اتحاد، رمز پیروزی وکلا است/ اصلاح را از خودمان شروع کنیم

بهمن کشاورز در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا، در رابطه با تاریخچه اتحادیه سراسری کانون های وکلا دادگستری ایران گفت: اسکودا از سال ۸۲ با ثبت در مرجع ثبت شرکت‌های تهران تحت این اسم شروع به کار کرد. 

وی اضافه کرد: قبل آن از سال ۷۷ بعد از تصویب قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت نیازی احساس شد که سه کانون مرکز و آذربایجان و فارس و بنادر با هم ارتباط بیشتری داشته و هماهنگ باشند. در نتیجه شورای هماهنگی کانون‌ها درست شد. هر از چندگاهی در مقر یکی از کانون‌ها جمع می‌شدند و در مورد مسائل تصمیم گیری می‌کردند. 

این وکیل دادگستری با بیان اینکه با توجه به آنکه قانون اخذ پروانه وکالت اجازه داده بود حتی با تجمیع وکلای دو یا چند استان و رساندن به حد نصاب ۶۰ وکیل کانون‌های جدید تشکیل بشود و قوه قضائیه مباشر و مسئول این کار بود، اظهار داشت: این اقدام شروع و کانون هایی تاسیس شدند و موجب شد کانون‌های کم جمعیت و از نظر سازمانی منفرد و دورافتاده از جمع تشکیل شوند که وجودشان نه به نفع مردم بود که باید از کانون برای حق دفاع خود استفاده کنند و نه این کانون‌ها می‌توانستند به وظایفی که برعهده داشتند عمل کنند و در مقابل مقامات محلی در موضع ضعف نباشند. 

کشاورز ادامه داد: در ‌‌نهایت تصمیم گرفته و اتحادیه تاسیس شد که جرقه آن را مرحوم محمدی از کانون گیلان زد. در آن زمان، فکر و عقیده دیگری وجود داشت و آن تشکیل اتحادیه وکلای دادگستری بود که وقتی این نیاز جدید احساس شد کسانی که عقیده بر آن داشتند تغییر رویه دادند و تصمیم بر تشکیل اتحادیه کانون‌های وکلا گرفتند و در این راه سعی کردند. 

وی یادآور شد: از اینکه از آقای محمدی نام بردم منظورم این بود که ابتدا ایشان نیاز به اتحادیه را مطرح کردند. در واقع کانون گیلان در این مسئله پیشقدم بود و نام بردن از ایشان برای ادای دین از لحاظ تاریخی بود و متعرض این نیستم که چه کسانی پایه گذار اتحادیه هستند. همه می‌دانند و در این رابطه شاهدان زنده وجود دارد و اصلاً اهمیتی هم ندارد که راجع به آن بحث کنیم. آنچه مهم است این است که به هرحال اسکودا تشکیل شد. 

این حقوقدان با اشاره به برگزاری دادگاه‌های عام تصریح کرد: زمانی که دادگاه‌های عام وجود داشت را وکلا به یاد دارند. آن زمان که دادگاه عام می‌خواست به وجود بیاید مخالفت‌های زیادی با آن شد. کسانی به شدت از تشکیل دادگاه‌های عام دفاع می‌کردند و می‌گفتند دوای همه دردها است. بعدها که دادگاه عام جمع شد طرفداران جدی وجود دادگاه‌های عام گفتند که ما از اول مخالف به وجود آمدن دادگاه عام بودیم. در مورد اتحادیه نیز همینطور بود. کسانی بودند که به شدت با تاسیس اتحادیه مخالف بودند. می‌گفتند موجب به وجود آمدن مشکلات بزرگ برای وکلا می‌شود و جنبه سیاسی پیدا می‌کند ولی بعدها که انسجام پیدا شد و کم‌کم اتحادیه شکل گرفت به آن علاقه‌مند شدند. 

کشاورز با بیان اینکه بنای تاسیس اتحادیه از طریق تنظیم اساسنامه در کانون مرکز که در آن زمان من تصدی آن را برعهده داشتم گذاشته شد، خاطرنشان کرد: این بدین مفهوم نیست که من پایه‌گذار اتحادیه هستم. حرف هر کسی که علاقه‌مند باشد و بگویند در این زمینه فعالیت کرده ‌است، پیشاپیش و بدون هیچ بحثی مقبول واقع می‌شود. 

