استفاده از آهن با روکش چوب مغایر با اصول مرمتی و بازسازی نیست

به گزارش خبرنگار ایلنا، به دنبال انتشار گزارش  «مرمت غیراصولی در مجموعه بازار تاریخی اردبیل؛ جایگزینی پایه‌های سنگی و چوبی و طاق‌های طرح‌دار صفوی با تیرآهن» در خبرگزاری ایلنا، اداره کل میراث‌فرهنگی استان اردبیل در خصوص مرمت‌های این بازار توضیحاتی را ارایه کرد.

۱. ماهیت پروژه: 

اقدام انجام‌شده در سرای زنجیرلو بازار تاریخی اردبیل در زمره مرمت و بازسازی قرار دارد. با توجه به از بین رفتن پوشش‌های اصلی جلوی مغازه‌ها و بخش‌هایی از بنا، اقدامات صورت‌گرفته مطابق تعریف بازسازی انجام شده است. 

۲. مصوبه شورای فنی: 

این پروژه دارای مصوبه شورای فنی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بوده و دقیقاً مطابق مقررات و آیین‌نامه‌های مربوط به مداخله در بناهای تاریخی اجرا می‌شود. 

۳. بازسازی سایه‌بان‌ها: 

بخش سایه‌بان مقابل مغازه‌ها که در پروژه مورد بازسازی قرار دارد، جزو اجزای از دست‌رفته بنا بوده و بر اساس اصول علمی و حفاظتی بازآفرینی شده است. 

۴. استناد به منشور بورا (ICOMOS Burra Charter ۱۹۹۹): 

• مطابق بند ۸-۱ ماده یک منشور بورا: «بازسازی به مفهوم بازگرداندن یک مکان به یک وضع شناخته‌شده قبلی است و از این نقطه نظر با مرمت متمایز است که اجازه کاربرد مواد جدید در ساختار وجود دارد.» 

بنابراین، استفاده از مواد جدید از جمله آهن با روکش چوب در بخش‌هایی از پروژه نه‌تنها مغایر با اصول نیست، بلکه کاملاً مطابق با استانداردهای بین‌المللی مرمت و بازسازی است. 

• همچنین ماده ۸ این منشور تأکید می‌کند که حفاظت نیازمند ابقای محیط بصری مناسب است؛ لذا ایجاد سایه‌بان برای غرفه‌ها و استفاده از مواد جدید در این بخش اقدامی علمی و مطابق ضوابط حفاظتی است. 

• علاوه بر این، ماده ۲۰ منشور بورا تصریح دارد: «هنگامی که بازسازی بخشی از یک کاربری یا عملی باشد که اعتبار فرهنگی مکان را نگه می‌دارد، بازسازی اقدامی درست محسوب می‌شود.» 

۵. تفاوت مرمت با بازسازی: 

عزیزانی که مدعی مداخله غلط در بازار تاریخی اردبیل هستند و خود را متخصص مرمت می‌دانند، متأسفانه میان مفاهیم مرمت و بازسازی تفکیک درستی قائل نشده‌اند. بازسازی، در شرایطی که بخش‌هایی از بنا کاملاً از بین رفته باشد، نه‌تنها مجاز بلکه مطابق با اصول بین‌المللی مرمت است. 

۶. پاسخ به دغدغه‌ها: 

دغدغه فعالان و دلسوزان میراث‌فرهنگی برای حفظ اصالت آثار ارزشمند استان، مورد احترام است. با این حال، یادآوری می‌شود تمامی مراحل این پروژه با نظارت دقیق کارشناسان و متخصصان در حال انجام بوده و نهایت تلاش برای حفظ هویت تاریخی سرا صورت گرفته است. 

۷. مسئولیت رسانه‌ها و سوءاستفاده معاندان: 

متأسفانه گزارش منتشرشده در خبرگزاری ایلنا، بدون بررسی‌های میدانی و صرفاً بر اساس اظهارات چند فرد حقیقی و غیرمتخصص تهیه شده است. این گزارش بلافاصله مورد سوءاستفاده شبکه‌های معاند با اهداف مشخص قرار گرفت و بازنشر شد؛ اقدامی که آشکارا در راستای تخریب اعتماد عمومی نسبت به نهادهای رسمی کشور صورت می‌گیرد. از رسانه‌های رسمی کشور انتظار می‌رود با دقت و صحت‌سنجی بیشتر، مانع از فراهم شدن بستر چنین بهره‌برداری‌های مغرضانه شوند. 

اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل ضمن استقبال از نقدهای تخصصی و کارشناسانه، همچنان بر تداوم مسیر مرمت و بازسازی اصولی و پایدار در بازار تاریخی اردبیل تأکید دارد و خود را ملزم به رعایت بالاترین استانداردهای فنی و حفاظتی در این حوزه می‌داند.