در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
«قره حسنلو» محوطه‌ای مسکونی-آیینی از عصر آهن و پارتیان/ ناگفته‌های محوطه باستانی در دل کارخانه فولاد
سرپرست هیأت کاوش محوطه باستانی قره حسنلو از آخرین یافته‌ها و نتایج باستان‌شناسی کاوش در این محوطه خبر داد که به احتمال زیاد یک محوطه مسکونی-آیینی از عصر آهن و پارتیان است که این روزها در دل کارخانه فولاد نمین قرار گرفته.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کارخانه فولاد نمین چند سال پیش به منظور راه‌اندازی درخواست استعلامات لازم را به بخش‌های مرتبط ارسال کرد و یکی از این نهادها میراث فرهنگی بود. در نهایت بعد از بررسی و مطالعات باستان‌شناسی، در محوطه ۹۷ هکتاری کارخانه فولاد زمینی به مساحت ۳۳۰۰ متر به عنوان محوطه باستانی قره‌حسنلو تعیین و گفته شد که فعالیت کارخانه فولاد در این ۳۳۰۰ متر ممنوع است.
محوطه باستانی قره‌حسنلو برای اولین بار در تیرماه سال ۱۴۰۰ و در پی استعلام از اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با پیمایش کارشناسان اداره کل شناسایی شد و بعد از طی روندهای لازم، به ویژه بعد از کاوش نجات بخشی از بهمن‌ماه ۱۴۰۰ تا اردیبهشت ۱۴۰۱ که منجر به کشف بنای تاریخی و معماری به دو شیوه ساخت خشتی و سنگی شد، در مرداد ماه ۱۴۰۱ به ثبت ملی رسید.
باتوجه به قرارگیری محوطه قره حسنلو در مسیر رسوب‌گذاری دامنه کوهستان سبلان و پوشیده شدن آن زیر لایه‌های رسوب به ضخامت حدود یک متر، شواهد باستانی بعد از برداشت انباشت رسوبی بدست آمد. فریبرز طهماسبی (سرپرست هیأت کاوش محوطه باستانی قره حسنلو) دراین باره گفت: ساختارهای خشتی به شکل دیوارهای عریض بوده که با ملات گل بهم چسبیده شده‌اند. این دیوارهای خشتی به نظر می‌رسد قسمتی از ساختار معماری فضاهایی باشد که بخش‌هایی از آن در این کاوش به دست آمده است.
طهماسبی همچنین با اشاره به آنکه به احتمال زیاد این سازه خشتی، سکویی است که شامل ساختاری با پی سنگی در سه رج با قلوه سنگ و قطعه سنگ‌های بزرگ می‌شود، ادامه داد: بدنه این سازه تماما خشتی است و در مرکز این تپه قرار گرفته است.
قطعات سفالی از دیگر یافته‌های این فصل از کاوش در محوطه قره حسنلو بود که طهماسبی به آن اشاره و اذعان داشت: سفالینه‌هایی که از نظر طیف رنگی در گروه‌های سیاه، خاکستری، نخودی، قرمز، قهوه‌ای و آجری قرار دارند در این محوطه یافت شد. از گونه‌های سفالی عصر مفرغ، گونه سفال‌های عصر آهن یک و دو که تعدادی از آن‌ها منقوش داغدار است. سفالینه‌های منقوش داغدار بدست آمده در این محوطه شامل لبه و یدله بوده و از نظر طیف رنگی در سه گروه خاکستری، سیاه و نخودی قابل تقسیم هستند.
از دیگر یافته‌های این کاوش می‌توان به گوشواره سیمین، گوشواره سیمین با نگین سنگ، گوشواره‌های زرین، درپوش آهنی، قیچی آهنی اشاره داشت که این روزها در نمایشگاه یافته‌های باستان‌شناسی در موزه ملی ایران به نمایش گذاشته شده‌اند.
این باستان‌شناس همچنین با اشاره به کشف شواهدی از تدفین انسانی در کاوش محوطه قره حسنلو، گفت: این تدفین انسانی به شیوه تاق باز بوده و به نظر می‌رسد متعلق به دوران تاریخی باشد. البته چند تدفین دیگر نیز طی کاوش بدست آمد که به همراه اشیاه و وسایلی در این محوطه و طی کاوش نجات بخشی کشف شده‌اند در مخزن مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی نگهداری می‌شوند.
سرپرست هیأت کاوش محوطه باستانی قره حسنلو درخصوص نتایج این کاوش گفت: با توجه به یافته‌های فرهنگی بدست آمده، محوطه باستانی قره حسنلو حداقل در طی دو دوره مورد استقرار قرار گرفته و به عبارتی این تپه را با توجه به یافته‌های سفالی و سازه عظیم خشتی، می‌توان محوطه مسکونی –آیینی در نظر گرفت. به طوری که مطالعه تطبیقی صورت گرفته در ارتباط با سفال‌های آن، نشان از برخی تعاملات فرهنگی منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای محوطه با سایر محوطه‌های دیگر، در طی ادوار مذکور دارد.
او ادامه داد: در نهایت با توجه به سایر داده‌های فرهنگی بدست آمده از این محوطه باستانی می‌توان گاه‌نگاری نسبی محوطه را بدین شکل تفسیر نمود که این محوطه در طی عصر آهن یک و دو احتمالا برای نخستین بار مورد استقرار قرار گرفته و پس از یک دوره گپ زمانی، مردمان پارتی با بنا نهادن سکوی خشتی روی این تپه، این مکان را به محلی آیینی تبدیل نموده و به صورت موقت و در برخی از فصول، در این محوطه استقرار یافته‌اند.
