مشوقهای قیمتی مهم ترین راهکار کنترل پیک مصرف برق

یادداشت- سید مسعود احمدی، کارشناس ارشد انرژی- در صورت اصلاح تعرفه برق مشترکین پرمصرف و ایجاد مشوقهای قیمتی نه تنها این دسته از مشترکین انگیزه بالاتری برای تغییر الگوی خود خواهند داشت بلکه از محل صرفه‌جویی مصرف برق، نیاز پیک برق در تابستان کاهش خواهد یافت.

هر ساله با نزدیک شدن فصل تابستان کشور شاهد افزایش مصرف برق در کشور است و با توجه به محقق نشدن برنامه های افزایش تولید برق در کشور،ایران نیازمند برنامه ریزی برای گذر از پیک مصرف برق می‌باشد. طبق قانون برنامه پنجم توسعه می‌بایست هر ساله 5000 مگاوات تولید برق به ظرفیت کشور اضافه می‌شد که محقق نگردیده است. در شکل زیر میزان افزایش تولید برق در 6 سال نشان داده است.

در سالهای گذشته برنامه‌های متعددی برای کنترل مصرف برق صورت گرفته است. درخواست از مردم برای صرفه‌جویی در مصرف برق، تلاش برای ورود ظرفیت‌های جدید نیروگاهی به مدار، مذاکره برای کاهش مصرف برق توسط مصرف‌کنندگان بزرگ برق و خرید برق از بخش خصوصی به عنوان راهکاری برای گذر از دوران مصرف پیک معرفی شده است.

مهم‌ترین مساله توسعه تولید برق و مدیریت پیک مصرف آن اصلاح تعرفه برق است. چرا که درحال حاضر برای تولید، انتقال و توزیع هر کیلو وات ساعت برق بدون در نظر گرفتن هزینه سوخت، حدود 100 تومان هزینه می‌شود در حالی که میانگین هزینه پرداختی از سوی مشترکین حدود60 تومان برای هر کیلو وات ساعت برق است. این اختلاف در قیمت تولید برق و هزینه دریافتی از مشترکین به صورت یارانه از طرف دولت پرداخت می‌شود.

به عبارت دیگر پرداخته نشدن هزینه تولید برق حتی با نادیده گرفتن سوخت مورد نیاز برای تولید برق، انگیزه کمی را برای اصلاح الگوی مصرف برق به خصوص برای مشترکین پرمصرف باقی گذاشته است.

اگر چه تعرفه‌های فعلی برق به صورت پلکانی است،اما به تمام پلکانها یارانه پنهان تعلق می‌گیرد. با در نظر فرصت صادرات برق (350تومان به ازای هر کیلو وات ساعت) حداکثرتعرفه پلکانهای فعلی برق 293 تومان برای هر کیلو وات ساعت است و مصرف برق بیشتر با یارانه بیشتری همراه است.

کارشناسان عقیده دارند که در صورت اصلاح تعرفه برق و ایجاد مشوقهای قیمتی به سادگی امکان مدیریت مصرف برق وجود دارد. این برنامه سالها است که در کشورهای پیشرفته اجرایی شده و نتایج مطلوبی را به همراه داشته است. اولین قدم برای اصلاح تعرفه برق و حرکت به سمت ایجاد بنگاهی اقتصادی در این حوزه افزایش تعرفه برق مشترکین پرمصرف و اجرای نظام تعرفه گذاری پلکانی-افزایشی است. برمبنای این روش میزان مشخصی از مصرف به عنوان الگو تعریف می‎شود و هزینه مصرف مازاد بر الگو افزایش چشمگیری پیدا می‌کند و مصرف کمتر از کانون افزایش قیمت خارج می‌شود.

در صورت اصلاح تعرفه برق مشترکین پرمصرف و ایجاد مشوقهای قیمتی نه تنها این دسته از مشترکین انگیزه بالاتری برای تغییر الگوی خود خواهند داشت بلکه از محل صرفه‌جویی مصرف برق، نیاز پیک برق در تابستان کاهش خواهد یافت.

بنابر این در صورت تغییر تعرفه برق مشترکین پرمصرف با ایجاد مشوق‌های قیمتی، می‌توان بدون دغدغه نسبت به تامین برق کشور، میزان مصرف برق در تابستان را مدیریت کرد.