تزریق سفتریاکسون در سرم برای چیست؟

سفتریاکسون یک آنتی‌بیوتیک تزریقی از خانواده‌ی سفالوسپورین‌هاست که برای درمان بسیاری از عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود. این دارو با از بین بردن باکتری‌هایی که باعث عفونت می‌شوند، به بدن کمک می‌کند تا سریع‌تر بهبود یابد.

تزریق سفتریاکسون در سرم زمانی انجام می‌شود که بیمار نیاز به دریافت دارو به‌صورت مستقیم از راه ورید دارد؛ یعنی دارو از طریق سرم وارد جریان خون می‌شود تا سریع‌تر اثر کند. این روش معمولاً در بیمارستان یا کلینیک و زیر نظر پزشک انجام می‌شود و برای درمان عفونت‌های شدید مثل عفونت‌های تنفسی، ادراری، شکمی یا مننژیت کاربرد دارد.

در ادامه، با انواع عفونت‌هایی که سفتریاکسون برای درمان آن‌ها استفاده می‌شود، نحوه تزریق، دوزهای رایج و عوارض احتمالی آن آشنا می‌شویم.

انواع عفونت‌هایی که سفتریاکسون برای درمان آن‌ها استفاده می‌شود

تزریق سفتریاکسون در سرم برای درمان طیف گسترده‌ای از عفونت‌های باکتریایی کاربرد دارد. این دارو به‌صورت وریدی یا عضلانی تزریق می‌شود و بسته به نوع عفونت، پزشک دوز و مدت درمان را تعیین می‌کند. در ادامه، مهم‌ترین موارد مصرف آن را می‌بینیم:

۱. عفونت‌های تنفسی: سفتریاکسون برای درمان ذات‌الریه (پنومونی)، برونشیت و عفونت‌های شدید دستگاه تنفسی به‌کار می‌رود. در این موارد تزریق دارو در سرم کمک می‌کند تا آنتی‌بیوتیک سریع‌تر به ریه‌ها برسد و باکتری‌ها را از بین ببرد.

۲. عفونت‌های ادراری: در مواردی مثل عفونت مثانه یا کلیه (پیلونفریت)، سفتریاکسون یکی از انتخاب‌های رایج پزشکان است. تزریق در سرم باعث می‌شود غلظت دارو در خون بالا بماند و عفونت سریع‌تر کنترل شود.

۳. عفونت‌های گوارشی و شکمی: این دارو در درمان آپاندیسیت عفونی، پریتونیت (عفونت داخل شکم) و برخی موارد عفونت روده‌ای باکتریایی کاربرد دارد. در چنین شرایطی بیمار معمولاً بستری است و دارو از طریق سرم تراپی در منزل یا بیمارستان تزریق می‌شود تا اثرگذاری بیشتری داشته باشد.

۴. عفونت‌های پوست، استخوان و مغز: سفتریاکسون برای درمان مننژیت (عفونت پرده‌های مغز)، سپسیس (عفونت خون) و عفونت‌های پوستی و بافت نرم نیز استفاده می‌شود. در این موارد، تزریق مستقیم در سرم ضروری است تا دارو به سرعت در سراسر بدن پخش شود.

نکته: در همه‌ی این موارد، نحوه تزریق سفتریاکسون باید دقیقاً طبق دستور پزشک انجام شود تا از عوارض و مقاومت دارویی جلوگیری شود.

چه دوزی از سفتریاکسون برای عفونت‌های مختلف تجویز می‌شود؟

دوز تزریق سفتریاکسون در سرم بستگی به نوع عفونت، سن بیمار و وضعیت کلی بدن دارد. این دارو باید دقیقاً طبق نظر پزشک تجویز شود، چون مقدار نادرست آن می‌تواند اثربخشی را کاهش دهد یا باعث عوارض جانبی شود. به‌طور کلی، دوزهای رایج به‌صورت زیر است:

در بیماران کودک و نوزاد، دوز دارو بر اساس وزن بدن (میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم) محاسبه می‌شود. همچنین در بیماران کلیوی یا کبدی، پزشک ممکن است دوز را کاهش دهد.

