روحی‌صفت در گفت‌وگو با ایلنا:
نباید پاکستان را در کمپ دشمنان خود قرار دهیم/ اسلام‌آباد زیر بارفشارهای علیه تهران نمی‌رود/ مسائل پر اهمیت را از تریبونها دنبال نکنیم
معاون سابق دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه تاکید کرد: در شرایط کنونی نباید پاکستان را بر علیه خود رنجانده و این کشور را در کمپ دشمنان و رقبای خود قرار دهیم.
محسن روحی‌صفت در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، درخصوص ورود گروه‌های تروریستی از خاک پاکستان و انجام عملیات در ایران و تاثیر این مسئله بر روابط تهران و اسلام‌آباد گفت: ایالت بلوچستان ۴۴ درصد خاک کشور پاکستان را تشکیل می‌دهد اما برخلاف وسعت بسیارش، جمعیت کمی در این منطقه ساکن هستند و تنها ۱۱ درصد از کل جمعیت پاکستان در ایالت بلوچستان سکونت دارند.
ارتش و نیروهای امنیتی پاکستان حاکمیت اندکی بر بلوچستان دارند
وی ادامه داد: اکثریت وسعت ایالت بلوچستان را تپه‌های خاکی و گستره‌های بیابانی شامل می‌شود که موجب شده تا ارتش و نیروهای امنیتی پاکستان حاکمیت اندک و تسلط کمی بر این منطقه داشته باشند.
این کارشناس مسائل پاکستان با بیان اینکه تروریست‌هایی که از خاک پاکستان به ایران آمده و در ایران عملیات‌های تروریستی انجام می‌دهند، محمل خوبی برای فعالیت‌های خود یافته‌اند، اظهار داشت: دلیل این امر آن است که این تروریستها در منطقهای فعالیت می‌کنند که تحت حاکمیت هیچ کسی نیست و هم ایران و هم پاکستان تسلط کمی بر مناطق بیابانی بلوچستان دارند.
تروریستها مورد پشتیبانی ارتش و سازمان اطلاعات پاکستان نیستند
روحی‌صفت افزود: هرچند تروریستها برای انجام عملیات خود از پاکستان به ایران می‌آیند و عملیات های خود را در مناطق مرزی انجام می‌دهند اما مورد پشتیبانی ارتش و سازمان اطلاعات این کشور نیستند و اینکه آنها از سوی این دستگاه‌ها تجهیز و حمایت می‌شوند، صحیح نیست.
وی با بیان اینکه میان ایران و پاکستان مکانیزم‌هایی پیش‌بینی شده که میتوان براساس آن مسائل مرزی را مورد پیگیری قرار داد، تصریح کرد: از جمله این مکانیزم‌ها، اجلاس مشترک فرماندهان مرزی است که در چارچوب آن طرفین می‌توانند با انجام عملیات‌های مشترک علیه گروه‌های تروریستی و اشرار اقداماتی انجام دهند.
نباید مسائل پر اهمیت را از طریق تریبونها دنبال کنیم
این دیپلمات پیشین ایران در پاکستان با تاکید بر ضرورت پیگیری امور از کانال‌های سیاسی و نظامی خاطرنشان کرد: ما باید از کانال‌های رسمی سیاسی و نظامی از پاکستان بخواهیم که در نقاط احتمالی عملیات مشترک انجام دهند و آن مناطق را ناامن کنند.
روحی‌صفت اضافه کرد: ما نباید مسائل پر اهمیت اینچنینی را که می‌تواند بر روابط دو کشور تاثیر بسزا و موثری داشته باشد از پشت تریبونها مطرح و دنبال کنیم. از سوی دیگر، نکته با اهمیت این است که در شرایط کنونی نباید پاکستان را بر علیه خود رنجانده و این کشور را در کمپ دشمنان و رقبای خود قرار دهیم.
تصور بستن کامل مرز میان ایران و پاکستان نادرست است
وی در پاسخ به این سوال که آیا نمی‌توان اقداماتی نظیر دیوارکشی انجام داد که مانع از بسته شدن مرزها شد؟ ابراز داشت: تصور اینکه بتوان مرز را به طور کامل بست نادرست است چون نیازمند سرمایه‌گذاری بسیار گزاف و سنگینی مانند بودجه مورد درخواست ترامپ از کنگره آمریکا است که در شرایط کنونی نه ایران و نه پاکستان قادر به انجام چنین کاری نیستند. همچنین مردمان دو طرف مرز خویشاوندی دارند ولی با افزایش اعتمادسازی محلی و منطقهای و بسیج مردم و سرداران بلوچ و توجه به نیازهای اقتصادی و اجتماعی محلی و منطقهای میتوان امنیت را از درون تضمین کرد و مانع تردد تروریستها شد.
