ذاکریان در گفت‌وگو با ایلنا:
ایران مخالفان پنهانی دارد که از پیشرفت آن احساس باخت می‌کنند/ تنها راه عبور از این بحران بازگشت به مردم است
کارشناس ارشد روابط بین‌الملل گفت: مخالفان ایران تابلودار خواسته‌هایشان مشخص و وضعیت تاریخی‌شان روشن است. مخالفان پنهان کسانی هستند که از دوستی دم می‌زنند، اما حتی در فضایی صلح‌آمیز، یعنی زمانی که جنگ و مناقشه‌ای وجود ندارد، از پیشرفت و توسعه ایران احساس باخت و زیان می‌کنند. کما اینکه در دوره شاه، پاکستان، ترکیه و عربستان کشورهایی بودند که نسبت به تحولات وسیع و موفقیت‌هایی که در ایران از نظر نظامی، سیاسی، اقتصادی، آموزشی و فرهنگی وجود داشت، حسادت می‌کردند و ایران را به عنوان کشوری که در حد ژاپن در حال رشد است، تصور می‌کردند و نسبت به این موضوع متاثر بودند. اکنون نیز این وضعیت وجود دارد؛ یعنی این‌ها شادمانی‌شان از ادامه تحریم ایران و تنش‌های اسرائیل و آمریکا با ایران است. تنها نفع این وضعیت برای آن‌ها این است که بتوانند امتیاز بیشتری بگیرند
مهدی ذاکریان استاد روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در رابطه ارزیابی خود از احتمال آغاز مجدد گفت‌وگوهای ایران و آمریکا و در پاسخ به این سوال که آیا ایالات متحده شروط ایران را برای شروع گفت‌وگوها می‌پذیرد، گفت: ایالات متحده هیچ شرطی از سوی ایران را نمی‌پذیرد و اگر می‌خواستند، شروط ایران را بپذیرند حمله نمی‌کردند. این حمله برای این بود که ایران را وادار کنند بی قید و شرط در چارچوب و چارتی که آمریکا در مسائل هسته‌ای تحت مدیریت ترامپ ارائه می‌کند مسائل را بپذیرد. مذاکرات برای این است که شروطی که مدنظر ایالات متحده است به ایران اعلام شود و برعکس. از آغاز دور اول تا دور پنجم مذاکرات، مشاهده می‌کنید که در این مراحل چه دیکته‌هایی از سوی ایران به آمریکایی‌ها ارائه شده و چه دیکته‌هایی از سوی آمریکایی‌ها به ایران ارائه شده است.
با اولین مخالفت ایران حمله صورت گرفت
وی ادامه داد: آخرین مرحله و آخرین گام، گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است. ایران اعلام کرده که حالا که این گزارش را آژانس ارائه داده و شورای حکام این قطعنامه را صادر کرده است، غنی‌سازی را به ۶۰ درصد افزایش می‌دهیم و مقدار زیادی هم ذخیره اورانیوم داریم. بلافاصله پس از این اعلام، اسرائیل حمله کرد؛ یعنی با فاصله یک روز حمله صورت گرفت و سپس در فاصله کوتاهی، آمریکایی‌ها هم وارد این جنگ شدند. این دیکته‌ای بود که ایران نپذیرفت و اولین موضوعی که ایران آن را نپذیرفت، با یک تهاجم از سوی اسرائیل و ایالات متحده مواجه شد.
ایران می‌تواند با اروپا و آمریکا در مسائل بین‌المللی همکاری کند
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در خصوص نقش اروپایی‌ها و سایر کشورهای ذی‌نفوذ در مذاکرات ایران و آمریکا عنوان کرد: این کشورها مخالفان تابلودار ایران هستند و این مخالفان کار ایران را راحت می‌کنند، ایران می‌تواند با این کشورها وارد مذاکره شود و خواست آن‌ها را تأمین کند. به عنوان مثال، ایران می‌تواند با ترامپ درباره حل مسئله غزه صحبت کند و می‌تواند از این نفوذ خود استفاده کند و با آمریکایی‌ها یا اروپایی‌ها در موضوع اوکراین نقش مثبتی ایفا کند و به عنوان یک بازیگر سازنده به دنبال پایان جنگ باشد. با روسیه مذاکرات خود را آغاز کند تا مسائل اوکراین به یک پایان مناسب برای طرفین ختم شود و نقش مثبت خود را در مسائل بین‌المللی ایفا کند و از آن‌ها امتیاز بگیرد. اما آن‌هایی که مخالف بدون تابلو ایران هستند، مانند روسیه، چین، کشورهای عربی منطقه، آذربایجان و ترکیه، به‌طور شفاف و آشکار اعلام می‌کنند که ایران مورد تجاوز قرار گرفته، اما در عمل هیچ کاری انجام نمی‌دهند. همچنین، پاکستان هم در این زمینه قابل ذکر است.
