بازنمایی چهره مفاخر در قاب تصویر نیاز ضروری امروز

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی رسانه ملی، حسین قرایی، مدیرکل روابط‌عمومی صداوسیما در این نشست بر اهمیت مستندسازی زندگی مفاخر ایران‌زمین تأکید و بیان کرد: بازنمایی چهره مفاخر در قاب تصویر، نیازِ امروز و راهبرد اساسی رسانه ملی در مسیر تقویت هویت اصیل ایرانی اسلامی است.

وی کاربست پژوهشی و پشتوانه غنی مطالعاتی را وجه تمایز مستند «آئینه عمر» دانست و با بیان اینکه برخی قسمت‌های این مجموعه واجد مستندات غنی و دقیق بود، گفت: به‌جد بر این باوریم که باید مفاخر، پیش‌کسوتان و سرمایه‌های علمی، هنری و فرهنگی‌مان را پاس بداریم، از یک عمر تلاش خالصانه‌شان قدردانی کنیم و تا در قید حیات هستند، از آن‌ها تجلیل کنیم.

مدیرکل روابط‌عمومی رسانه ملی ادامه داد: ثبت تصویر هنرمندانه زندگی بزرگان در رسانه ملی، گامی در مسیر هویت‌سازی است که صداوسیما به‌عنوان مأموریتی مهم آن را دنبال می‌کند.

قرایی به قوت روایت‌های داستانی سلسله مستندهای «آئینه عمر» نیز اشاره و عنوان کرد: نمایش قله‌های پیروزی و فرازوفرودهای زندگی حرفه‌ای چهره‌های فاخر و اندیشمند در این مستندها، سرشار از آموزه‌هاست و یکی از نقاط طلایی این کار محسوب می‌شود.

مملکت روی شانه مفاخر استوار است

در ادامه رضا صالحی، مدیر گرده ادب و هنر شبکه چهار نیز با بیان اینکه هنگام ورودم به شبکه چهار، مستند «آئینه عمر» متوقف شده بود، اظهار کرد: تصور ما بر این است که مملکت روی شانه مفاخر استوار است و باید برای آن‌ها پاسداشت برگزار کرد.

وی تصریح کرد: هر کدام از حوزه‌های اندیشه، ادب، فلسفه، عرفان و… دنیای بزرگی هستند و دست یافتن به برخی مفاخر نیز دشوار است. خوشبختانه «آئینه عمر» هویت خودش را پیدا و بازخورد خوبی از جامعه فرهیختگی دریافت کرده است.

مدیرگروه ادب و هنر شبکه چهار متذکر شد: مدیران خواسته‌اند در تولید برنامه توقفی رخ ندهد. ما هم از تهیه‌کننده خواسته‌ایم زودتر پیش‌تولید و طرحش را ارائه کند تا وقفه‌ای در تداوم برنامه ایجاد نشود.

صالحی که در ۱۶۲ برای پاسخگویی به مخاطبات مستند «آئینه عمر» نیز حضور داشت، در مورد این تجربه و اهمیت گفت‌وگوی بدون واسطه با مردم عنوان کرد: یکی از نیازهای اصلی ما در رسانه تعامل با مخاطب است. دریافت دیدگاه مردم نسبت به تولیدات هر رسانه‌ای، رکنی انکارناپذیر است که خوشبختانه روابط‌عمومی صداوسیما روی این مسئله دقت نظر دارد و بهترین جایی که می‌توانیم صدای مردم را بشنویم همین اداره‌کل و تماس‌های ۱۶۲ است.

مدیر گروه ادب و هنر شبکه چهار خاطرنشان کرد: بعد از ۲۰ سال فعالیت رسانه‌ای از نظر من یکی از جذاب‌ترین تجربه‌ها برای مخاطب دیدن خودش روی آنتن است. مردم دوست دارند مطالباتشان را در رسانه مشاهده کنند و بدانند که شنیده می‌شوند. همیشه ایده‌های جالبی نیز از سوی مردم به برنامه‌سازان منتقل می‌شود.

