تاریخدان سوئیسی در گفت‌وگو با ایلنا:
ارمنستان نیاز به ایجاد روابط جدید با ترکیه دارد/ آنکارا به دنبال بهره‌برداری از تنش غرب و روسیه در پرونده نسل‌کشی ارامنه است
مورخ و استاد دانشگاه زوریخ در رابطه با حمایت ترکیه از آذربایجان در درگیری‌های سال گذشته در قره‌باغ و تأثیر آن بر پرونده نسل‌کشی ارامنه اظهار داشت: شکست در جنگ، ارمنستان را در موضع ضعیف‌تری نسبت به گذشته قرار داده است. آنکارا اکنون کوشش می‌کند در رابطه با شناسایی و به رسمیت شناختن این نسل‌کشی، زمان را به عقب برگرداند. به طور کلی، سیاست ترکیه نسبت به این موضوع در مقایسه با ۱۰ سال پیش، پسرفت کرده است.
«هانس لوکاس کیزر»، مورخ و استاد دانشگاه زوریخ، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا به مناسبت صد و هفتمین سالگرد نسل‌کشی ارامنه با اشاره به اینکه در سال جاری، سالگرد ۲۴ آوریل در سایه جنگ روسیه و اوکراین برگزار می‌شود و با توجه به حمایت روسیه از ارمنستان و به رسمیت شناختن هم‌زمان این نسل‌کشی توسط غرب، در خصوص تاثیر این مسائل گفت: با توجه به اینکه دو طرف نسل‌کشی ارامنه را به رسمیت می‌شناسند، شانس اینکه به نقطه مشترکی در این رابطه برسند وجود دارد. برای کشورهای غربی، به‌ویژه کشورهای اروپایی، تجدیدنظر در روابط‌شان با کشورهای خودکامه که در نتیجه حمله روسیه به اوکراین آغاز شده است، ممکن است در آینده به اتخاذ رویکردهای سختگیرانه‌تری نسبت به ترکیه و سایر کشورهای «غیردموکراتیک» منجر شود. دولت ترکیه البته، درکوتاه مدت، از انحراف توجه غرب نسبت به قانون‌شکنی‌هایش سود خواهد برد.
کایزر در ارزیابی خود از تأثیر به رسمیت شناخته شدن نسل‌کشی ارامنه توسط «جو بایدن»، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، بر روابط ترکیه و آمریکا گفت: روابط ایالات متحده و ترکیه به دلایل متعددی، علی‌الخصوص به دلیل حمایت آنکارا از تندروهای جهادی، جنگ با کُردهایی که گرایشات دموکراتیک دارند و تضعیف دستگاه قضائی در این کشور، در دهه ۲۰۱۰ به سردی گرایید. شناسایی این نسل‌کشی توسط رئیس‌جمهوری ایالات متحده، ضربه سنگینی به داستان‌سرایی‌های تاریخی ترکیه در رابطه با سال ۱۹۱۵ و سرنوشت ارامنه بود. بسیاری از ترک‌های آگاه به این نکته پی بردند که تحریف تاریخ که شاید برای دهه‌ها به صورت موفقیت‌آمیزی صورت گرفته بود، دیگر امکان تداوم نداشته باشد.
وی در خصوص اینکه ترکیه از تنش ایجاد شده میان روسیه و غرب، در ابعاد حقوقی این مسأله چه استفاده‌ای خواهد کرد، گفت: ترکیه قطعاً تا آنجایی که بتواند کوشش خواهد کرد از این بحران سود ببرد؛ خصوصاً که توجه غرب به سمت روسیه منحرف شده است. البته این مسأله در به رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه توسط کشورهای غربی و روسیه تغییری ایجاد نخواهد کرد. من شخصاً انتظار ندارم تنش‌های میان روسیه و غرب بر بالا رفتن تعداد کشورهایی که در سطح جهانی این نسل‌کشی را به رسمیت می‌شناسند، تأثیری بگذارد.
این مورخ و استاد دانشگاه در رابطه با حمایت ترکیه از آذربایجان در درگیری‌های سال گذشته در قره‌باغ و تأثیر آن بر پرونده نسل‌کشی ارامنه اظهار داشت: شکست در جنگ، ارمنستان را در موضع ضعیف‌تری نسبت به گذشته قرار داده است. آنکارا اکنون کوشش می‌کند در رابطه با شناسایی و به رسمیت شناختن این نسل‌کشی، زمان را به عقب برگرداند. به طور کلی، سیاست ترکیه نسبت به این موضوع در مقایسه با ۱۰ سال پیش، پسرفت کرده است.
کایزر در پاسخ به این پرسش که چشم‌انداز روابط ترکیه و ارمنستان با توجه به قدم‌هایی که دو کشور در راستای از سرگیری روابط دیپلماتیک برداشته‌اند را چگونه می‌بینید، بیان داشت: فرصت برقراری چنین روابطی وجود دارد. ترکیه به شدت احتیاج دارد تا شرایط اقتصادی‌اش را بهبود ببخشد. ترکیه به دلیل تضعیف نهاد دموکراسی در این کشور، تهاجم به سوریه، حمایت از افراط‌گرایان، سرکوب کُردها و سیستم قضائی معیوب به لحاظ دیپلماتیک در وضعیت نامساعدی (از نقطه نظر غرب) قرار دارد و کوشش می‌کند از این وضعیت خارج شود.
وی ادامه داد: آنکارا همچنین تلاش می‌کند تا روابط بهتری با آمریکا و اسرائیل برقرار کند. روابط بهتر با آمریکا و اسرائیل فرصت‌هایی را برای عادی‌سازی پاره‌ای موارد در روابط با ارمنستان، از جمله بازگشایی مرزها، به وجود خواهد آورد. ارمنستان نیاز دارد مرزهای خود را بگشاید، تعاملات منطقه‌ای را از سر بگیرد و روابط جدیدی با ترکیه ایجاد کند.
