بیل‌های مکانیکی به جان تپه ۶ هزار ساله کوی کیوان ازنا افتادند
کاوش نجات بخشی به منظورلایه نگاری اضطراری، تخلیه دستکند و تعیین عرصه و حریم تپه کوی کیوان ازنا با قدمت حداقل ۶ هزار ساله و یک معماری دستکند مربوط به دوران تاریخی در حالی انجام می‌گیرد که بیل‌های مکانیکی قسمت بزرگی از این تپه را تسطیح کرده‌اند.
به گزارش ایلنا، بهزاد حسینی سربیشه (سرپرست هیأت باستان شناسی گمانه و لایه نگاری محوطه کوی کیوان) با اعلام خبر انجام کاوش‌های نجات بخشی در تپه تاریخی، گفت: محوطه کوی کیوان در شرق شهرستان ازنا در استان لرستان واقع شده است.
او با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای تکمیل پرونده ثبتی، مستندنگاری و تکمیل بررسی باستان شناسی محوطه و ارایه آن به اداره کل میراث فرهنگی استان لرستان تصریح کرد: بلافاصله پس از اقدام به ثبت این اثر، تخریب، جهت تسطیح و توسعه شهری توسط مالکان شخصی افزایش یافت، به شکلی که پس از گذشت ۲ ماه، بیش از نیمی از این تپه تخریب شد.
این باستان شناس افزود: براساس بررسی سطحی و جمع آوری یافته‌ها از برش‌های ایجاد شده به ویژه در بخش غربی مشخص شد تپه شامل دوران مس سنگی میانه تا اسلامی است.
وی اظهار داشت: در بررسی‌های سطحی شواهدی از سازه‌های حرارتی، تدفین‌های انسانی و به احتمال بسیار سازه‌هایی که در ارتباط با ذوب فلز بوده است، دست آمد و به نظر می‌رسد که سازه‌های دستکند بسیاری در دل تپه حفر شده باشند.
او خاطرنشان کرد: نمونه‌ای از این دستکندها با وسعتی حدود ۱۲۰۰ مترمربع با داده‌های دوران اشکانی-ساسانی در دل این تپه ایجاد شده است.
حسینی سربیشه با اشاره به اینکه سه ورودی از دستکند شناسایی شده که در جبهه غربی تپه قابل مشاهده‌اند و فاصله بین ورودی اول و سوم ۱۰۰ متر است تصریح کرد: تیم ثبت و شناسایی، از طریق ورودی دوم که در بین دو ورودی دیگر قرار گرفته به فضای دستکند وارد شد و تقریبا حدود ۱۲۰۰ متر مربع از آن را ثبت و عکاسی کرد.
این باستان شناس گفت: احتمالا ورودی های بیشتری به همراه دالان‌ها و اتاق‌های فراوانی بایست در دل تپه باشد اما آنها مسدود شده‌اند.
او افزود: به منظور جلوگیری از تخریب بیشتر و مشخص کردن وضعیت دوره‌های کوی کیوان کاوش نجات بخشی به منظورلایه نگاری اضطراری، تخلیه دستکند و تعیین عرصه و حریم تپه کوی کیوان ازنا با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در حال انجام است.
این باستان شناس با ابراز تأسف از وضعیت این محوطه و اینکه تخریب و تسطیح این محوطه باستانی در برنامه‌ای غیراصولی و منفعت طلبانه برای عده خاصی در دستور کار قرار گرفته تصریح کرد: با وجودی که تا پیش از انجام تعیین عرصه و حریم و مشخص کردن محدوده باستانی تپه، هرگونه عملیات عمرانی می‌بایست متوقف شود اما همچنان ماشین آلات سنگین به کار خود برای تخریب تپه ادامه می‌دهند.
او با اشاره به موقعیت گمانه لایه نگاری در ضلع غربی کوی کیوان افزود: لایه‌ها و آثار متنوعی نظیر ساختارهای معماری، ابزارهای سنگی، پیکرک گلی، توکن‌های شمارشی، بقایای استخوانی (انسانی و جانوری) و قطعات سفالی مربوط به هزاره چهارم پیش از میلاد در محوطه شناسایی شده است.
حسینی سربیشه گفت: علاوه بر این یافته‌ها یک مهر مسطح سنگی و یک اثر مهر نیز بدست آمده که نشان از اهمیت این تپه در هزاره چهارم پیش از میلاد دارد.
او اظهار داشت: برای مشخص کردن دقیق‌تر دوره‌های مختلف سکونت در این محوطه در حال مرگ پس از اتمام لایه نگاری می‌توان به شرح مفصل پرداخت.
سرپرست هیأت باستان شناسی، تپه‌ای با قدمت حداقل ۶ هزار ساله و معماری دستکند مربوط به دوران تاریخی را یک اثر باستانی بسیار شاخص دانست که حفاظت و نگهداری آن ضروری است.
او افزود: متاسفانه تپه به دو نیم تقسیم شده و نیمه شمالی آن تقریبا به تسطیح ۸۰ درصدی رسیده و کامیونهای خاک برداری، بیل مکانیکی و لودر که وظیفه خطیر تسطیح را برعهده داشته‌اند یک گام تا تخریب نهایی پیش رو دارند. نیاز به کاوش گسترده، جهت نجات بخشی محدوده باقی مانده در تپه کوی کیوان ازنا اولویتی است که نیاز به حمایت مسئولین مربوطه دارد.
وی با بیان اینکه این تپه درون شهری با قدمتی حداقل ۶ هزار ساله و دستکندی که قابلیت سایت موزه شدن را دارد نمی‌بایست تخریب شود تصریح کرد: نسل ما اگر نمیخواهد از این گونه آثار باستانی استفاده بهینه کند لااقل برای حفظ آن برای آیندگان کوشا باشد.
