رای الیوم: آیا آمریکا با «سلاح هستهای عربستان» موافقت میکند؟
در حالیکه ولیعهد سعودی خود را برای سفر به واشنگتن و دیدار با رئیسجمهور آمریکا آماده میکند، منابع آمریکایی از احتمال امضای توافقهای امنیتی و هستهای میان دو کشور خبر میدهند؛ توافقی که میتواند راه را برای عادیسازی روابط ریاض و تلآویو هموار کند، اما همزمان نگرانی اسرائیل از تبدیل برنامه هستهای عربستان به طرحی نظامی را افزایش داده است.
به گزارش ایلنا به نقل از روزنامه «رأیالیوم»، در حالیکه عربستان همچنان شرط تشکیل کشور فلسطین را پیششرط عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی میداند، منابع آمریکایی از سفر قریبالوقوع محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی به واشنگتن و احتمال امضای توافقهای امنیتی و هستهای با دولت آمریکا خبر دادهاند.
بر اساس گزارش رسانههای آمریکایی از جمله روزنامه «نیویورک تایمز»، بنسلمان قرار است در اواسط ماه جاری میلادی راهی واشنگتن شود تا با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا دیدار کند؛ دیداری که به گفته منابع آگاه ممکن است به توافقهایی در زمینه همکاری امنیتی و هستهای منجر شود.
رئیسجمهور آمریکا ماه گذشته اعلام کرده بود که واشنگتن «بسیار نزدیک» به دستیابی به توافقی است که بر اساس آن عربستان روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل برقرار خواهد کرد و پیشبینی کرده بود این توافق تا پایان سال نهایی شود.
منابع رسانهای گزارش میدهند آمریکا در قبال این توافقها انتظار دریافت امتیازاتی از عربستان دارد؛ با این حال، برخی تحلیلگران میگویند ریاض هنوز در اعتماد دوباره به واشنگتن تردید دارد، بهویژه پس از آنکه آمریکا در بحران اخیر از قطر در ماجرای تجاوز رژیم اشغالگر به دوحه با هدف ترور رهبران حماس حمایت نکرد و عربستان در نتیجه به سمت پاکستان متمایل شد و با اسلامآباد توافق دفاعی شامل همکاری هستهای امضا کرد.
در مقابل، اسرائیل نگران است که برنامه هستهای غیرنظامی عربستان در آینده به برنامهای نظامی تبدیل شده و برتری هستهای این رژیم در منطقه را به خطر اندازد. تلآویو بهشدت با هرگونه اجازه به ریاض برای غنیسازی اورانیوم مخالفت میکند و آن را اقدامی خطرناک میداند که میتواند مقدمه رقابت تسلیحاتی هستهای در خاورمیانه باشد.
منابع آمریکایی میگویند بنسلمان پس از وقفهای هفتساله، در ۱۸ نوامبر به واشنگتن سفر میکند و قرار است با ترامپ در کاخ سفید دیدار کند. به گفته داگ برگم، وزیر کشور آمریکا، احتمال دارد در جریان این دیدار، توافقهایی «بزرگ و مهم» میان دو کشور امضا شود.
پیشتر، عربستان چندین ماه با دولت جو بایدن درباره پیمان دفاعی و عادیسازی روابط با اسرائیل مذاکره کرده بود اما این روند پس از عملیات «طوفان الاقصی» در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و آغاز جنگ غزه متوقف شد.
ترامپ در سفر اخیرش به عربستان یادآور شد که در نخستین دیدار با محمد بنسلمان در کاخ سفید، او را «جوانی ۳۱ ساله اما بسیار خردمند» یافته و روابط میان دو کشور را «عالی و دیرینه» توصیف کرده است.
ترامپ همچنین گفته بود سفرهای اخیرش به عربستان، قطر و امارات منجر به توافقهایی به ارزش حدود ۱۲ تا ۱۳ تریلیون دلار سرمایهگذاری در اقتصاد آمریکا شده است.
به گزارش منابع آگاه، عربستان در جریان گفتوگوهای جدید خود با آمریکا خواستار خرید جنگندههای نسل پنجم F-35 نیز شده است. این در حالی است که ریاض طی سالهای اخیر برای متنوعسازی منابع تسلیحاتی خود با کشورهای روسیه، چین، ترکیه و فرانسه همکاریهای نظامی و صنعتی متعددی آغاز کرده است.
کارشناسان میگویند ترامپ که در دوره دوم ریاستش تمایل به نمایش دستاوردهای سیاسی و اقتصادی خود دارد، احتمالا تلاش خواهد کرد توافق احتمالی با عربستان را بهعنوان «دستاوردی بزرگ» در سیاست خارجی آمریکا معرفی کند؛ در حالیکه در سرزمینهای اشغالی، مقامات اسرائیلی مانند بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی افراطی رژیم صهیونیستی مدعیاند «هیچکس با عادیسازی روابط، لطفی به اسرائیل نمیکند».