آیین جهانی؛ آیینه جهانی

ایلنا: رسانه‏‌هاى ارتباط جمعى‌(Mass Media) نهادهایی تأثیرگذار بر همه زوایاى زندگى فردی و اجتماعی مخاطبان‌شان به شمار می‌روند. آنها با اینکه فقط خود تاثیرگذار نبوده، بلکه در همان حال از جامعه نیز تأثیر می‌پذیرند، بر ذهن و افکار مخاطبان خود مستولی شده و نگره‌ها و رفتار آنان را تغییر می‌دهند.

رسانه‌‏هاى جمعى در فرآایند تأثیرگذارى، نه همیشه صادق اند، نه همیشه به دنبال بیان حقایق و واقعیت‌ها هستند و نه همواره می‌توان به راحتی به عمق پیام‌های پنهان در لایه های زیرین پوسته متن آنها دست یافت.

زیرکی و هوشمندی اربابان رسانه‌ها در انتقال مفاهیم و مضامین مدنظرشان به مخاطبان، امروزه موجد چنان پیچیدگی و شگرفی عمق و نفوذی شده است که تصور غرق شدگی، بی‌اختیاری و رها شدگی عنان تاثیرات گوناگون این رسانه‌ها بر خیل عظیم مخاطبانشان، هر روز هراس انگیزتر از روز پیش می‌شود.

در چنین شرایطی رسانه ملی ایران، هر چند با همه گستردگی بدنه، وجوه تخصصی مورد توجه و شبکه های گوناگون و رنگ رنگ اش، زمینه و بستری مناسب برای انتقال پیام های مبتنی بر فرهنگ و ارزش های اصیل و ناب ایرانی و اسلامی در داخل مرزهای ایران و پارسی زبانان فراهم ساخته، اما از لزوم یادآوری مستمر، تقویت و تعمیق وجوه همگرایانه ایران با همسایگانش و ارتباط موثر با مخاطبان رسانه ها در دیگر کشورهای دنیا نیز غفلت نورزیده است.

رسانه ملی این ماموریت را در قالب راه اندازی و تقویت مستمر شبکه‌های برونمرزی صدا و سیما ازجمله «شبکه جهانی سحر» که برای شش گروه متکلمان به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، بوسنیایی، اردو، آذری و کردی در بیرون از مرزهای ایران به تولید و پخش برنامه‌های تلویزیونی می‌پردازد، محقق ساخته است. این شبکه از هر فرصتی برای خوش نمایاندن سیمای ایران اسلامی در نگاه مخاطبان خویش بهره می‌جوید.

این اتفاق، نوروز امسال هم با تهیه و پخش برنامه های ترکیبی گوناگون به مناسبت نوروز، دوبله و زیرنویس فیلم و سریال های مبین آداب، فرهنگ و آیین های ناب ایرانی و… پی گرفته شد و توجه مخاطبان شبکه سحر را به خود جلب کرد.

تمرکز شبکه سحر بر این مناسبت ملی از آن رو است که یکی از این وجوه همگرایانه بویژه در ابعاد تاریخی، فرهنگی و نیز مردم‌شناسانه که کارکردهای گوناگونی از ترویج سبک زندگی اسلامی، تا معرفی تاریخ و پیشینه مشترک ما با کشورهای همجوار و نیز برجسته سازی هویت و تمدن فرازمند ایران اسلامی داراست، «نوروز» است.

ایران و ایرانیان دریچه ورود اسلام به بسیاری از کشورهای جهان بوده‌اند و همین موضوع به شیوع و گسترش زبان، شیوه زندگی و آداب و رسوم و فرهنگ ایران ازجمله «نوروز ایرانی» در سرزمین‌های دیگری که مخاطبان شبکه سحر، ساکنان پهنه‌های وسیعی از آنها هستند، مدد رسانده است.

از دیگر سو، بخش‌های زیادی از مخاطبان شبکه سحر در کشورهای همجوار ایران و منطقه نظیر عراق، جمهوری آذربایجان، هند و پاکستان نیز که تا گذشته‌ای نه چندان دور و دراز، اجزای پیکره عظیم «ایران بزرگ» را تشکیل می‌داده‌اند، در واقع از پیشینه و هویت ایرانی برخوردار بوده و با فرهنگ ایرانی و جلوه‌های بارز آن نظیر «نوروز» درآمیخته‌اند.

از این رو پاسداشت آیین‌های ایرانی – اسلامی بویژه نوروز در شبکه‌ای به قامت «سحر»، نه تنها به ابلاغ هر چه رساتر پیام‌های رسانه ملی در آن سوی دنیا کمک می‌رساند که از نکات لازم به توجه و ضروری به پرداخت در این شبکه به شمار می‌رود.

اهداف رسانه‌ها را می‌توان در چند بخش تقسیم بندی کرد که اطلاع‌رسانی، آموزش، فرهنگ‌سازی و سرگرمی ازجمله این اهداف‌اند.

«نوروز» ایرانی بهانه ای است که همه این اهداف را در سویه ای کاملا منطبق با رویکردهایی همچون:

- هویت‌نمایی و بازیادآوری خاطرات تاریخی مشترک ملت‌های همجوار و منطقه

- معرفی جاذبه‌های طبیعی و زیبایی‌های ایران به دلیل ارتباط تنگاتنگ نوروز و طبیعت

- معرفی آداب و رسوم جذاب و دیدنی مردم ایران و بازشناسی عناصر فرهنگی برجسته‌ای چون: همدلی، زیبایی دوستی، پاکیزگی، نظم، اهمیت و عشق به بنیاد خانواده و…

- معرفی سبک زندگی ایرانی – اسلامی به جهانیان با نمود جلوه‌هایی نظیر: دعا و آرزوی خوب برای یکدیگر، جایگاه بزرگترها در فرهنگ خانوادگی، هدیه دادن و هدیه گرفتن، دید و بازدید و ارتباطات خانوادگی و دوستانه، پوشش و… جامه عمل می‌پوشاند.

اما از وجوه دیپلماسی عمومی رسانه‌ای که بگذریم؛ در مجموع، دعوت به ارزش‌های اخلاقی، تقویت روحیه نیک اندیشانه و تشویق به انجام اعمال نیک از جمله کارکردهای مثبتی است که یک رسانه در حوزه رفتار فردی می‌تواند ارائه دهد. در حوزه اجتماع نیز آموزش و تصحیح رفتارهای اجتماعی و نحوه تعامل با دیگران و آگاهی از روش‌های درست ارتباط با خانواده، دوستان و اطرافیان، می‌تواند در رسانه‌ها مورد توجه برنامه‌سازان قرار گیرد که همه اینها در توجه به آیین جهانی «نوروز «در مجموعه مأموریت‌های شبکه‌ای جهانی چون «سحر» قابل دستیابی است و این شبکه با تهیه و پخش برنامه‌های متنوع برخوردار از هویت ایرانی و با رویکرد جذب مخاطب غیرایرانی بدانها دست یازیده است.

امید که این مسیر هر سال پویاتر از سال پیش تعقیب شود…