«حال خوب با دُختُلوک»؛ الگویی فرهنگی برای توانمندسازی کودکان ایران زمین

پویش نوآورانه «حال خوب با دُختُلوک» همزمان با هفته صنایعدستی، در روستای سهیلی جزیره قشم آغاز شد. این پویش با هدف ترویج هنرهای سنتی در میان کودکان، تقویت روحیه همدلی و کمک به توانمندسازی کودکان مناطق روستایی، گامی تازه در پیوند فرهنگ و آموزش برداشته است.
به گزارش ایلنا به نقل از مرکز رسانه منطقه آزاد قشم، این طرح از روستای گردشگری «سهیلی» ـ که در فهرست برترین روستاهای گردشگری جهان در سال ۲۰۲۵ قرار گرفته ـ کلید خورده است. در این برنامه، آموزش ساخت عروسک پارچهای بومی «دُختُلوک» به کودکان محلی آغاز شد تا این هنرمندان کوچک به سفیران فرهنگ، مهربانی و امید تبدیل شوند.در پویش «حال خوب با دختلوک»، این عروسک نقشی فراتر از سرگرمی ایفا میکند: پلی میان کودکان روستایی و کودکان درگیر بیماری سرطان، که با هدیهدادن این عروسکها، پیام همراهی و امید منتقل میشود.
این پویش سه هدف اصلی را دنبال میکند:
۱. حفظ و معرفی صنایعدستی به نسل جدید
۲. توانمندسازی کودکان در مناطق کمبرخوردار
۳. ترویج روحیه مسئولیتپذیری و همدلی اجتماعی
در شرایطی که بازیهای دیجیتال و محصولات صنعتی عرصه را بر فرهنگهای بومی تنگ کردهاند، این طرح تلاش دارد تا کودکان را با ریشههای فرهنگیشان پیوند دهد.
آزاده عابدینزاده، ایدهپرداز و مجری این پویش گفت: ما باید هنرهای سنتی را بهگونهای به نسل جدید منتقل کنیم که جذاب، کاربردی و الهامبخش باشد. دُختُلوک فقط یک عروسک نیست، بلکه حامل داستانها و ارزشهای گذشتگان است.
او افزود: بسیاری از کودکان در مناطق روستایی، بهویژه در جزیره قشم، بهدلیل محدودیتهای جغرافیایی و اقتصادی، کمتر فرصت پرورش استعداد دارند. این پویش با آموزش یک مهارت هنری ساده اما پرمفهوم، راهی برای اعتماد به نفس، درآمدزایی و ارتباط اجتماعی ایجاد میکند.
عابدینزاده با اشاره به استقبال گسترده از این طرح اظهار کرد: خانوادهها، مدارس و نهادهای فرهنگی جزیره قشم از آغاز این پویش حمایت خوبی نشان دادند. از جمله نتایج آن میتوان به افزایش اعتماد به نفس در کودکان، تقویت کار گروهی و جلب توجه رسانهها به ظرفیتهای صنایعدستی اشاره کرد.
او همچنین از برنامهریزی برای گسترش این پویش در مناطق مختلف کشور خبر داد و گفت: در هر منطقه، فعالیتها با توجه به صنایعدستی بومی آن طراحی میشود. از ساخت عروسکهای محلی در شمال تا نقاشی روی سفال و گلیمبافی در کویر و صنایعدستی دریایی در جنوب.
هدف نهایی پویش «حال خوب با دُختُلوک» این است که هر کودک ایرانی، صرفنظر از محل زندگی، با صنایعدستی منطقه خود آشنا شود؛ فرهنگی را که به آن تعلق دارد بشناسد، مهارتی برای زندگی بیاموزد و سهمی در حفظ هویت ملی داشته باشد.
عروسک پارچهای دُختُلوک (یا دُخترولک) ریشه در فرهنگهای محلی ایران دارد و با پارچههای رنگی و تزیینات دستدوز ساخته میشود. این عروسک سنتی، نهفقط یک اسباببازی، بلکه نمادی از خاطرات جمعی، مهربانی و باورهای گذشته است.