۳۱ مه روز جهانی بدون دخانیات است

روز جهانی بدون دخانیات؛ تعهدی جهانی برای سلامت زندگی

هر ساله در تاریخ ۳۱ مه، سازمان جهانی بهداشت (WHO) و میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا "روز جهانی بدون دخانیات" (World No Tobacco Day) را گرامی می‌دارند. این روز، نه تنها یک مناسبت برای افزایش آگاهی عمومی است، بلکه فراخوانی جهانی برای اقدام علیه اپیدمی جهانی دخانیات و بیماری‌ها و مرگ و میر ناشی از آن است. هدف اصلی این روز، برجسته کردن خطرات سلامتی مرتبط با مصرف دخانیات و حمایت از سیاست‌های موثری است که مصرف دخانیات را کاهش می‌دهد.

چرا دخانیات یک تهدید جهانی است؟

دخانیات، به هر شکلی که مصرف شود (سیگار، قلیان، سیگار برگ، توتون بدون دود و غیره)، یکی از بزرگترین تهدیدات بهداشت عمومی است که جهان با آن روبروست. آمار و ارقام گویای حقیقت تلخ این معضل هستند:

میلیون‌ها مرگ و میر: مصرف دخانیات سالانه منجر به مرگ بیش از ۸ میلیون نفر در سراسر جهان می‌شود. از این تعداد، بیش از ۷ میلیون نفر به دلیل استفاده مستقیم از دخانیات و حدود ۱.۲ میلیون نفر به دلیل قرار گرفتن در معرض دود دست دوم (دود سیگار دیگران) جان خود را از دست می‌دهند.

بیماری‌های لاعلاج: دخانیات عامل اصلی بسیاری از بیماری‌های مزمن و کشنده از جمله انواع سرطان (به ویژه ریه، دهان، گلو، مری، مثانه و پانکراس)، بیماری‌های قلبی عروقی (حملات قلبی و سکته مغزی)، بیماری‌های تنفسی مزمن (مانند COPD و آسم) و دیابت است.

بار اقتصادی سنگین: علاوه بر تلفات جانی و رنج انسانی، مصرف دخانیات بار اقتصادی عظیمی را بر سیستم‌های بهداشتی و اقتصاد کشورها وارد می‌کند. هزینه‌های درمان بیماری‌های مرتبط با دخانیات و از دست دادن بهره‌وری نیروی کار، میلیاردها دلار خسارت به دنبال دارد.

تأثیر بر محیط زیست: چرخه عمر محصولات دخانی، از کشت تا تولید و دور ریختن، آسیب‌های جدی به محیط زیست وارد می‌کند، از جمله جنگل‌زدایی، آلودگی آب و خاک و انتشار گازهای گلخانه‌ای.

تمرکز سالانه: ندایی برای اقدام

هر ساله، سازمان جهانی بهداشت بر روی یک موضوع خاص برای روز جهانی بدون دخانیات تمرکز می‌کند تا توجه جامعه جهانی را به جنبه‌های مختلف مبارزه با دخانیات جلب کند. این موضوعات اغلب شامل حمایت از جوانان در برابر صنعت دخانیات، نقش دخانیات در بیماری‌های قلبی، یا تأکید بر تأثیر دخانیات بر محیط زیست است. این تمرکز به کشورها کمک می‌کند تا استراتژی‌های خود را برای کاهش مصرف دخانیات و محافظت از سلامت عمومی تقویت کنند.

راهکارهای جهانی برای مبارزه با دخانیات

مبارزه با اپیدمی دخانیات نیازمند یک رویکرد چندجانبه و همکاری بین‌المللی است. برخی از راهکارهای کلیدی که در روز جهانی بدون دخانیات بر آن‌ها تأکید می‌شود، عبارتند از:

افزایش مالیات بر دخانیات: یکی از موثرترین راه‌ها برای کاهش مصرف دخانیات، افزایش مالیات بر این محصولات است که منجر به گران‌تر شدن آن‌ها و کاهش دسترسی، به ویژه برای جوانان می‌شود.

ایجاد محیط‌های عاری از دود: ممنوعیت استعمال دخانیات در اماکن عمومی و محیط‌های کاری، نه تنها از افراد غیرسیگاری در برابر دود دست دوم محافظت می‌کند، بلکه سیگاری‌ها را نیز به ترک ترغیب می‌کند.

هشداردهنده‌های تصویری بر روی بسته‌ها: چاپ تصاویر گرافیکی و هشدارهای سلامتی بر روی بسته‌بندی محصولات دخانی، آگاهی مردم را از خطرات مصرف افزایش می‌دهد.

ممنوعیت تبلیغات و ترویج دخانیات: محدود کردن یا ممنوعیت کامل تبلیغات، ترویج و حمایت مالی صنعت دخانیات، به ویژه در مورد جوانان، برای کاهش جذابیت این محصولات ضروری است.

ارائه خدمات ترک دخانیات: حمایت از برنامه‌های ترک سیگار، دسترسی به مشاوره‌ها و داروهای ترک دخانیات، به افراد سیگاری کمک می‌کند تا این عادت مضر را ترک کنند.

افزایش آگاهی عمومی: کمپین‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی مستمر برای آموزش خطرات دخانیات و فواید ترک آن.

تعهدی برای آینده‌ای سالم‌تر

روز جهانی بدون دخانیات، ۳۱ مه، یک فرصت حیاتی برای دولت‌ها، سازمان‌های بهداشتی، جوامع و افراد است تا تعهد خود را به مبارزه با دخانیات و محافظت از سلامت بشریت تجدید کنند. هر پک سیگار و هر دود قلیان، نه تنها سلامتی فرد را به خطر می‌اندازد، بلکه بر جامعه و محیط زیست نیز تأثیر منفی می‌گذارد. با افزایش آگاهی، اجرای سیاست‌های موثر و حمایت از برنامه‌های ترک دخانیات، می‌توانیم به سمت جهانی عاری از دخانیات و آینده‌ای سالم‌تر و درخشان‌تر گام برداریم. ترک دخانیات، بهترین هدیه‌ای است که می‌توان به خود، خانواده و جامعه داد.