گره خلع سلاح حماس؛ آیا آتش جنگ در غزه دوباره شعلهور میشود؟

با آغاز اجرای توافق آتشبس میان اسرائیل و جنبش مقاومت اسلامی حماس در غزه، مسئله خلع سلاح مقاومت به یکی از مهمترین چالشهای این توافق تبدیل شده است.
به گزارش ایلنا به نقل از ارمنیوز، در حالیکه یکی از مسئولان ارشد حماس اعلام کرده است که «تحویل سلاح موضوعی خارج از بحث و غیرقابل پذیرش است»، طرح ارائهشده از سوی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا برای صلح در غزه، مرحلهای را پیشبینی کرده که در آن پس از استقرار نیروهای بینالمللی، روند جمعآوری سلاحهای سنگین آغاز خواهد شد.
طبق گزارشها، این اختلافنظر میتواند سرنوشت توافق آتشبس را با ابهام روبهرو کند؛ بهویژه آنکه رژیم صهیونیستی همچنان بر انهدام کامل توان نظامی حماس تاکید دارد و در صورت ناکامی در این هدف، احتمال بازگشت به دور جدیدی از درگیریها را منتفی نمیداند.
بر اساس طرحی که کاخ سفید اعلام کرده است، مرحله نخست شامل تبادل اسرا، ارائه کمکهای انسانی و عقبنشینی محدود نیروهای اسرائیلی از مناطقی در غزه است. با این حال، بندهای امنیتی و موضوعات مربوط به آینده اداره غزه به مذاکرات بعدی موکول شده است. تلآویو خواستار باقی ماندن نیروهای خود در نوار غزه تا زمان اطمینان از تخریب کامل زیرساختهای تسلیحاتی حماس است، در حالیکه مقامات آمریکایی از تشکیل کمیتهای بینالمللی با مشارکت نیروهای آمریکایی، عربی و ترکی برای نظارت بر اجرای آتشبس خبر دادهاند.
بر اساس این طرح، قرار است نیرویی مشترک از کشورهای عربی و بینالمللی در غزه مستقر شود و پس از آن مراحل جمعآوری و تخریب سلاحهای سنگین آغاز گردد؛ موضوعی که در ظاهر اجرایی به نظر میرسد اما با موضع قاطع حماس در رد هرگونه گفتوگو درباره تحویل سلاح، در تضاد است.
یک مقام حماس روز شنبه در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه تأکید کرد: «تحویل سلاح مقاومت خارج از بحث است و هرگز مطرح نخواهد شد.»
از سوی دیگر، «بدر الماضی» استاد علوم سیاسی در گفتوگو با وبگاه خبری «ارمنیوز» تصریح کرده است که اسرائیل اجازه باقیماندن هیچ سلاحی که بتواند امنیتش را تهدید کند نخواهد داد، هرچند تلآویو از موضوع سلاح بهعنوان بهانهای برای ادامه جنگ یا توجیه رفتار خود، در برابر آمریکا استفاده میکند.
در همین حال، تحلیلگران نظامی معتقدند بخشی از سلاحهای سبک در اختیار نیروهای امنیتی محلی باقی خواهد ماند و سلاحهای سنگین یا نابود میشود یا تحت نظارت طرفهای میانجی همچون مصر انبار خواهد شد.
گزارشهای میدانی نشان میدهد حماس در درگیریهای اخیر بخش زیادی از توان موشکی خود را از دست داده و قدرت عملیاتیاش به شکل چشمگیری کاهش یافته است.
بر اساس گزارش پایگاه آمریکایی «اکسیوس»، دولت واشنگتن امیدوار است توافق آتشبس زمینهساز ازسرگیری مذاکرات سیاسی شود. این گزارش میافزاید که قرار است حدود ۲۰۰ نظامی آمریکایی در قالب نیروهای ناظر بینالمللی بر روند آتشبس مشارکت داشته باشند.