گزارشی از ۹ روز برپایی نمایشگاه کتاب تهران

به گزارش خبرنگار ایلنا، سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عصر امروز شنبه بیست و سوم اردیبهشت ماه با حضور سیدرضا صالحی امیری (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) و کارلو چرتی (رایزن فرهنگی ایتالیا؛ میهمان ویژه این دوره نمایشگاه) به کار خود پایان می‌دهد.

و باز هم باران و نفوذ آب به سالن‌ها

دوره سی‌ام نمایشگاه اولین تجربه در واسپاری معاونت اجرایی نمایشگاه به صنف و دومین تجربه برگزاری نمایشگاه در شهرآفتاب بود. این دو مسئله هرکدام از جهاتی قابل تامل و توجه هستند.

در دومین تجربه برگزاری بزرگترین و مهمترین رویداد فرهنگی کشور در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب، این مکان هنوز هم همچون سال گذشته با مشکلات زیرساختی و نواقص ساختاری درگیر بود. بارندگی شدید روز جمعه امسال هم نه تنها ناشران کودک، آموزشی و بین‌الملل را که در سازه‌های موقت غرفه دارند بلکه ایتالیا میهمان ویژه، آلمان، چین، عمان را هم سالن ملل یعنی سالن اصلی نمایشگاه دچار مشکل و خسارت کرد.

این یعنی شهرداری در این یک سال اقدام جدی برای اصلاح نواقصی که سال گذشته خودشان را نشان داده بودند و قرار بر حل شدن آنها بود؛ نکرد. جدای از این توافقات ارشاد و شهرداری در بحث انتقال نمایشگاه به شهرآفتاب تاکید داشته و دارد که نسبت به تکمیل سازه‌های مسقف و دیگر سالن‌های شهرآفتاب هم با اهتمام جدی اقدام شود که این مسئله هم پشت گوش انداخته شده بود.

تکمیل فضای مسقف و سالن‌های دایم شهرآفتاب از آن جهت مهم است که یکی از شروط صنف برای قبول انتقال مکان نمایشگاه از مصلی به شهرآفتاب همین بود که دیگر ناشران بخش‌های کودک و نوجوان، آموزشی و بین‌الملل زیر چادرها غرفه‌های خود را دایر نکنند. چادرهایی که با وجود کیفیت و امنیت نسبی (که نفوذ باران این مسئله را هم دچار شک و تردید می‌کند) به دلیل فضای گلخانه‌ای هوایی به شدت گرم و فاقد اکسیژن دارند که بازدید و گشت و گذار را برای بازدیدکنندگان و به ویژه کودکان مشکل و حتی طاقت‌فرسا می‌کنند.

شرایط به قدری در چادرهای کودک سخت بوده که در جریان بازدید فرهنگ و ارشاد اسلامی تقریبا بیشتر ناشران نسبت به این مسئله انتقاد جدی داشته‌اند و وزیر هم دستور پیگیری جدی و دست کم توزیع آب معدنی رایگان در این سالن‌ها را داد.

در چادرهای آموزشی و بین‌الملل هم شرایط بهتر از چادرهای کودک و نوجوان نبود و حتی مدیر کمیته ناشران خارجی در گفت‌وگو با ایلنا، برپایی بخش ویژه ناشران خارجی در زیر چادر را خجالت‌آور دانست و تاکید کرد به همین دلیل بسیاری از ناشران خارجی برنامه‌ریزی و هزینه جدی برای غرفه خود لحاظ کنند.

تقریبا تمامی اهالی صنف و ارشادی ها امیدوار هستند با اتفاقاتی که امسال مجدد تکرار شد و ضعف‌های زیرساختی شهرآفتاب را دوباره به رخ کشید و وزیر ارشاد، سخنگوی نمایشگاه و احمد مسجدجامعی عضو شورای شهر به خاطر آن از مردم و ناشران عذرخواهی کردند، شهرداری به صورت جدی برای سال آینده هم این نواقص را بر طرف و هم سازه‌های دایم آن را تکمیل کند.

