بازخوانی فیلمهای مطرح تاریخ در مجموعۀ سینمایی «فیلم بهمثابۀ فلسفه»
مجموعۀ سینمایی «فیلم بهمثابۀ فلسفه» با تألیف و ترجمۀ صالح نجفی و بههمّت نشــر لِگا منتشر شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مجموعه حاضر شامل ده کتاب در مورد ده فیلمِ مهم و اثرگذار تاریخ سینمای جهان است که از منظر فلسفی و با نگرشی نو مورد مداقه قرار داده شدهاند. در پشت جلد کتابهای مجموعۀ حاضر آمده است: در مجموعۀ «فیلم بهمثابۀ فلسفه» بهدنبال بیان نظریههای مختلف فلسفی دربارۀ فیلم نیستیم، بلکه بیشتر در نظر داریم هر فیلمی را که میبینیم یا به تعبیری هر فیلمی را که «میخوانیم»، به عنوان یک متن فلسفی ورق بزنیم. در اینجا فیلمها را متنی فلسفی قلمداد میکنیم. مواجههای که متفاوت از نقد فیلم عمل میکند.
فیلمهایی که در این مجموعه بررسی شدهاند از این قرارند: کازابلانکا، همشهری کین، پرسونا، راشومون، سال گذشه در مارینباد، آنی هال، کپی برابر اصل، ماگنولیا، حرکت اشتباه، و کتابی دیگر تحت عنوان سینما بهمثابۀ تمثیلِ غار افلاطون که شالودۀ مجموعۀ حاضر است.
صالح نجفی در مقدمه مینویسد: ... مجموعۀ «فیلم بهمثابۀ فلسفه» کوششی است (هرچند ناکام) برای تأمل در آنچه فیلمها بیان میکنند و با ذات سینما نسبت دارد. و البته که میتوان گفت تأمل در سینما، به تعبیری، تأمل در همهچیز است: تأمل در نحوۀ ادراک دنیایی که در آن زندگی میکنیم و کمتر چیزی در آن یافت میشود که بهنحوی با سینما مرتبط نباشد. هر رابطهای که برقرار میکنیم مادۀ بالقوهای است برای فیلمنامهای که شاید روزی به فیلمی بدل شود. هر تنشی که از سر میگذرانیم ممکن است وجهی دراماتیک داشته باشد.
آیا میتوان رمانها را بهگونهای خواند و فیلمها را بهگونهای دید که دیگر انواع تنش در آنها برجسته شود؟ تنشهایی که بهجهت سیطرۀ تنش دراماتیک، یا بهقولی رژیم بازنماییگرا-ارسطویی، واپسزده میشوند. این در ضمن معیاری سلبی است برای سنجش ظرفیت فلسفی فیلمهای سینمایی: اگر فیلمهای سینمایی را منهای تنش دراماتیک آنها بخوانیم، چهچیز برایشان میماند؟... راست این است که بسیاری از فیلمها و شاید اکثر فیلمها منهای تنش دراماتیک حرفی برای گفتن ندارند. شاید هم داشته باشند.
شاید روزی باید تمام فیلمهای «خوب» و «بد» تاریخ سینما را از منظر تنشهای «غیر»دراماتیکشان بازدید/بازخواند. شاید آن هنگام بتوان بهشیوهای نو به فیلمها و به جهانی که دیگر بدون فیلمها قابل ادراک-تصور نیست نگریست، جهانی که به نظر میرسد دیری است میکوشد از سینما تقلید کند...
کتابهای مجموعۀ «فیلم بهمثابۀ فلسفه« در قطع پالتوئی، به تیراژ ۱۰۰۰، به قیمت ۷۰۰۰ تومان و هر کدام در ۶۰ صفحه از سوی نشر لِگا روانه بازار کتاب شدهاند. این انتشارات پیش از این کتاب «عباس کیارستمی و فیلم _ فلسفه» را که با استقبال خوب کتابدوستان و دوستداران سینما و سینمای کیارستمی مواجه شد را با ترجمۀ صالح نجفی منتشر کرده است.
همچنین کتاب «ترنس مالیک: فیلم و فلسفه« با ترجمۀ حسامالدین موسوی ریزی و با ویراستۀ داود میرزایی از این انتشارات بهتازگی روانۀ بازار کتاب شده است.