ترکیه تنها ژست حمایت از مردم فلسطین را به خود می‌گیرد
ذاکریان در رابطه با نقش کشورهای همسو با ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل تصریح کرد: این کشورها در پنهان با ایالات متحده و اسرائیل روابط خود را حفظ کرده و ساعات خوشی را سپری می‌کند، چینی‌ها روابط عمیق اقتصادی خود را با اسرائیل حفظ کرده و روابط تجاری‌شان ادامه دارد. ترکیه هم به اسرائیل سفارت و کنسولگری داده و روابط اقتصادی قابل توجهی برقرار کرده است، اما تنها ژست حمایت از مردم فلسطین را به خود می‌گیرد و هیچ پولی خرج نمی‌کند. حتی قبل از اینکه نتانیاهو، ترامپ را نامزد صلح کند، پاکستان ترامپ را به عنوان نامزد صلح معرفی کرده بود. این کشور که به عنوان دوست و برادر برای ما شناخته می‌شوند، حتی این کشور حمله آمریکا را محکوم کرده بود اما آمریکایی‌ها اعلام کردند که بسیاری از کشورها در لفظ محکوم می‌کنند، اما در عمل به ما می‌گویند که با شما هستیم. این کشورها می‌دانند که اگر بخواهند سخنان خود را با اعمال خود هماهنگ کنند، بهای زیادی در مناسبات اقتصادی، سیاسی و نظامی با ایالات متحده و اسرائیل باید پرداخت کنند.
پاکستان، مصر و الجزایر به آمریکایی‌ها در جنگ ۱۲ روزه چراغ سبز نشان دادند
وی در خصوص عملکرد پاکستان در جریان جنگ تحمیلی اضافه کرد: پاکستان که پیش از اسرائیل، ترامپ را نامزد جایزه صلح نوبل کرده بود، در جریان حمله ۱۲ روزه هیچ اقدام عملی در شورای امنیت به عنوان یک کشور اسلامی عضو غیر دائم شورای امنیت انجام نداد و حتی یک پیش‌نویس قطعنامه نیز تهیه نکرد. بنابراین، آن‌ها فقط شعار می‌دهند و محکومیت به این معناست که شما باید پیش‌نویس قطعنامه تهیه کنید و با سایر کشورها لابی کنید تا قطعنامه‌ای به شورای امنیت بیاورید. ممکن است این قطعنامه رأی نیاورد، اما می‌توانید پیش‌نویس را به گونه‌ای تنظیم کنید که رأی بیاورد. مثلا به‌طور کلی، باید گفته شود که تجاوز در حقوق بین‌الملل محکوم است و کشورها هنگام بروز اختلافات باید به مجامع بین‌المللی مراجعه کنند. یعنی حتی یک قطعنامه خنثی هم ارائه نکرده‌اند. این بدان معناست که پاکستان، مصر و الجزایر، سه کشور اصلی اسلامی، به آمریکایی‌ها در جنگ ۱۲ روزه چراغ سبز نشان دادند.
