اهدای کتاب نفیس قرآن طباخ‌ هروی و شاهنامه شاه‌طهماسبی به‌ دانشگاه‌ بیرجند توسط بانک‌ پاسارگاد

به گزارش ایلنا به نقل از روابط‌ عمومی بانک‌ پاسارگاد، طی مراسمی با حضور دکتر خلیلی رییس دانشگاه، مسئولین دانشگاه و جمعی از مدیران بانک‌پاسارگاد، قرآن نفیس به خط عبدالله طباخ و همچنین کتاب شاهنامه شاه‌طهماسبی به عنوان شاخص‌ترین و مهم‌ترین اثر فرهنگی، هنری و تاریخی ایران جهت انجام فعالیت‌های پژوهشی، تحقیقاتی و بهره‌مندی استادان، دانشجویان و محققان به این دانشگاه اهداء شد.

در این مراسم دکتر خلیلی رییس دانشگاه بیرجند، ضمن قدردانی از دکتر قاسمی مدیرعامل بانک‌پاسارگاد، اقدامات و گام‌های مثبت این بانک را در حمایت از فرهنگ و هنر کشور ارزشمند خواند و از اینکه یک بنگاه اقتصادی این‌چنین به رسالت‌های اجتماعی خود توجه می‌کند، ابراز خرسندی کرد.

همچنین از سوی بانک‌پاسارگاد، همراه با این کتاب‌ها، لوح‌های تقدیری با امضای مدیرعامل بانک‌ به رییس دانشگاه بیرجند اهداء شد.

در بخشی از این لوح تقدیر آمده‌است: «مصحف شریف خراسان»، برساخته‌ی شوق عاشقانه و بندگی خالصانه‌ی عارف جان آگاه، عبدالله طباخ هروی، هنرمند خطاط سده‌ی نهم‌ هجری‌ست که در رعایت اعتدال و تناسبات هندسی صوری و باطنی قلم، از برجستگان و نام‌آوران تاریخ پرشکوه استغنا و کمال هنر خوشنویسی در جهان است.

این دُر گرانقدر، در گنجینه‌ی نفیس آستان قدس رضوی، بر دُرج جان آشنایان حریم انس جای گرفته و با عنایت حضرت سبحان، بانک‌پاسارگاد توفیق یافته که در چاپ شایسته‌ی این مصحف شریف در کشور آلمان و انتشار آن ایفای نقش نماید، تا این اثر ارزشمند در گنجینه‌ی فرهنگی و هنری جهان جاودان گردد. امید که پاسارگادیان تلاشگر، در پناه لطف و مهربانی حضرت حق، همواره در مسیر اعتلای فرهنگ و هنر و توسعه و آبادانی این مرز و بوم پر گهر گام بردارند و نام بلند ایران و ایرانی، بر بال‌های زرین بانک پاسارگاد، برفراز جهان بدرخشد.»

همچنین در بخشی دیگری از این لوح‌ها آمده‌است: «شاهکارها به ژرفای فرهنگی جوامع مربوط می‌شوند، چه زمانی که پدید می‌آیند و چه در زمان‌های بعد که به زندگی بالنده خود ادامه می‌دهند، بارزترین نشانه بالندگی و ارتباط، نیازی است که جوامع، چه در مقیاس جهانی و چه در چارچوب محلی به داشتن آن افتخار می‌کنند. بی‌شک شاهنامه و سراینده آن حکیم ابوالقاسم فردوسی از سرزمین طوس گواه بارز این شاهکارها به شمار می‌آیند.

بانک پاسارگاد که ترویج فرهنگ ایرانی در سرلوحه کارهایش قرار دارد تاکنون خدمات شایانی را ارائه نموده و همزمان با تأسیس خود در سال 1384 بنای همکاری برای جمع‌آوری و انتشار شاهنامه شاه طهماسبی که صفحه‌های آن در اقصی نقاط جهان پراکنده بود را با فرهنگستان هنر گذاشته که اکنون به بار نشسته‌است.»

