ساداتیان در گفتوگو با ایلنا:
قربانی حرفهای روسیه شدیم/ ایران باید بنبست موجود را بشکند
سفیر سابق ایران در انگلیس گفت: پس از برجام متوجه شدیم که در منطقه نیز بسیاری از موقعیتها را از دست دادهایم. سوریه به کلی از دست رفت، لبنان تضعیف شد و وضعیت فلسطین نیز به همین صورت پیش رفت. در سمتی دیگر روسیه خودش را از مسئله سوریه کنار کشید و اکنون ما با اروپا مواجه هستیم. به نوعی میتوان گفت که قربانی حرفهای روسیه شدهایم.
سید جلال ساداتیان دیپلمات بازنشسته و سفیر سابق ایران در انگلیس در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در رابطه با عدم حضور طالبان در نشستی که ایران برای حل و فصل موضوعات افغانستان ترتیب داده بود و عدم موفقیت کامل ابتکارات دیپلماتیک ایران، از نشست چهار جانبه آستانه تا نشست سه به اضافه سه قفقاز که همهی این ابتکارات دیپلماتیک بدون مخرج مشترک بلاتکلیف باقی مانده است، گفت: یک ضربالمثل قدیمی وجود دارد که میگوید: «یکی صدتا چاقو بسازد، یکی از آن هم دسته ندارد». این حکایت از آن دارد که طرف از اعتبار لازم برخوردار نیست.
ما دیپلماسی فعالی در ارتباط با افغانستان نداریم
وی ادامه داد: طالبان که اقتصادش از اقتصاد ایران، با وجود وضعیت بی دولتی، بهتر است و به نوعی بهتر از اقتصاد ایران عمل میکند، فکر میکند که ایران در موقعیتی نیست که بتواند با ایران هماهنگ شود و بیشتر به سمت ایالات متحده و قدرتهایی که در آنجا نفوذ دارند، گرایش پیدا میکند اما ما بر این باوریم که باید با آنها بیشتر هماهنگ باشیم و در نتیجه، هیچکدام از مسائل مربوط به حقآبه و مهاجرین را نتوانستهایم حل کنیم. همچنین، آنها ناراضی هستند از اینکه مهاجرینی غیرقانونی توسط ایران به افغانستان بازمیگردند. آنها از این شرایط دلخور هستند و به نوعی از موضع بالا با ایران برخورد میکنند. در نتیجه، ما دیپلماسی فعالی در ارتباط با افغانستان نداریم.
این تحلیلگر مسائل بینالملل در رابطه با عدم موفقیت ایران در پیشبرد ابتکارات خود به ویژه در منطقه غرب آسیا تصریح کرد: آنها نیز نگاهشان به قاعده جاری است. زمانی ما امتیازات خوبی داشتیم، در اواخر دوره آقای روحانی و آقای ظریف، موقعیت خوبی در منطقه داشتیم. به اندازه کافی ابزار داشتیم که بتوانیم برجام را حل کنیم. اگر مسئله برجام حل شده بود، بسیاری از مسائل دیگر نیز قابل حل بودند.
قربانی حرفهای روسیه شدهایم
ساداتیان با تاکید بر اینکه ما موقعیت احیای برجام را از دست دادیم، عنوان کرد: پس از برجام متوجه شدیم که در منطقه نیز بسیاری از موقعیتها را از دست دادهایم. سوریه به کلی از دست رفت، لبنان تضعیف شد و وضعیت فلسطین هم به همین صورت پیش رفت. در سمتی دیگر روسیه خودش را از مسئله سوریه کنار کشید و اکنون ما با اروپا مواجه هستیم. به نوعی میتوان گفت که قربانی حرفهای روسیه شدهایم و امتیازاتی که میتوانستیم به اروپا بدهیم و گاز خود را به آنها عرضه کنیم، ندادیم و زمستان سخت را مطرح کردیم.
وی افزود: در نتیجه، هم رابطهمان با اروپا به هم خورد و هم رابطهمان با مسائل منطقهای. وقتی از ابزارهای خود به درستی استفاده نمیکنیم، طبیعی است که بسیاری از امتیازات از دست برود.
مذاکره باید در شرایطی متعادل و مناسب صورت بگیرد
این دیپلمات بازنشسته کشورمان در پاسخ به این سوال که با همه این تفاسیر به نظر میرسد توان دیپلماتیک ما در منطقه وابستگی زیادی به حل معضلات موجود با غرب دارد، با توجه به اینکه آقای عراقچی اکنون اعلام کردند، ما فعلاً مذاکره نخواهیم داشت، چه سرنوشتی را میتوان برای دستگاه سیاست خارجی ایران متصور بود، اظهار کرد: مشکلات ما با آمریکا و اروپا به بنبست رسیده است زیرا از دید ایران، آنها به تعهدات خود عمل نکردهاند. اما اکنون منتظرند که ببینند چه اتفاقی بیفتد؟ ایران میگوید غربیها انتظارات و خواستههای ناحقی دارند و ما حاضر نیستیم در این شرایط مذاکره کنیم. مذاکره باید در شرایطی متعادل و مناسب صورت بگیرد.
غربیها فکر میکنند ایران با افزایش فشارها تسلیم میشود
سفیر سابق ایران در انگلیس اضافه کرد: غربیها هم کوتاه نیامدهاند و بر این باورند که اگر فشار دیپلماتیک و تحریمی را بر ایران وارد کنند، نهایتاً ایران در موقعیتی قرار خواهد گرفت که تسلیم آنها شود. آنها به تسلیم بدون قید و شرط ایران نیاز دارند و طرف ایرانی هم با توجه به امکانات و موقعیتهایی که در اختیار دارد، فکر میکند با تکیه بر سختافزارهای موجود میتواند مقاومت را ادامه دهد.
ایران باید بن بست را بشکند
وی با بیان اینکه این وضعیت به جایی رسیده است که طرفین یکدیگر را تحمل نمیکنند و قابل مذاکره نیستند، خاطرنشان کرد: واقعیت این است که نباید بگوییم فقط ایران باید کوتاه بیاید، بلکه طرفین باید به نقطهای برسند که بتوانند مذاکره کنند، در این شرایط گفتوگوها معنا پیدا میکند. در حالی که ما به لحاظ استراتژیک میگوییم که ایران باید بتواند از کسانی که فعال در زمینه میانجیگری و منطقهای هستند، بهتر استفاده کند و ابتکاراتی را به کار ببندد که بتواند این بنبست را بشکند و اجازه ندهد که این وضعیت بیش از این ادامه پیدا کند.
