موسیقی فیلم هویت مستقل نسبی دارد

به گزارش ایلنا، مسعود سخاوت‌دوست ابتدا در پاسخ به این پرسش که آیا معتقدست که موسیقی فیلم نباید از اثر جلو بزند، بیان کرد: این یک رویکرد است، رویکردی که امروزه طرفدار دارد و یکی از دلایل آن شاید باورپذیری باشد. موسیقی فیلم قابلیت  تفسیر کردن تصویری را که مخاطب از فیلم ‌می‌بیند دارد. برخی از مولفان تصویر رویکرد متفاوتی در پیش‌ می‌گیرند و می‌خواهند از پیش‌داوری گریزان باشند؛ اما جادوی سینما را از دست می‌دهند. من مخالف این هستم که رویکردی غالب و مطلق باشد. شاید برای برخی از الگوها مفید باشد به ویژه برای آن‌ها که باورپذیری برایشان اهمیت دارد؛ اما برای بسیاری از قصه‌پردازی مناسب نیست.  

وی ادامه داد: موسیقی فیلم هویت مستقل نسبی دارد. همان‌طور که از اسم موسیقی فیلم پیداست، استقلال خود را به واسطه نسبتش با فیلم و ضمیمه شدن با تفسیر از دست داده؛ البته این اتفاق ناگوار نیست بلکه یک موقعیت است. در ابتدا من موسیقی‌دان مستقلی بودم و تحصیلاتم هم مرتبط با همین رشته بود. از سال دوم دانشگاه به این سمت آمدم و معتقدم کسی که موسیقی فیلم کار می‌کند شاید نتواند از تمامی بافت و هارمونی و... دنیای موسیقی استفاده کند. درک موسیقی از درک سینما سخت‌تر است. سینما ارتباط بیشتری با مردم دارد و به همین دلیل منجر می‌شود که دایره آن هم کوچک‌تر شود.

این آهنگساز در جواب به این سوال که چرا در ۲۰ سال اخیر ملودی‌های ماندگار و جاودانه که جدا از فیلم باشد، کمتر ساخته شده است، عنوان کرد: بخشی از این اتفاق تاریخی‌ست. باتوجه به زیاد شدن پلتفرم‌های موسیقی، دیگر وسواس و درگیری برای انتخاب ملودی کمتر شده است. البته این بخش تاریخی فعلا چندان اهمیتی ندارد و بخش مهم‌تر از آن، مولفان تصویر همچون کارگردان و نویسنده است.

سخاوت‌دوست ادامه داد: گاهی دیدگاه معاصر با ملودی‌پردازی مخالفت جدی دارد و اگر ذره‌ای تحریک بیشتر نسبت به تصویر داشته باشد، حتی موسیقی را از آن صحنه حذف می‌کنند‌. این جریان روشنفکری که در سینما اتفاق افتاده موجب شده تا سینما از ملودی‌پردازی یا یادآوری یک موسیقی به واسطه فیلم خارج شود. البته به طور کامل از این جریان خارج نشدیم؛ اما به ندرت شاهد آن هستیم.

آهنگساز فیلم «عطرآلود» بیان کرد: گاهی بستر فیلم می‌طلبد تا موسیقی فیلم از حالت رئالیسم خارج شود که در آن هنگام باید به صورت سورئالیسم یا جادویی برخورد کرد. ضمن آن که در اروپا این مساله به شکل جدی پیش می‌رود و در آن جا فیلم و موسیقی به شکل حقیقی با هم سنخیت دارند و به گونه‌ای نیست که همانند پازل آن را کنار یکدیگر بگذارند.

وی در جواب به این سوال که می توان موسیقی در ایران را دهه‌بندی کرد یا نه، مطرح کرد: بله. یک‌سری از مولفه‌های محتوایی و فرمی در این دوره‌ها تغییر کرده است. به لحاظ فرم در ابزارآلات نیز قابل مشاهده است یعنی از دوره‌ای ورود ساز‌های الکترونیک باعث اتفاقات مختلف شد. ما شاهد ورود کسانی به حوزه موسیقی هستیم که موفق هستند اما رابطه حسی صوتی با فیلم برگزار و خلق اتمسفر می‌کنند‌ و شاید نتوانند ساده‌ترین نت‌ها را بنویسند و از ارکستر هم استفاده نمی‌کنند‌.

این آهنگساز تصریح کرد: یک آهنگساز باید موسیقی، درام و سینما را بشناسد. اینکه گاهی مواقع موسیقی در خدمت فیلم نیست  شاید به دلیل کثرت اثر شود که وحدت معنا را از دست بدهد‌. همچنین بحث تامین بودجه نوازنده و یا درک غلط بحث دراماتیک تاثیرگذار است. همچنین گفتگوی آهنگساز و کارگردان برای رسیدن به درک مشترک اثرگذارست و این گفتگو باید محتوایی و روانشناختی باشد.

سخاوت‌دوست در پایان خاطرنشان کرد: موسیقی بی‌کلام، محرک معناست. موسیقی شاید حاوی معنا نباشد اما حاوی اتک ها و ضرباتی برای قوه معناست که باعث درک مسایل عمیق می‌شود. همه اجزای موسیقی قابل دیدن نیست و باید لحظه به لحظه آن را درک کرد‌. در حقیقت درک عقلی با پی بردن به باطن موسیقی یعنی هارمونی و اعضای آن ایجاد می‌شود.