آفریقای جنوبی یک شکست تاریخی را به رژیم صهیونیستی در دیوان لاهه تحمیل کرد

به گزارش خبرنگار ایلنا، دیوان بین‌المللی دادگستری لاهه به تازگی و در پیِ شکایت اخیر دولت آفریقای جنوبی از رژیم اشغالگر قدس به دلیل ارتکاب این رژیم به نسل‌کشی و پاکسازی قومیتی در نوار غزه، اقدام به صدور یک حکم موقت در مورد پرونده مذکور کرده است. این دیوان به صورت ضمنی تایید کرده که اسناد ارائه شده از سوی آفریقای جنوبی در قالب اقدامات صهیونیست‌ها در نوار غزه می‌تواند مصداق نسل‌کشی باشد.

در این رابطه، دیوان بین‌المللی دادگستری از اسرائیل خواسته که تمامی اقدامات لازم را برای حصول اطمینان از این مساله که تحرکات ارتش آن در نوار غزه منجر به نسل‌کشی نمی‌شود، انجام دهد و گزارش فعالیت‌های یک ماهه خود در این رابطه را نیز به دیوان ارائه کند. بلافاصله پس از صدور حکم مذکور، بسیاری از ناظران و تحلیلگران، این حکم را نمودی عینی از موفقیت و حقانیت ملت و مقاومت فلسطین ارزیابی کردند و خواستار تشدید فشارها علیه رژیم اشغالگر قدس در عرصه بین‌المللی شدند.

در این راستا، ایلنا در گفتگو با «امیره ابوالفتوح» نویسنده و تحلیلگر جهان عرب، به واکاوی چند علامت سوال مهم با محوریت حکم موقت اخیر دیوان بین‌المللی دادگستری علیه رژیم صهیونیستی پرداخته است.

مشروح گفتگو با امیره ابوالفتوح را در ادامه می‌خوانید.

 دیوان بین‌المللی دادگستری، حکم موقت خود در مورد شکایت آفریقای جنوبی از رژیم اشغالگر قدس به دلیل ارتکاب آن به نسل‌کشی در نوار غزه را صادر و الزاماتی برای صهیونیست‌ها تعیین کرد. بسیاری، این رویداد را یک پیروزی بزرگ برای ملت فلسطین درنظر می‌گیرند. دیدگاه شما در این رابطه چیست؟

توجه داشته باشید که پرونده شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل به قدری برای تل آویو مهم بوده که برای نخستین بار نمایندگان رسمی آن در چنین دادگاهی حاضر شدند. همین‌که شاهدیم یک کشور در حال توسعه و قدرت نوظهور نظیر آفریقای جنوبی، رژیم اسرائیل که حمایت‌های سنگینی در ابعاد مختلف از جهان غرب دریافت می‌کند را به دیوان بین‌المللی دادگستری می‌کشاند و در قالب یک حکم موقت که ادامه نیز خواهد داشت، تا حد زیادی اسرائیل را محکوم می‌کند، یک پیروزی بزرگ نه فقط برای فلسطین بلکه برای بلوکِ کشورهای در حال توسعه و حامیان ظهور یک نظام بین‌الملل جدید در جهان، فارغ از معادلات و مناسبات مطلوبِ جهان غرب است.

در عین حال، اسرائیلی‌ها از همان ابتدای شکایت آفریقای جنوبی سعی داشتند تا فعالانه صلاحیت دیوان بین‌المللی دادگستری برای رسیدگی به شکایت دولت آفریقای جنوبی از خود را زیر سوال ببرند. این دستورکار آن‌ها با موضع‌گیری صریح دیوان بین‌المللی دادگستری که صلاحیت رسیدگی به شکایت مذکور را دارد، شکست خورد.

اینکه دیوان بین‌المللی دادگستری در حکم موقت اخیر خود مانور گسترده‌ای را در مورد گزاره وقوع نسل‌کشی در نوار غزه داده، حاکی از این است که نشانه‌های جدی از این رویکرد صهیونیست‌ها را در قالب جنگ غزه به عینه مشاهده کرده و از نظر حقوقی استدلال‌های منطقی را نیز در تایید این مساله می‌بیند. موضوعی که بازهم خسارتی جدی برای اسرائیل است.

