ایلنا ۱۶ ساله شد

جهان امروز ـ مدرن از نگاه ما باشد یا فرامدرن از نگاه آنها که بسترهای اندیشه را درنوردیده‌اند ـ بر پایه اطلاعات، اخبار، تبلیغات، نشر و آگاهی‌دهی بنا شده و فصل مشترک همه این ابزار قانع‌سازی مخاطب است تا بر محیط پیرامون خود اثر بگذارد و به نحوی اندیشه و عمل مخاطبان را کنترل کرده و بستری باشد برای تسری آن به جامعه کلان. به همین دلیل است که نهادها، سازمان‌ها و گروه‌های مختلف همواره در تلاشند تا دایره‌ی خاصی از مخاطبان را به عنوان اصلی‌ترین گروه هدف با خود همراه سازند. درواقع یکی از رقابت‌های رسانه‌ای امروز دعوا بر سر تعریفِ گروه‌های خاصی از مخاطبان و سپس افزایشِ هم‌افزایی انتقالِ پیام است. گرچه رسانه می‌کوشد تا در مسیر برآورده کردن خواست گروه‌های خاص مخاطبان خود، سلایق گروه‌های دیگر را نیز شناسایی کرده و آنها را به یکدیگر نزدیک کند.

این روند در جریان رسانه‌ای که تحت عنوان استراتژی رسانه‌ای از آن یاد می‌شود در ایران گرچه قدمت چندان طولاتی ندارد اما در سال‌های اخیر کارکردها و تاثیرات کم‌وبیش خام و دست اول خود را به خوبی مشخص ساخته است. شاید به همین دلیل است که در کمتر از دو دهه رسانه‌ها تلاش کردند تا به سمت تخصصی شدن گام بردارند زیرا هرچه جامعه هدف بزرگتر و فراگیرتر باشد، دست‌ یافتن به فصل مشترک همه سلایق و درنهایت قانع‌سازی ‌همه گروه‌ها غیرممکن شده و درنهایت رسانه‌ای که نتواند بر عمل و شیوه مخاطب خاصِ خود اثرگذاری کند، نه قادر است در جهت خواست و میل او حرکت کند و نه به اهداف موردنظر خود به پشتوانه همراهی توده‌‌ی مردم دست ‌یابد. از این روست که در مسیر شناسایی گروه هدف؛ هر رسانه می‌کوشد توان خود را بیشتر به اثبات برساند و در این راه به خواست مخاطبانش، واقعیت‌ها را منعکس کرده، وارد جریان نقد سازنده شود، بحران‌ها را پیش‌بینی کند، به سنجش افکار بپردازد و اعتمادسازی کند.

کارگران، پرستاران، معلمان، دانشجویان، دانش‌آموزان، جوانان، اقشار نظامی و کارآفرینان و سرمایه‌داران گروه‌های خاص مخاطبان را تشکیل می‌دهند که رسانه‌های ایران در دوه دهه اخیر کوشیده‌اند بازتابی از خواست‌ و افکار آنها باشند و به انعکاس مطالب و مشکلات‌شان بپردازند. در این میان کارگران به دلیل دلیل فراگیری جمعیتی در سراسر کشور از نقاط مرزی گرفته تا میانه‌های مرکزی و شمالی‌ترین و جنوبی‌ترین عرصه‌های جغرافیایی کشور، یکی از مهمترین و مظلوم‌ترین گروه‌هایی هستند که هرچه در برابر دیده‌ها بوده‌اند اما از قضا بیشتر از چشم‌ها پنهان بوده یا عامدانه به حاشیه رانده‌ شده‌اند. این قشر عظیم به تجربه آموخته که نه پشتوانه دولت‌ها را دارد، نه جامعه کلان کشور آنها را به خاطر سپرده است و نه سهمی از وسایل ارتباط جمعی، روزنامه، رادیو، تلویزیون و سینما داشته تا با انتقال مصایب و دشواری‌های خود به شیوه‌ی مبادله‌ی افکار و عقاید عمومی به خواسته‌های خود نزدیک شود و صدای خود را به گوش تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران برساند. از این رو در عصر ارتباطات کمترین ارتباط را با جامعه پیرامون خود داشته‌ است. نهادها و تشکل‌های صنفی نیز در این مسیر هرچند پویا بوده و تلاش پیشه کرده باشند هرگز نخواهند توانست بی‌هیچ ابزاری به موفقیت دست یابند. بنابراین رسانه‌ای باید می‌بود تا مخاطبان را با آنچه زندگی و شغل کارگران را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد، آشنا کرده و آنها را به فکر وادارد، مبدع سیاست‌ها، گفتگوها و ایده‌های جدید در حیطه‌های شغلی و معیشیتی کارگران باشد، محلی برای نقد و اظهارنظرهای دلسوزانه و عملی باشد، در بالابردن سطح آگاهی جامعه در قبال یک جمعیت فراگیر بیش از ۲۰ میلیون نفری موثر باشد و درنهایت به عنوان یک بازوی توانمند در کنار نظام ایفای نقش نماید. شاید این همان مسئولیتی باشد که برای خبرگزاری کار ایران (ایلنا) تعریف شده است. رسانه‌ای که پنجم اسفند ماه ۱۳۸۱ پا به عرصه‌ وجود گذاشت. شاید آن زمان بنیان‌گذاران آن گمان نمی‌بردند که روزی این رسانه به بازوی پرقدرت کارگران و نمادی از جامعه مدنی ایران در حوزه کار بدل شود اما امروز ایلنا پس از ۱۶ سال ضمن توجه ویژه به موضوع «آگاهی» در قبال جامعه کارگری، موفق شده نقش موثر خود را در حیاتِ سیاسی،‌ اقتصادی و فرهنگی کشور به اثبات برساند. ایلنا بی‌آنکه وارد انحصار و قشری‌گری در حوزه رسانه شود و بی‌آنکه افزایش هم‌افزایی انتقال پیام را به عنوان هدف اصلی خود فراموش کند، موفق شد افکار عمومی و دولتمردان را قانع کند که کارگران مهمترین و کارآمدترین گروهی هستند که کشوری چون ایران به واسطه توانایی اندیشه و دستان پرقدرت آنها می‌تواند بحران‌ها را پشت‌سر گذاشته و به فصلی مشترک میان گروه‌های مختلف جامعه بدل شود. این رسانه گرچه دوران پرفراز و نشیبی را پشت‌سر گذاشت اما سرانجام امروز در جایی ایستاده که صدای آن را هم مخاطبان واقعی آن یعنی گروه‌های کارگری و مردم سراسر کشور و هم دولتمردان و سیاست‌گذاران می‌شنوند. لذا امروز می‌توان به پشتوانه سال‌ها آزمون و خطا در عرصه کار رسانه‌ای باور داشت که ایلنا به واقع متعهد به پیگیری مطالبات صنفی کارگران، کارآفرینان و فعالان عرصه تولید است و تضمین منافع این گروه را تضمین منافع کل کشور می‌داند.