امسال به سراغ مفاخر استان همدان هم می‌رویم

صدرا صدوقی، تهیه‌کننده مجموعه‌مستند «آئینه عمر» نیز اظهار کرد: از ۱۳۸۷ که وارد روزنامه‌نگاری حوزه اندیشه شدم، دغدغه مشاهیر و مفاخیر را داشتم و دلم می‌خواست در این زمینه فعالیت کنم. مستند «چونان سرو» یکی از تجربیات من بود که در کنار مصطفی رزاق‌کریمی این تجربه حاصل شد و به مفاخر درگذشته ایران می‌پرداخت. مجموعه‌مستند «حکایت دل» که از شبکه چهار پخش می‌شد، باز هم دغدغه ذهنی من برای روایت از مشاهیر و مفاخر را زنده کرد. درنهایت طرحی را ارائه و تعدادی از چهره‌ها و مفاخر را برای مستند «آئینه عمر» انتخاب کردیم.

وی تأکید کرد: متأسفانه سنت ناصوابی در کشور وجود دارد که بعد از مرگ چهره‌ها به یاد آن‌ها می‌افتیم، ولی من از ابتدا دوست داشتم تصاویری کافی و حرفه‌ای از چهره‌های در قید حیات جمع آوری کنم. چهره‌هایی که برای مستند «آئینه عمر» انتخاب کردیم هم سن بالایی داشتند، هم بسیار متواضع بودند، بنابراین ما با چنین چالش‌هایی در تولید مواجه بودیم که در نوع خود جالب هم بود.

صدوقی افزود: پشتوانه پژوهشی این مستند به همت محمد آسیابانی بسیار قوی شد و سعی کردیم جهان اثر به‌خوبی پوشش داده شود. ایده ۴۰ مستند از مفاخر و چهره‌ها فقط ازطریق پیشنهادات مخاطبان به دست آمده است. البته ما تنها در تهران متمرکز نیستیم و در اصفهان و قم هم تولیداتی داشته‌ایم و امسال احتمالاً سراغ مفاخر استان همدان هم می‌رویم.

تهیه‌کننده مجموعه‌مستند «آئینه عمر» با اشاره به تجربه حضورش در 162 گفت: همیشه مکالمه زنده و مستقیم ویژگی‌های خاصی دارد. شاید افراد باید با ذهن حاضر و آماده‌ای پشت تلفن‌های ۱۶۲ بنشینند تا بتوانند در لحظه به مردم پاسخ‌های باورپذیری بدهند.

وی تصریح کرد: حضور در ۱۶۲ برای من توفیق بود تا بتوانم این ارتباط بی‌واسطه را تجربه کنم و بدون هیچ فاصله‌ای بدانم که مردم نسبت به روایت زندگی مشاهیر کشور چه احساسی دارند. حتما نظرات ۱۶۲ در ادامه تولید مستند به ما کمک می‌کند و می‌توانیم به خواسته مردم نزدیک‌تر شویم.

تاریخ شفاهی مخاطبان عام را جذب می‌کند

در ادامه محمد آسیابانی، سرپرست گروه پژوهش این برنامه با تأکید بر اینکه از ابتدای کار «آئینه عمر» را به شکل تاریخ شفاهی تصور کرده است، گفت: باید روایت‌ها به صورتی طراحی می‌شد که مخاطب عام هم داشته باشد، بنابراین تاریخ شفاهی می‌توانست ایده خوبی باشد. پس سراغ اسناد گوناگون رفتیم و به آنچه دیگران نوشته‌اند، اتکا نکردیم و ابعادی از شخصیت اساتید را در نظر گرفتیم، بخصوص ابعادی که کمی مغفول مانده بودند.