وی با تاکید بر اینکه هدف از تشکیل اتحادیه این بود که کانون‌های کم‌جمعیت و دورافتاده از هم بهم بپیوندند و بتوانند در اهداف مشترک هماهنگ عمل کنند و معضلات و مشکلات موجود را حل کند، ابراز داشت: این منظور تا حد زیادی برآورده شده است. مهمترین کاری که اتحادیه انجام داده و می‌دهد، برگزاری آزمون است و در راه انجام این امر بسیار خوب عمل کرده است. 

رئیس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلا دادگستری ایران تاکید کرد: از لحاظ علمی آزمون در اختیار کانون و از لحاظ اجرای تخصصی برگزاری آزمون در اختیار سازمان سنجش است. تغییر این وضعیت یعنی اینکه بخواهیم برگزاری آزمون را از سنجش بگیریم و تشکیلاتی را در اتحادیه به وجود آوریم که آزمون را برگزار کنند. شاید خطرناک‌ترین کاری باشد که آبروی کانون و اتحادیه را با خطر مواجه می‌کند و به طور قطع مشکلات و مفاسد زیادی به وجود می آورد و حتماً نوعی دکانداری آموزشی به وجود می‌آورد. برای حفظ حیثیت و آبروی کانون‌ها باید از این نوع حرکات احتراز کرد. 

کشاورز تاکید کرد: در حال حاضر می‌بینید که آزمون به هر تقدیر به نحو مطلوبی برگزار می‌شود و با حداقل ضایعه و اعتراض است. به این هم توجه داشته باشید وقتی بیش از هفتاد هزار نفر شرکت‌کننده داریم و قرار است حدود سه هزار نفر انتخاب شوند، هیچ چاره‌ای جز برگزاری آزمون آن‌هم به روش تستی نیست. به هر حال این کار را الان اتحادیه انجام می‌دهد و مدعی است اینکه به خوبی هم انجام می‌دهد. 

وی با بیان آنکه اتحادیه کانون‌ها در بزنگاه‌های تاریخی نقشی مهمی بازی کرده است که اگر نمی‌بود شاید وکالت این گونه که الان است نمی‌بود، عنوان کرد: مثلا آن طرح سه فوریتی ادغام کانون‌های وکلا در تشکیلات ۱۸۷ با اقدام اتحادیه از فاصله چهارشنبه تا یکشنبه از دستور خارج شد. 

این حقوقدان در ارتباط با ارتباط اتحادیه با نهادهای مختلف حکومتی بیان کرد: کانون‌ها مستند به قانون هستند. اتحادیه رسمی است ولی مستند به قانون نیست. استدلال ما این است که کانون‌های وکلا به منظور تمشیت امور تشکیلاتی برپا کردند و طبیعتا جزئی از اقتدارشان را در کانون وارد کردند ولی در عین حال در این تردیدی نیست که استقلال کانون‌ها مساله‌ای است که باید حتی از جانب اتحادیه مصون از تعرض بماند و به همین دلیل است که تصمیمات اتحادیه برای کانون‌های وکلا ضمانت اجرای اخلاقی دارد ولی با این حال کانون‌ها آن را اجرا می‌کند. 

کشاورز درخصوص روابط اسکودا با دیگر نهادهای حقوقی و قضایی گفت: :در مورد رابطه اتحادیه با حاکمیت باید بگویم ما با وزارت دادگستری و تشکیلات قوه مجریه ارتباط بسیار نزدیک و تنگاتنگی داریم‌‌‌‌‌؛ با قوه قضاییه مرتبط هستیم ولی نه به اندازه‌ای که با وزارت دادگستری و قوه مجریه هماهنگ هستیم. با مجلس نیز ارتباط بسیار مطلوب و سازنده داریم و این ارتباط بارها زاینده ثمرات و برکات بوده است. 

وی افزود: مورد دیگری که وجود اتحادیه آثار ثمربخش را نشان داد در مورد آیین‌نامه اجرایی لایحه استقلال بود که اگر اجرا شده بود، نه از تاک و نه از تاک‌نشان هیچ نشانی باقی نمی‌ماند. اتحادیه جلسه فوق‌العاده تشکیل داد و با بررسی وضعیت گفت آیین‌نامه امکان اجرا ندارد. اگر اجرا نمی‌شود به این دلیل است و به هر حال آیین‌نامه تعلیق شده است. 