نگاهی به آمار فروش و بازید

به نظر می‌رسد امسال به جز روزهای پنجشنبه و جمعه که دو مرتبه در یازده روز نمایشگاه تکرار شد جمعیت چندانی برای بازدید به شهرآفتاب نیامدند. گویا تازگی شهرآفتاب به عنوان محل برگزاری نمایشگاه کتاب که سال گذشته تقریبا بیشتر روزهای نمایشگاه مردم را به شهرآفتاب می‌کشاند از بین رفته و امسال تنها در دو پنجشنبه و جمعه شاهد گشت و گذار موج جمعیت در نمایشگاه بودیم.

البته به قول داوود موسایی مدیر کمیته ناشران خارجی این مسئله به خودی خود منفی نیست چراکه احتمالا نشان‌دهنده این است که اهالی کتابخوان به شهرآفتاب سر می‌زنند و بازدیدکنندگان دیگر یک گردشگر صرف نیستد یا به اصطلاح شلوغی پیک نیکی دیده نمی‌شود.

فروش نمایشگاه سی ام هم به گفته مسئولان تا ابتدای روز دهم نزدیک به 60 میلیارد تومان بوده است که 15 درصد رشد نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.

جانمایی‌هایی که اعتراض به دنبال داشت

ناشران دیجیتال و ناشران پزشکی دو حوزه فعال نشر بودند که امسال از مکانی که به چادرهای آن ها اختصاص داده شده بود به شدت درگیر بودند. چادرهای آنها در مکانی جدا افتاده از دیگر بخش‌های نمایشگاه و نزدیک به پارکینگ‌های شهرآفتاب قرار داشت. مسئله برای ناشران پزشکی جدی تر هم شد، چراکه فنس‌هایی درست مقابل چادرهای بخش پزشکی تعبیه کرده بودند که رفت و آمد بازدیدکنندگان به داخل آنها مشکل می کرد. این موضوع نهایتا با پیگیری معاونت اجرایی نمایشگاه حل شد.

هرچند در بخش کودک‌ونوجوان هم حتی پیش از آغاز نمایشگاه ناشرانی بودند که نسبت به جانمایی‌ها و متراژ‌های غرفه‌ها معترض شدند. آنها حضور ناشرانی با تعداد عنواین بسیار پایین‌تر از کف تعداد عناوین مشخص شده در آیین‌نامه را دلیل این مشکل مطرح می‌کردند، اما نادر قدیانی مدیر سالن‌های کودک و نوجوان در گفت‌وگو با ایلنا حضور مستقل ناشری با تنها سه یا چهار عنوان کتاب را تکذیب کرد و مسئله را تنها یک غرفه جمعی برای نزدیک به 60 ناشر کم کتاب دانست. به گفته قدیانی تمام ناشران پرکتاب و فعال امروز از همین تعداد عناوین پایین آغاز کرده‌اند و باید مورد حمایت قرار گیرند تا بتوانند در زمینه فعالیت خود توسعه پیدا کنند.

با این حال در بخش بین‌الملل شرایط بهتر بود و اجرای روند ثبت‌نام‌ها الکترونیک رضایت بسیاری از ناشران را به دست آورده بود. ناشران خارجی بخش لاتین دریافت یک کد یونیک بعد از ثبت‌نام الکترونیک که حضور آن ها را در نمایشگاه تضمین می‌کرد بسیار مثبت دیده بودند.

هرچه هست که نمایشگاه سی‌ام هم امروز تمام می‌شود و باید دید آیا شهرداری سال آینده تکان جدی به سازه‌های شهرآفتاب داده است یا خیر و آیا صنف با تجربه‌ای که در این چهار سال اندوخته می‌تواند مشکلات اجرایی که تقریبا هر ساله مخصوصا یکی دو روز اول وجود دارد را از همان اول مدیریت کند.