معاون پیشین دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه زمینه‌های اجتماعی موجود در سیستان و بلوچستان را عامل موثر در وقوع عملیات‌های تروریستی در این منطقه دانست و بیان کرد: اگر ما می‌خواهیم این عملیات‌ها و حوادث در منطقه سیستان و بلوچستان رخ ندهد، لازم است زمینه‌های اجتماعی همچون فقر و بیکاری که در این منطقه بیداد می‌کند را از بین ببریم.
سیاست پاکستان ایجاد موازنه میان ایران و عربستان است
روحی‌صفت ادامه داد: از طرف دیگر روابط تهران و اسلام‌آباد باید به گونه‌ای باشد که طرف پاکستانی برای تامین امنیت این طرف تمایل پرداخت هزینه کافی را داشته باشد. مثلاً برای تامین امنیت مرزهای ایران و پاکستان ممکن است ضرورت داشته باشد که دو لشکر نظامی در آنجا مستقر شوند که این مسئله، هزینه دارد. ما باید زمینه‌های مناسبات را چنان ارتقاء دهیم که طرف مقابل حاضر به پرداخت چنین هزینه‌ای باشد و در نتیجه ما هم در چنین وضعیتی خواهیم بود.
وی در رابطه با سفر ولیعهد عربستان به اسلام‌آباد و تاثیر این مسئله بر مناسبات ایران و پاکستان هم یادآور شد: سیاست سنتی پاکستان تعامل با طرفین و ایجاد موازنه به شکلی که بیشترین منافع را در رابطه با تهران و ریاض ببرد. در سال‌های گذشته هم کشورهای قدرتمندتر از عربستان به پاکستان فشار می‌آوردند تا این کشور را علیه ایران بسیج کنند اما اسلام‌آباد زیر بار این فشارها نرفت.
دست ایران در ائتلاف‌‌‌سازی در منطقه برای حفظ منافعش بسته نیست
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه ایران عمق استراتژیک پاکستان است و پاکستان می‌داند که ناامنی در ایران چه زیان‌های امنیتی را برای کشورش به همراه دارد، عنوان کرد: اگر هم زمانی هیات حاکمه این کشور بخواهد رویکرد خصمانه علیه ایران را در پیش بگیرد، افکارعمومی پاکستان مانع از آن خواهد شد و به دولت و ارتش این کشور اجازه نمی‌دهد که در صف تخاصم و دشمنی با ایران قرار بگیرد. البته در صورت اتخاذ سیاستی متفاوت از پاکستان دست ایران در ائتلاف‌‌‌سازی در منطقه برای حفظ منافعش بسته نخواهد بود.
روحی‌صفت افزود: از سوی دیگر سیاستمداران عاقلی در پاکستان هستند که نخواهند مناسبات تهران و اسلام آباد تیره و تار شود. در سال‌های اخیر هم عربستان فشارهای زیادی را بر پاکستان اعمال کرد تا این کشور در ائتلاف سعودی در جنگ یمن وارد شود ولی برخلاف انتظار همه کشورهای جهان، پارلمان پاکستان مانع از حضور نظامی پاکستان در این ائتلاف شد و این مسئله هم برای سعودی‌ها سنگین تمام شد که پس از ده‌ها میلیارد دلار کمک مالی بی‌دریغ اسلام‌آباد به درخواست ریاض جواب منفی بدهد.
عربستان یکی از مفرهای پاکستان برای خروج از بحران و بن‌بست است
وی با بیان اینکه پاکستان در شرایط کنونی وضعیت پایداری ندارد و به شدت نیازمند کمک‌های مالی است، گفت: هم‌‌اکنون پاکستان از سوی آمریکا، عربستان و امارات تحت فشار است. ایالات متحده کمک‌های مالی‌اش را به این کشور قطع کرده و دولت این کشور در معرض ورشکستگی است. آنها نیازهای مالی شدید دارند. عربستان در این چارچوب یکی از مفرهای پاکستان برای خروج از بحران و بن‌بست است.
معاون سابق دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه اضافه کرد: امیدواریم این مسئله به معنای نادیده گرفتن مناسبات با تهران از سوی اسلام‌آباد نباشد. در حادثه اخیر هم مشاهده کردید که وزیر امور خارجه پاکستان سریعاً با ظریف تماس گرفت و از اعزام هیاتی عالی‌رتبه به ایران خبر داد تا نقاط ابهام برطرف شود. البته ممکن است عربستان با این کمک‌ها نیت دور کردن پاکستان از ایران را داشته باشد ولی این کار عملی نیست. منافع همسایگان برتر از دیگران است ولی ممکن است درک آن برای برخی در کوتاه‌‌مدت سخت باشد.