نحوه تزریق سفتریاکسون در سرم

تزریق سفتریاکسون در سرم معمولاً به‌صورت وریدی (IV) انجام می‌شود؛ یعنی دارو از طریق سرم وارد جریان خون می‌شود تا سریع‌تر اثر کند. این روش به‌ویژه برای بیماران بستری یا افرادی که قادر به دریافت دارو از راه عضلانی نیستند مناسب‌تر است.

مراحل معمول تزریق به این شکل است:

۱. آماده‌سازی دارو: پودر سفتریاکسون با آب استریل یا محلول نرمال سالین (NaCl 0.9%) رقیق می‌شود.

۲. اتصال به سرم: محلول آماده‌شده به کیسه سرم اضافه می‌شود تا تزریق آهسته و یکنواخت انجام گیرد.

۳. مدت تزریق: معمولاً بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت زمان می‌برد تا دارو به‌صورت کامل وارد بدن شود.

۴. محل تزریق: در ناحیه وریدی بازو یا پشت دست انجام می‌شود؛ تزریق باید توسط پرستار یا فرد آموزش‌دیده صورت گیرد.

۵. پایش بیمار: در حین تزریق، وضعیت بیمار از نظر واکنش‌های آلرژیک یا درد در محل تزریق بررسی می‌شود.

عوارض جانبی تزریق سفتریاکسون

مانند هر داروی آنتی‌بیوتیکی دیگر، تزریق سفتریاکسون در سرم نیز ممکن است در برخی بیماران باعث بروز عوارض خفیف یا نادر شود. آگاهی از این عوارض کمک می‌کند بیمار در صورت مشاهده‌ی علائم غیرطبیعی سریع‌تر اقدام کند.

عوارض شایع:

این موارد معمولاً خفیف هستند و پس از پایان درمان برطرف می‌شوند:

• درد یا سوزش خفیف در محل تزریق
• تهوع، اسهال یا استفراغ
• بثورات پوستی یا خارش ملایم
• سردرد یا احساس گرما در بدن

عوارض کمتر شایع و جدی:

در برخی موارد نادر، تزریق سفتریاکسون در سرم می‌تواند باعث واکنش‌های حساسیتی یا اختلال در عملکرد بعضی اندام‌ها شود. این موارد نیاز به بررسی فوری پزشک دارند:

• واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی)
• تغییر رنگ یا تیرگی ادرار
• اسهال شدید یا خونی
• زردی پوست یا چشم‌ها
• تشنج یا گیجی

سؤالات متداول

۱. آیا سفتریاکسون برای همه بیماران مناسب است؟

خیر، در بیماران حساس به پنی‌سیلین یا سفالوسپورین و افراد با مشکلات کلیوی یا کبدی باید با احتیاط مصرف شود.

۲. آیا سفتریاکسون جایگزین سایر آنتی‌بیوتیک‌هاست؟

نه همیشه. نوع عفونت و وضعیت بیمار تعیین می‌کند که سفتریاکسون مناسب است یا خیر.

۳. آیا مصرف آن در بارداری ایمن است؟

در بیشتر موارد بله، ولی باید با تجویز پزشک انجام شود تا خطر برای جنین بررسی شود.

جمع‌بندی

تزریق سفتریاکسون در سرم روشی سریع و مؤثر برای درمان عفونت‌های باکتریایی شدید است و باید حتماً تحت نظر پزشک انجام شود. این دارو وقتی از طریق سرم تزریق می‌شود، اثرگذاری بیشتری دارد و به بدن کمک می‌کند زودتر از عفونت خلاص شود. برای انجام تزریق‌های خانگی، دریافت خدمات درمانی و سرم‌تراپی در خانه با تیم حرفه‌ای آنی‌آزما می‌توانید به‌صورت آنلاین نوبت بگیرید و خدمات را در محل خودتان دریافت کنید.