سنگینی بحران شایعات در بحران حوادث

آفت امدادرسانی و مدیریت بحران در حادثه آبادان -همچون حوادث مشابه - ترویج شایعات بی‌پایه و اساسی است که به متشنج کردن اوضاع کشور و ایجاد ابرسیاه بی‌اعتمادی کمک کرده و تنها عرصه را بر امدادگرانی تنگ می‌کند که از سراسر کشور در میدان امدادرسانی حضور دارند و تلاش می‌کنند تا هرچه سریعتر اوضاع را به حالت عادی برگردانند.

متاسفانه این شایعات در کنار همه بی‌مدیریتی‌هایی که از مسئولان امر بدیهی است، به چالشی عمیق در بحران‌های کشور که خود نیز در همه جهان شایع است، تبدیل شده به گونه‌ای که در هر بحران پیش از هر اقدام باید ستادی برای مدیریت اخبار و تکذیب شایعات که گاه فراتر از مردم از منابع نزدیک به دولت و متولیان امر اطلاع‌رسانی سرچشمه می‌گیرد، تشکیل شود.

حادثه پلاسکو نمودی روشن و عینی از حادثه این روزهای متروپل آبادان است که در همان روزهای نخست سیل شایعات در تعداد کشته‌شدگان، جو امدادرسانی را متشنج کرده و سبب کند شدن روال کار در منطقه آسیب دیده و شکل‌گیری تجمعات بی‌مورد شد.

سلبریتی‌ها و کانال و پیج به دست‌های مجازی هم در چنین رویدادهایی کاسه داغتر از آش شده و به نام «آهِ وطن» و دلسوزی‌های صد من یک غاز با تشابه‌سازی وقایع جاری و خواسته‌های عجیب و غریب خود همچون تسریع بی‌جون و چرا در روند کشف اجساد، بیش از پیش، در تنور این شایعات می‌دمند و به جای تسکین آلام داغدیدگان، آتشِ حس انتقام جویی کاذب در آن‌ها را تندتر می‌کنند.

این نوع دلسوزی‌ها دقیقا شبیه وقتی است که فرهنگ استفاده از گوشی همراه در کشور به گونه‌ای بود که در هر حادثه‌ای حاضران در صحنه به جای کمک به حادثه دیدگان، موبایل به دست شده و فیلم و عکس برای صفحات مجازی خود تهیه می‌کردند گرچه فرهنگ جامعه از این سطح فراتر رفته اما موبایل به دستان به گونه‌ای دیگر با ناآگاهی خود سعی در ایجاد تشنج و فضای آکنده از بی‌اعتمادی در عامه مردم می‌کنند تا جایی که حتی با وجود اینکه خود نیز خبر ندارند در میدان این حوادث چه می‌گذرد اما با این حال تریبون و مجلس گردان حوادث می‌شوند و با ادعاهایی نظیر حرف سیاسی نزدن(!)، فضای حوادث را سیاسی می‌کنند.

پس اگر کاری از دستمان برنمی‌آید به جای پشته‌سازی از کشتگان و رواج شایعات بی‌پایه و اساسی همچون افزایش عجیب و غریب شمار کشته‌شدگان، در آرامش جو روانی جامعه از راه دور تلاش کنیم.