شاهنامه هم ادبیات جنگ است

به گزارش ایلنا؛ فرهاد حسن‌زاده در این نشست با بیان اینکه نخستین داستان‌هایش را در دوران کودکی نوشته است، اظهار کرد: معلم انشائی داشتم که موضوعات متفاوتی برای نگارش انشاء تعیین می‌کرد و یک بار هم موضع باران را برای ما مشخص کرد و من با آن موضوع داستان کوتاهی نوشتم. البته فرصت نشد داستانم را در کلاس بخوانم، اما یکی از دوستانم در ساعت بعدی‌‌ همان کلاس، داستان مرا خواند و از معلم ۲۰ گرفت.

به مرحوم فردی گفتم چرا مجلتان خشک و بی‌روح است

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی نگارش ویژه نامه همشاگردی در کیهان بچه‌ها گفت: همشاگردی تجربه ایی در عرصه طنز بود که برای من رخ داد. در آن دوران در دفتر مرحوم امیرحسین فردی به همراه شهرام شفیعی، حسین فتاحی، سوسن طاقدیس و خود آقای فردی جلساتی داشتیم و من با ایشان دوستی نزدیکی پیدا کرده بودم. در همین دوران بود ه به مرحوم فردی گفتم چرا مجله کیهان بچه‌ها انقدر خشک و بی‌روح است؟ و ایشان هم گفتند نویسنده‌ای نداریم که مطالب طنز در نشریه‌مان بنویسد و اگر مایلی خودت این کار را انجام بده. همین شد که صفحات مربوط به همشاگردی را به من دادند تا آن آثار را بنویسم.

حسن‌زاده همچنین گفت: در دنیای بزرگتر‌ها هر چه که بخواهید وجود دارد و در کنار این دنیا، گاهی برخی چیز‌ها هم برای بچه‌ها می‌سازیم. من هم فکر کردم که هیچ‌گاه به طور جدی برای بچه‌ها طنز نساخته‌ایم. به ویژه در عرصه ادبیات کودک و نوجوان، آثاری که به طور تخصصی به مقوله طنز بپردازند بسیار کم بوده‌اند. البته نوشتن برای کودکان دشوار است و طنز نوشتن برای آن‌ها دشوار‌تر. چرا که طنز گاهی بی‌پروا حرف می‌زند و امکان دارد مخاطب برداشت اشتباه کند.

وی افزود: در طنزهایی که در نشریهٔ همشاگردی می‌نوشتم تلاش داشتم تا به نوجوانان که می‌خواهند وارد دنیای بزرگسالی شوند یاد بدهم که منتقد باشند و نسبت به دنیای اطراف خود بی‌تفاوت نباشند.

چهره واقعی بچه‌ها چهره بازیگوش آن‌ها است

حسن‌زاده همچنین با بیان اینکه در دوران کودکی، ساکت، خجالتی و مظلوم بوده است گفت: دو نوع کودک وجود دارد. کودکانی که شلوغ و بازیگوش هستند و در مقابل آن‌ها کودکانی که نگاه رسمی به آن‌ها می‌شود و ساکت و خجالتی هستند. چهره واقعی بچه‌ها چهره شلوغ و بازیگوش آن‌ها است در حالیکه ما دوست داریم آن‌ها ساکت و رسمی باشند.

این نویسنده با اشاره به رمان «هستی» خود اظهار کرد: دختر‌ها به شدت این رمان را دوست داشتند و رمانی بود که مخابانش آن را به یکدیگر معرفی کردند و معتقدم پژوهشگران باید بررسی کنند که چه دلیلی وجود دارد که کوذکان از شخصیتی همچون هستی استقبال می‌کنند.

حسن‌زاده با تاکید بر اینکه آثارش را برای کودکان و درباره آن‌ها می‌نویسد عنوان کرد: برای نگارش برخی آثارم میان کودکان کانون تربیت اطفال و نوجوان رفتم و برایشان داستان و کتاب خواندم. نوشتن درباره این کودکان قطعا تلخ است اما همیشه سعی کردم هم برای آن‌ها و هم درباره آنهابنویسم.

نوشتن در میان کودکان و نوجوانان رنگ باخته است

وی با اشاره به اینکه فعالیت‌های خلاقانه می‌تواند برای کودکان مفید باشد، گفت: وقتی کودکان خود می‌نویسند تخلیه روحی و روانی می‌شوند اما متاسفانه از زمانیکه زنگ انشا از مدارس حذف شده است نوشتن در میان کودکان رنگ باخته است. در این راستا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش می‌توانند نقش خوبی در پرورش استعداد نویسندگی کودکان داشته باشند اما در این زمینه فعالیت مناسب ندارند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: امروزه کودکان می‌توانند در شبکه‌های اجتماعی و مجازی بنویسند و بازخورد نوشته‌هایشان را به سرعت دریافت کنند به همین دلیل نیز نسبت به مجلات و نشریات کودک بی‌تفاوت شده‌اند و این زنگ خطری است که حتما باید درباره آن فکر کرد.

موافق با دسته بندی‌های ادبی نیستم

حسن‌زاده با تاکید بر اینکه به نگارش داستان در دو حوزه بزرگسال و نوجوان علاقه‌مند است گفت: یکی از داستان‌هایم در عین حال که کاندیدای جایزه گلشیری شد از سوی جایزه قلم نیز نامزد دریافت جایزه شد البته من موافق با دسته بندی ادبی نیستم اما طیف‌های گسترده فکری به اثرم استقبال نشان دادند و این نشان از بی‌طرفی داستان دارد. اگر تقسیم بندی‌های ادبی وجود نداشت خیلی‌ها که در دسته بندی خودی‌ها قرار نمی‌گیرند داستان جنگ می‌نوشتند.

وی ادامه داد: تنها نویسنده‌ای هستم که عمدتا نگاهم در آثارم به پشت جبهه بوده و به موضوعاتی هم چون مهاجرت، سختی‌های غربت و مقاومت مردم آبادان در دوران دفاع مقدس پرداختم چراکه این موضوعات همیشه با من بوده‌اند.

حسن‌زاده در بخش دیگری از این مراسم با اشاره به ژانر دفاع مقدس در ادبیات کشورمان گفت: برای من ادبیات جنگ، حتی افسانه آرش و حتی داستان‌های شاهنامه را شامل می‌شود و در این دایره بزرگ ادبی دایره کوچکتری به نام ادبیات دفاع مقدس ایجاد کرده‌ام.

وی همچنین گفت: پس از اتمام جنگ تحمیلی بسیاری می‌گفتند که چرا اثر خوب ادبی درباره جنگ وجود ندارد و برخی هم معتقد بودند باید اجازه داد تا از آن دوران فاصله بگیریم و آثار خوب پدید بیاید. امروز در آن دوران به سر می‌بریم و آثار خوب جنگ تولید می‌شود البته برخی با اینگونه آثار مخالفند و به آن‌ها نسبت زد جنگ می‌دهند در صورتیکه اینگونه نیست.

این نویسنده همچنین در پایان با بیان خاطراتی از چگونگی نگارش داستان‌هایش فصلی از رمان چاپ نشده‌اش را برای حضار خواند.

در این مراسم همچنین مطهری منش نویسنده جوان آثاری هم چون رمان «کلت ۴۵» و مجموع داستان «درخت ب» یکی از داستان‌های کوتاهش را خواند.