وی افزود: بخشی از خاطرات مفاخر ممکن است به دست فراموشی سپرده شده باشد که با طراحی سؤال مناسب می‌توانستیم به نکات تازه‌ای دست پیدا کنیم.وی ادامه داد: برای تولید «آئینه عمر» آرشیوی از نشریات دهه ۳۰ تا ۷۰ در اختیار دارم و مروری روی آن‌ها می‌کردم تا نکات مشابه یا خاطراتی که به همدیگر ارتباط داشتند را پیدا کنم. می‌خواستم درنهایت به فضایی برسیم که مدنظر کارگردان و تهیه‌کننده بود.

سرپرست گروه پژوهش این مجموعه‌مستند درباره تجربه پاسخگویی به تماس مردم با ۱۶۲ و شنیدن نظرات آن‌ها نسبت به برنامه هم بیان کرد: مصرف‌کننده صنایع فرهنگی مانند سایر صنایع، مردم هستند. بنابراین شناخت منظومه‌های فکری مردم و خواسته‌های آن‌ها تنها با ارتباط و گفت‌و‌گو حاصل می‌شود و اگر این گفت‌وگوها بی‌واسطه باشد، قطعا مؤثر و عمیق‌تر است.

وی تصریح کرد: هر انسانی ایده‌هایی دارد و از هر طبقه‌ای که باشد می‌تواند از زاویه دید خودش به یک برنامه نگاه کند. زمانی که واحد امور ارتباط با مخاطبان روابط‌عمومی صداوسیما فضایی را برای گفت‌وگوی بی‌واسطه با مخاطبان فراهم می‌کند، درواقع به برنامه‌سازان و تولیدکنندگان محتوای رسانه‌ای کمک می‌کند تا جنس کالایی که نیاز دارند را شناسایی کنند. قطعا حضور در ۱۶۲ برای همه کارگردان‌ها، تهیه‌کنندگان، مدیران و پژوهشگران بسیار کمک‌کننده است.

جذابیت روایت دست اول از مشاهیر

در ادامه رضا عباسی، کارگردان مستند «آئینه عمر» بیان کرد: برخی اساتید برای من بسیار دور از دسترس بودند. در این مستند بزرگانی را می‌دیدم که اول باید هیجان و ذوق خودم را کنترل می‌کردم.

وی ادامه داد: روایت شخصی و دست اول از مشاهیر و مفاخر واقعاً جذاب است و امیدوارم تنها گوشه‌ای از بزرگی و تواضع این سرآمدان را به تصویر بکشم. در مواردی اساتید در سطحی قرار دارند که باید تلاش می‌کردیم به بهترین نحو با آن‌ها کار کنیم.

کارگردان مجموعه‌مستند «آئینه عمر» در رابطه با تجربه پاسخگویی به تماس‌های ۱۶۲ اظهار کرد: طبیعتا برای هر فعال رسانه‌ای، نویسنده و فیلم‌سازی نظرات مخاطبان بسیار اهمیت دارد و این روزها حرکت به سمت تولیدات رسانه‌ای تعاملی نیز بیش از گذشته موردتوجه قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: خوشبختانه اداره‌کل روابط‌عمومی صداوسیما با ایجاد امکان گفت‌وگوی بدون واسطه با مردم برای برنامه‌سازان فرصتی ارزشمند فراهم کرده تا بتوانند نسبت به دیدگاه مخاطبان به اثرشان چشم‌اندازی واقع‌بینانه‌تر پیدا کنند.

عباسی یادآوری کرد: ارتباطات امروز دامنه وسیعی پیدا کرده و شاید مکالمه تلفنی تنها یکی از اشکال سنتی‌تر ارتباط با مخاطب است. گرچه تجربه بسیار جالبی برای برنامه‌سازان و مردم محسوب می‌شود، ولی شاید بتوانیم ایده‌های تازه‌تری نیز برای صحبت بی‌واسطه با مخاطبان پیدا کنیم.