متقی:
سیاست خارجی آمریکا وارد مرحله‌ای از افول ساختاری شده است
کارشناس مسائل بین‌الملل، در سومین همایش بین‌المللی «افول آمریکا» با بررسی تحولات راهبردی ایالات متحده تأکید کرد که دونالد ترامپ نه زاییده انتخاب اجتماعی مردم آمریکا، بلکه برآیند مهندسی قدرت در ساخت سیاسی این کشور است. سیاست خارجی آمریکا با بازگشت به الگوی «مرکانتیلیسم نظامی»، وارد مرحله‌ای از افول ساختاری و شکنندگی درونی شده است
به گزارش ایلنا، سومین همایش بین‌المللی «افول آمریکا» با حضور اندیشمندان و کارشناسان سیاسی در تهران برگزار شد. در این نشست، ابراهیم متقی، استاد دانشگاه تهران و تحلیلگر مسائل بین‌الملل، با بازخوانی سیاست‌های ایالات متحده از عصر مکنلی تا دوران ترامپ، به بررسی سیر گذار آمریکا از قدرت‌سازی به بحران درونی پرداخت و با اشاره به رفتار‌های تهاجمی واشنگتن، افول این کشور را «درون‌زا و اجتناب‌ناپذیر» توصیف کرد.
ابراهیم متقی در سخنرانی خود با اشاره به روند تاریخی سیاست خارجی آمریکا گفت: فضای سیاسی امروز آمریکا بسیار شبیه دوران ریاست‌جمهوری ویلیام مکنلی در سال ۱۸۹۸ است؛ زمانی که واشنگتن از سیاست انزوا عبور کرد و وارد مرحله سلطه‌جویی نظامی شد. ترامپ نیز در همین مسیر گام برداشت و مفهوم "صلح‌سازی از طریق قدرت" را به محور سیاست خود تبدیل کرد، که در عمل به جنگ‌های مرحله‌ای و ساختاری منتهی شد.
وی افزود: ترامپ محصول انتخاب اجتماعی مردم آمریکا نیست، بلکه انتخاب ساخت سیاسی و مهندسی‌شده نهاد‌های قدرت است؛ همان چیزی که در ادبیات سیاسی آمریکا به "دولت عمیق" یا Deep State شناخته می‌شود. نهاد‌های امنیتی و اقتصادی که به دنبال تمرکز قدرت در داخل هستند، او را برگزیدند تا از مسیر ناسیونالیسم آمریکایی، افول داخلی خود را کنترل کنند.
متقی با اشاره به روند تاریخی قدرت در ایالات متحده اظهار داشت: هر بار که آمریکا برای نمایش قدرت نظامی خود اقدام کرده، به‌تدریج در وضعیت شکنندگی قرار گرفته است. بیش از ۵۰ درصد هزینه‌های نظامی جهان و حدود همین میزان از نوآوری‌های نظامی متعلق به آمریکاست، اما این برتری، پایداری سیاسی به‌دنبال نداشته است.
وی با نقد رویکرد ترامپ گفت: در نظریه آنتونیو گرامشی، هژمونی بر دو پایه اجبار و اقناع استوار است. ترامپ در سیاست خارجی خود تنها بر اجبار تکیه دارد و فاقد عنصر اقناع است، به همین دلیل سیاست‌هایش نه به ثبات، بلکه به تنش و جنگ‌های پی‌درپی منجر می‌شود.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران ادامه داد: در نگاه نظریه‌پردازانی، چون برژنسکی و والرشتاین، هر کشوری که بخواهد خود را به‌عنوان "مافوق قدرت" تعریف کند، ناگزیر دچار فروپاشی درونی می‌شود. ترامپ با بازگشت به عصر مرکانتیلیسم، بار دیگر همان الگوی تاریخی فاشیسم اقتصادی را در آمریکا زنده کرده است؛ الگویی که ابتدا طبقات اجتماعی را از میان می‌برد و سپس جامعه را به سمت نظامی‌گری سوق می‌دهد.
متقی تصریح کرد: سیاست‌های ترامپ ممکن است در کوتاه‌مدت مزیت‌هایی برای آمریکا ایجاد کند، اما در بلندمدت با چالش‌های ساختاری و راهبردی مواجه خواهد شد. این سیاست تهاجمی، صلح‌سازی مقطعی را ممکن می‌کند، اما دوام ندارد، زیرا فاقد موازنه و تداوم راهبردی است.
وی در پایان تأکید کرد: هژمونی پایدار تنها زمانی شکل می‌گیرد که سیاست خارجی بر اساس موازنه و تعامل تعریف شود، نه بر پایه اجبار و قدرت‌نمایی نظامی. در غیر این صورت، همان‌گونه که تاریخ نشان داده، قدرتی که بر اجبار بنا شود، دیر یا زود به افول می‌انجامد.
