در گفتگو با ایلنا مطرح شد؛
مرمت قدیمی‌ترین مسجد شمال غرب ایران با اعتبار ۳۰ میلیارد تومان کلید خورد
معاون میراث‌فرهنگی استان اردبیل از تحقق آرزوی دیرینه اداره میراث‌فرهنگی استان اردبیل برای مرمت مسجد جمعه اردبیل خبر داد. او گفت: مرمت مسجد جمعه اردبیل پس از سال‌ها انتظار تحقق یافته و این مسجد ارزشمند تاریخی با اعتبار ۳۰ میلیارد تومان در دستان مرمت‌گران قرار گرفت. این مسجد تاریخی آخرین بار در دوره ایلخانی مورد مرمت قرار گرفته بود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، جمعه مسجد اردبیل یکی از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی استان اردبیل محسوب می‌شود. بنایی که به گفته کارشناسان میراث‌فرهنگی به‌دلیل داشتن لایه‌های مختلف تاریخی و برگرفتگی از معماری و هنر دوران سلجوقی، ایلخانی و صفوی از مهمترین بناهای تاریخی شمال غرب ایران محسوب می‌شود.
حال با گذشت چندین قرن از مرمت و بازسازی آن معاون میراث‌فرهنگی اردبیل لزوم مرمت این بنای ارزشمند تاریخی را مورد تاکید قرار می‌دهد. به گفته «علیرضا دباغ عبدالهی» یکی از بهترین مرمت‌هایی که در سالهای متمادی آرزوی آن را داشتیم، مسجد جمعه اردبیل بود که هم‌اکنون مرمت آن با تلاش اداره میراث‌فرهنگی استان اردبیل آغاز شده است.
او افزود: سال گذشته با تشکیل پایگاه مسجد جمعه اردبیل، این مسجد در فهرست پایگاه‌های ملی کشور اضافه شد و امسال با عقد قراردادی با مبلغ ۳۰ میلیارد تومان فعالیت‌های مرمتی این بنای تاریخی بسیار ارزشمند را آغاز کردیم.
آنطور که دباغ عبدالهی می‌گوید: این قرارداد ۳۰ میلیارد تومانی، جدا از محوطه‌سازی است و برای احیاء ایوان‌خانه این مسجد که یک کار خیلی ناب است، اختصاص پیدا کرده.
آنطور که معاون میراث‌فرهنگی اردبیل به ایلنا می‌گوید: سالیان طولانی بود که درصدد آن بودیم که در مسجد جمعه اردبیل اقدام مرمتی و حفاظتی در این حجم و سطح گسترده شویم که خوشبختانه درحال‌حاضر این قرارداد منعقد شده و هم‌اکنون کارشناسان در این بنای تاریخی در حال مرمت و احیاء هستند.
او افزود: امیدوارم بتوانیم در یک یا دو سال آینده به احیاء ایوان‌خانه آن و ساماندهی محوطه مسجد جمعه اردبیل دست پیدا کنیم.
درحال‌حاضر مسجد جمعه اردبیل که به «جمعه مسجد اردبیل» مشهور است، در شمال شرقی شهر اردبیل و بین محله‌های پیرشمس‌الدین و عبدالله شاه بر روی تپه مرتفعی واقع شده است. این بنای ارزشمند تاریخی یکی از قدیمی‌ترین مساجد شمال غربی ایران است که آخرین بار در دوران ایلخانی مورد مرمت قرار گرفته است. اصل بنای کنونی مسجد، در دوره سلجوقیان، بر روی بقایای کهن‌تری ساخته شده که در نتیجه حمله مغول سال ۶۲۰ هجری ویران شده و در حدود سال ۶۵۰ هجری مجددا بازسازی شده است.
کارشناسان و فعالان میراث‌فرهنگی معتقدند، از آنجایی که مسجد جمعه اردبیل از لایه‌های مختلف تاریخی برخوردار است مرمت آن با حساسیت‌های بالا باید انجام شود.
جمعه مسجد اردبیل مربوط به دوران سلجوقیان است که کنار آتشکده‌ای مربوط به دوره اشکانی قرار گرفته به طوری که در دوره‌های سلجوقی و ایلخانی بسیار گسترده‌تر، عظیم‌تر و وسیع‌تر از بنای مکعبی فعلی بوده و بنای سرپای موجود صرفا گنبدخانه و ایوان مسجد بزرگ را تشکیل داده است که در حمله مغول‌ها و به مروز زمان اجزای بنا به وضعیت فعلی رسیده است.
این مسجد که در برخی از نسخه‌ها و کتاب‌ها از آن به عنوان مسجد جامع نیز یاد می‌شود بازمانده مسجد عظیم و گسترده و کم‌نظیری است که در دوره‌های مختلف اسلامی به ویژه دوره سلجوقی شکل گرفته و تا اوایل دوره صفوی آباد بوده است ولی اطلاع کاملی در ارتباط با ساخته شدن این مسجد بر روی آثار پیش از اسلام در اختیار نیست.
بنای اصلی مسجد دارای ترکیب‌های منشوری زیبا است که قطاربندی با تزئینات کاشی معرق دارد و کاربندی زیر گنبد نیز به این شکل است که در هر یک از گوشه‌های این مربع سه کنج با لچکی‌های بزرگی ساخته شده که هریک دارای دو روزن مستطیلی شکل برای نورگیری و کسب روشنایی برای محوطه محراب بوده است.
جمعه مسجد اردبیل از سه قسمت تشکیل یافته که قسمت نخست بنا مربوط به پایه مناره‌ای است که در فاصله اندکی از مسجد به چشم می‌خورد و دارای دو قسمت پایه هشت ضلعی و بدنه استوانه‌ای به قطر پنج متر است و دومین قسمت بنا نیز مربوط به مسجد تیرپوش است که بر روی ۹ ستون چوبی قرار گرفته است و در نهایت سومین قسمت بنا هم مربوط به مسجد قدیم است که ترکیبی از چهار طاق و گنبد است که با اندکی کاشی تزئین شده و هم‌اکنون نیز بسیاری از این نماها از بین رفته است.