بر اساس این خبر، این قرآن نفیس به خط عبدالله طباخ، از قرآن‌های نفیس و کم‌نظیر گنجینه‌ی آستان قدس رضوی است. این کتاب در سال 1394 با حمایت بانک‌پاسارگاد چاپ و رونمایی شد. انتخاب مصحف عبدالله طباخ به سبب ویژگی‌های شایان توجه خط، آرایه‌ها و جایگاه تاریخی آن خود گواه اهمیت این نسخه است.

همچنین کتاب «شاهنامه شاه‌طهماسبی»، به‌عنوان فاخرترین، شاخص‌ترین و مهم‌ترین اثر فرهنگی، هنری و تاریخی ایران، پس از 20 سال تلاش، با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرهنگستان‌هنر و بانک‌پاسارگاد، در سال 1393 جمع‌آوری‌شده و به چاپ رسیده‌است‌. این بانک به دلیل حمایت از چاپ این کتاب، به عنوان حامی برگزیده نسخ خطی، در چهاردهمین آیین بزرگداشت حامیان نسخ خطی معرفی شد.

گفتنی است «مصحف شریف خراسان»، در قرن نهم هجری قمری، توسط «عبدالله طباخ هروی» کتابت شده‌ و در آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. این مصحف شریف، در قطع رحلی سلطانی، 33*47 سانتی‌متر مربع، به جهت نوع تذهیب، خوشنویسی و کتابت بی‌نظیر و از بدایع روزگار است؛ در این کتاب چند نوع هنر با هم آمیخته‌ شده که زیبایی و ماندگاری آن را چندین برابر کرده‌است. این کتاب به همت سید محمدصادق خرازی و با همکاری آستان قدس، به آلمان فرستاده شد و در نهایت با بهترین امکانات از قبیل کاغذ مرغوبی که با مرور زمان از بین نمی‌رود و جلد چرمی نفیس به چاپ رسید.

همچنین نگارش شاهنامه ‌شاه‌طهماسبی در سال 928 ه.ق آغاز شد و در سال 948 ه.ق به پایان رسید. در زمان حکومت سلطان سلیم دوم، هیأتی 400 نفره از ایران هدایایی به بارگاه او بردند که شاهنامه طهماسبی یکی از آنها محسوب می‌شود.

این شاهنامه تا اواخر حکومت عثمانی در خاک این کشور باقی ماند اما در دوره ضعف این حکومت، این کتاب نیز جا به‌ جا شد و در اوایل قرن 20 در اختیار یک فرانسوی قرار گرفت.

پس از مرگ این فرانسوی، وارثان او شاهنامه را به هوتون که یک ثروتمند آمریکایی و رییس موزه متروپولیتن نیویورک بود فروختند. مالک جدید شاهنامه ابتدا به بهانه عکس‌برداری و در واقع برای فرار از مالیات، این اثر هنری را ورق ورق کرد و 78 برگ آن را به موزه متروپولیتن اهدا کرد و بخش دیگری از اوراق را در حراجی‌ها به فروش رساند. همچنین 118 برگ شاهنامه در اختیار هوتون باقی مانده‌بود.

پس از پایان دفاع مقدس، شادروان دکتر حسن حبیبی موضوع را پیگیری کرد و مذاکراتی برای این مسئله با وارثان هوتون انجام شد و در نهایت 118 برگ شاهنامه به ایران رسید. این کتاب حاوی تصاویر 116 نگاره، جلد، آستر بدرقه، سرلوح و دیگر تذهیب‌های موجود در موزه هنرهای معاصر، به همراه 33 نگاره از موزه متروپولیتن، 10 نگاره از مجموعه خلیلی در لندن، 9 نگاره از بنیاد آقاخان، 3 نگاره از موزه هنرهای ‌اسلامی قطر، 13 تصویر متن شاهنامه (نمونه خط و جدول‌بندی) و یک نگاره از موزه رضا عباسی تهران است که هر کدام از این نگاره‌ها، شرحی به دو زبان فارسی و لاتین دارد.