این وکیل با بیان اینکه اهداف اتحادیه مرتبا در حال پیگیری است، اظهار داشت: مثل همه مواردی که به وسیله انسان‌ها رقم می‌خورد، درکار ما هم نقص وجود دارد و می‌توانست بهتر باشد. یکی از کارهایی که از اهداف اصلی ما بود بحث یکسان‌سازی تشریفات کارآموزی بود که وقت زیادی را صرف تعیین آیین‌نامه مشترک کردیم که اجرا هم شد و می‌شود. 

کشاورز با بیان اینکه بعضی از کانون‌ها شاید به جهات اقلیمی یا جهات دیگر در یکجاهایی در آن تغییراتی وارد کردند و آن یکپارچگی اولیه از بین رفت، تصریح کرد: همچنین در زمینه آموزش عمومی می‌‌خواستیم در سراسر ایران در کانون‌ها برای روزآمد کردن اطلاعات وکلا در زمینه‌های مختلف کلاس‌های آموزشی داشته باشیم. در مورد کارآموزان این طرح موفقیت‌آمیز بود اما در مورد وکلا آنجور که دل‌مان می‌خواست، نشد. 

وی افزود: موارد دیگری هم بوده است که دل‌مان می‌خواست به نحو بهتری انجام شود اما نشده ولی‌ نمی‌شود گفت که نگذاشتند بلکه من تصور می‌کنم طبع اقتضای کار این بود و به موانع برخورد کردیم که نتوانستیم آنها را مرتفع کنیم. 

رئیس اسکودا با بیان آنکه قطعاً در آینده وضع بهتر خواهد شد، خاطرنشان کرد: آنچه مسلم است چه در کانون‌ها و چه در اتحادیه، اگر دنبال این باشیم که به نفس انجام امور و کارها توجه کنیم و نه اینکه چه کسی آن را انجام می‌دهد. روزهای بهتری در پیش خواهیم داشت. این بحث که من علاقه‌مند باشم که فلان کار در دوره من و به اسم من انجام شود و اگر انجام نمی‌شود، نگذارم آن کار انجام شود مطلوب نیست به ویژه از قشر فرهیخته وکلا و به طریق اولی از اتحادیه که مجموعه برگزیدگان برگزیدگان جامعه است.

کشاورز درخصوص فعالیت‌های خود پس از انتخابات اسکودا ابراز داشت: انتخابات اسکودا را در پیش داریم و من بعد دو دوره متوالی می‌خواهم استراحت کنم. البته از لفظ بازنشستگی بدم می‌آید و مطمئن باشید تا وقتی سرپا هستم، بازنشسته نمی‌شوم ولی برای اینکه در آینده آیا در اتحادیه یا کانون وکلا نقشی بازی می کنم یا نه جای تامل دارد. 

وی افزود: بهر حال همیشه در خدمت این صنف و افرادش خواهم بود. ۴۶ سال کار یعنی یک عمر بنابراین حاصل این عمر طولانی را ضایع نمی‌کنم. ممکن است موفق به خدمت در اتحادیه و کانون نباشم ولی در لباس دیگری به گونه‌ای رفتار می‌کنم که این دستاوردها حفظ شود. 

این حقوقدان در پاسخ به سوالی مبنی بر آفتی که حرفه وکالت را تهدید می‌کند و راهکار مبارزه با آن بیان کرد: عدم اتحاد بزرگترین آفت حرفه وکالت است و شاید به خاطر طبع کار وکالت باشد که استقلال مطلق فردی را می‌طلبد اما من فکر می‌کنم اگر در زندگی فردی و حرفه‌ای اینطور باید باشیم در زندگی صنفی باید با اتحاد و اتفاق عمل کنیم و سعی کنیم مثل خیلی از حرفه‌های دیگر همدیگر را حمایت کنیم و قبول داشته باشیم و به هم حسادت نکنیم. 

کشاورز تاکید کرد: حسادت در کار ما خیلی بی‌معنی است زیرا موکل دوستانم سراغ من نمی‌آیند و موکل من سراغ دوستانم نمی‌آید. گمان می‌کنم اگر ما با این آفت و ضایعه بتوانیم برخورد کنیم موفق خواهیم بود. این موضوع کاملاً شخصی و فردی است که باید از خود شروع کنیم. کانون‌های وکلا که یک مجموعه ۵۰ هزار نفری هستند و وصل به اتحادیه جهانی کانون‌های وکلا است، قدرت کمی نیست و با اتحاد روزهای بهتری را در پیش خواهد داشت. با توجه به اینکه ما قصد دخالت در سیاست را نداریم این توان عددی می‌توانند جهت صنفی و در جهت حمایت از حقوق مردم و بشر خیلی مفید فایده باشد.