کدام یک از کشورهای دنیا حاضرند سامانه دفاعی پدافند ایران را بازسازی کنند؟
این کارشناس ارشد سیاست خارجی در رابطه با اقدامات موثری که کشورها و سازمان‌های بین‌المللی می‌توانستند در جنگ ۱۲ روزه انجام دهند اظهار کرد: مجامع بین‌المللی هیچ اقدامی انجام ندادند؛ نه بریکس بیانیه‌ای صادر کرد، نه شانگهای، نه شورای امنیت، نه مجمع عمومی، نه اتحادیه عرب، نه سازمان همکاری اسلامی و نه شورای همکاری خلیج فارس و نه اکو. برخی از آن‌ها بعد از جنگ بیانیه دادند که این بیانیه‌ها تنها در حد شعار بود و وقتی بود که می‌دانستند جنگ تمام شده است. وقتی می‌گوییم بیانیه، به معنای یک اقدام عملی است؛ یعنی باید کمکی به شما کرده باشند، در حالی که هیچ کمکی نکردند. اکنون که جنگ به پایان رسیده، کدام یک از کشورهای دنیا حاضر است سامانه دفاعی پدافند ایران را بازسازی کند؟ فقط همین؛ یعنی بحث دفاعی، نه آفندی. کدام یک از کشورهای مسلمان و کشورهای منطقه، چین و روسیه، حاضرند در این زمینه کمک کنند؟ ما می‌گوییم که پیمان راهبردی با چین داریم و اتحاد داریم با روسیه و روابط ما با عربستان بهبود یافته است. اما کدام یک از این کشورها نمی‌دانند که ما مورد حمله اسرائیل قرار گرفته‌ایم و اسرائیل آغازگر جنگ بود؟ آیا حاضرند در زمینه پدافند و دفاع، سامانه ایران را ترمیم کنند؟ فقط در حد همین دفاع شرعی و مدنی که مثلاً شهرهای ما بتوانند امن باشند و فرودگاه‌های غیرنظامی ما هم امنیت داشته باشند.
ایران مخالفان پنهانی دارد که از پیشرفت آن احساس باخت می‌کنند
ذاکریان با تاکید بر این موضوع که ما مخالفان پنهانی در مواجه با مسائل بین المللی خود داریم، گفت: مخالفان تابلودار ایران خواسته‌هایشان مشخص و وضعیت تاریخی‌شان روشن است. مخالفان پنهان کسانی هستند که از دوستی دم می‌زنند، اما حتی در فضایی صلح‌آمیز، یعنی زمانی که جنگ و مناقشه‌ای وجود ندارد، از پیشرفت و توسعه ایران احساس باخت و زیان می‌کنند. کما اینکه در دوره شاه، پاکستان، ترکیه و عربستان کشورهایی بودند که نسبت به تحولات وسیع و موفقیت‌هایی که در ایران از نظر نظامی، سیاسی، اقتصادی، آموزشی و فرهنگی وجود داشت، حسادت می‌کردند و ایران را به عنوان کشوری که در حد ژاپن در حال رشد است، تصور می‌کردند و نسبت به این موضوع متاثر بودند. اکنون نیز این وضعیت وجود دارد؛ یعنی این‌ها شادمانی‌شان از ادامه تحریم ایران و تنش‌های اسرائیل و آمریکا با ایران است. تنها نفع این وضعیت برای آن‌ها این است که بتوانند امتیاز بیشتری بگیرند و به خاطر بی‌عملی برای حمایت از ایران، از اسرائیل، آمریکا و اروپا که مخالفان آشکار هستند، امتیازهای بیشتری به دست آورند.
تنها راه عبور از این بحران بازگشت به مردم است
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا به نظر شما ایران باید شروط و خواسته‌های آمریکا را بپذیرد، بیان کرد: اتفاقا موافق نیستم که ایران تمام شروط را بپذیرد و بیگانگان برای ما تعیین تکلیف کنند. اما باید واقع‌بین باشیم که در حال حاضر بیگانگان مشغول دیکته کردن هستند. من می‌گویم، تسلیم نه، پاسخ من این است که تسلیم کاملاً نامطلوب است. بیگانگان حق ندارند برای ملت ایران تصمیم بگیرند. باید عزت خود را حفظ کنیم. تنها راه این است که نظام حکمرانی ایران تحول بنیادین پیدا کند و بیشتر ملت محور شود. باید به مطالبات مردم ایران توجه شود و خواسته‌های آن‌ها تأمین گردد. اگر یک نظام حکمرانی مبتنی بر حمایت مردمی و آرای ملت باشد، تمام قدرت‌های بزرگ، متوسط و کوچک دنیا و همسایگان به ایران روی خواهند آورد. عظمت ایران به جامعه مدنی، تمدن و فرهنگ شکوفای ایران بستگی دارد و این زمانی محقق می‌شود که حمایت مردمی برای آن نظام سیاسی استحصال گردد. تنها راه عبور از این بحران، بازگشت به مردم ایران و توجه به نظرات آن‌ها در زمینه حکمرانی و تنظیم روابط خارجی با سایر کشورها است.