با این حال، بسیاری بر این باورند که احکام دیوان بین‌المللی دادگستری چندان از قدرت الزام‌آوری علیه اسرائیل برخوردار نیستند.

نکته مهم در رابطه با حکم موقت اخیر دیوان بین‌المللی دادگستری علیه اسرائیل این است که این حکم عملا به یک نقطه سیاه در کارنامه اسرائیلی‌ها در دلِ تاریخ تبدیل شد. این موضوع هزینه‌های سنگینی را برای آن به همراه دارد. اکنون با حکم دیوان بین‌المللی دادگستری علیه اسرائیل، هرگونه همراهی قدرت‌های غربی با این رژیم به نحو قابل توجهی به امری پرهزینه تبدیل شده است.

در کنار این مساله، میزان انزاوی بین‌المللی اسرائیل نیز به نحو قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است. حال در این شرایط، متغیرهای متعددی هستند که عملا برای اسرائیل چالش‌زا هستند و می‌توانند بسیاری از قواعد را در مورد آن تغییر دهند. این معادله به اندازه کافی از این قدرت برخوردار است که اسرائیل را به مسیرهایی بکشاند که مطلوب آن نیست. در عین حال، آنچه شما گفتید نیز درست است. اساسا اسرائیل تعهدی به حقوق بین‌الملل احساس نمی‌کند و البته که در این زمینه یک سابقه تاریخی طولانی نیز دارد.

به نظر شما دلیل اصلی اقدام دولت آفریقای جنوبی در ثبت شکایت از اسرائیل به دیوان بین‌المللی دادگستری چه بود؟

دلیل و محرک اصلی این بود که جنایات اسرائیلی‌ها در مدت اخیر علیه مردم غزه، به قدری وخیم و گسترده بود که هر وجدان بیداری را در اقصی نقاط جهان به درد می‌آورد. در این راستا، بسیاری از دولت‌ها و ملت‌های جهان با مردم فلسطین ابراز همدردی کرده و می‌کنند. با این حال، آفریقای جنوبی اقدام به ثبت شکایت از اسرائیل به دیوان بین‌المللی دادگستری نیز کرد که اقدامی موثر و هدفمند تلقی می‌شود.

به نظر من؛ ریشه این حرکت آفریقای جنوبی را نیز باید در تاریخ این کشور جستجو کرد. آفریقای جنوبی از جمله دولت‌هایی است که از زمان خلاص شدن از رژیم آپارتایدی سابق این کشور، به نحوی فعال به حمایت از مردم فلسطین پرداخته و می‌پردازد. دلیل این موضوع نیز روشن است: زیرا رژیم اسرائیل عینی‌ترین نمونه از یک رژیم آپارتایدی در جهان است و آفریقای جنوبی به شدت نسبت به این موضوع حساس است.

فراموش نکنیم که اسرائیل کمک‌های فراوانی را به رژیم آپارتایدی سابق آفریقای جنوبی در زمینه‌های مختلف انجام می‌داد و حتی زمزمه‌هایی نیز به گوش می‌رسید که این رژیم سعی دارد تا به رژیم آپارتایدی آفریقای‌جنوبی کمک کند تا به تسلیحات اتمی هم دست پیدا کند. حال در وضعیت کنونی، اینطور به نظر می‌رسد که آفریقای جنوبی با مشاهده سطح و گستره جنایات اسرائیلی‌ها در نوار غزه به نوعی به این درک رسیده که اگر اقدامات عملی علیه اسرائیل انجام نگیرد، این می‌تواند به این معنا باشد که انگار درس‌های تاریخی قرار است تکرار شوند. موضوعی که آفریقای جنوبی به دنبال سکوت در رابطه با آن نیست. به هر حال، اقدام آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در نوع خود یک حرکت موثر و مهم را نمایندگی می‌کند که البته ضربات راهبردی را نیز در ابعاد مختلف مخصوصا حوزه قدرت نرم به اسرائیل وارد کرده است.