ایلنا از صنعت ملیله کاری زنجان گزارش میدهد؛
تهدید بازار ملیله ایران با گرانی مواد اولیه و آبکاری/ با به به و چهچه گفتن دیگران، نمیتوان زندگی کرد
صنعتکار ملیله زنجان با بیان اینکه تهیه ابزار کار در رشته ملیله کاری در این شرایط اقتصادی بسیار سخت است، گفت: تداوم گرانی مواد اولیه و آبکاری بازار ملیله را تهدید می کند.
به گزارش خبرنگارایلنا از زنجان، ملیلهکاری شاخهای از هنر فلزکاری است که با مفتولهای نازک نقره انجام می گیرد، در این بین ملیله کاری زنجان یکی ازصنایع دستی اصلی استان زنجان است، در این شهرکالاهای نقره مانند سینی، قندان، گیره استکان، گلسینه و… با روش ملیلهکاری ساخته میشود.
در این هنر اصیل و ظریف نقره به کاررفته دراین هنر عیار ۱۰۰ دارد؛ شمشهای نقره را با چکش یا دستگاه نورد به شکل مفتولهای چهارپهلو باریک میکنند و ابتدا نقشهای کوچک را میسازند سپس آنها را در کنار هم در یک قالب قرار داده و با نقرهای با عیار پایینتر لحیم میکنند.
نقشهای معمول ملیلهکاری، بته جقه، ریزه جقه، برگ فرنگ، برگ، غنچه، پیچ، جفت پیچ، پیچک، سه چشمه و… نام دارند.
آثارباقیمانده ملیله بسیاراندک بوده و اکثرا متعلق به دو سده اخیر است؛ در کتب تاریخی که اشاراتی درباره زنجان دارند، از میان صنایع شهرزنجان، از صنعت فلزکاری آن سخن گفتهاند از آنجا که ملیلهکاری نیز یکی از شاخههای فلزکاری است، میتوان مسیر حرکت آن را در بطن فلزکاری منطقه جستجو کرد.
محتمل است؛ با توجه به رونق منطقه زنجان در دوره هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان، فلزکاری نیز که از صنایع پیشرفته هر یک از این تمدنهاست که در این منطقه وجود داشته است.
سابقه ملیلهکاری زنجان از قرن سیزدهم هجری، به بعد روشن ومشخص است؛ ملیله کاری تا قبل از دوره پهلوی، به عنوان هنر دستی بومی زنجان فقط در این شهرمعمول بوده، در زمان حکومت رضاخان با مهاجرت تعدادی از هنرمندان این شهر به تهران و اصفهان درسایرنقاط کشورنیزهنری مشابه ملیله کاری زنجان در مناطق مذکور، رواج یافت، سرویسهای چایخوری و شربتخوری، جعبه جواهرات و دسته چاقو، عمدهترین محصولات تولیدی تا زمان معاصر بودهاست.
هنرمندان زنجانی درسالهای بعد، به تدریج برانواع این دست ساختههای های زیبا افزودند، شاید بتوان رونق این هنر صنعت را در زنجان، دوران سلجوقی دانست و همچنین براساس آثار باقیمانده از دوره صفوی، این دوره را اوج شکوفایی این هنر یعنی ملیلهکاری برشمرد، ملیله کاری یکی از رشتههای اصیل، بومی و اولویتدارصنایع دستی استان زنجان میباشد، که با به کارگیری مفتولها و نوارهای ظریف شده نقره و با استفاده از انواع طرحهای سنتی ساخته میشود.
درحاشیه برگزاری اولین دوره مسابقات آزاد کشور در رشته ملیله کاری ، در شهر جهانی ملیله در زنجان، مریم بیرامی، صنعتکار ملیله زنجان، با بیان اینکه تهیه ابزار کار در رشته ملیله کاری دراین شرایط اقتصادی بسیارسخت است، گفت: با تداوم این وضعیت بازار ملیله بزودی برچیده خواهد شد.
با به به و چهچه گفتن دیگران، نمیتوان زندگی کرد
بیرامی، گفت: با به به و چه چه گفتن دیگران نمی توان زندگی کرد، مردم در نگاه اول نسبت به خرید هنر ملیله کاری علاقه مند هستند ، اما در موقع خرید به دلیل گرانی هزینه نمی کنند.
وی، با بیان این هنر ملیله کاری یک هنر ماندگار، با ارزش بسیار بالا است و ضروری است مردم با آگاهی دقیق به ارزش و اهمیت آن پی ببرند، تصریح کرد: مشکل اصلی این هنر صنعت این است که با مرور زمان این فلز نیاز به آبکاری دارد و مواد آبکاری هم این فلزات هم در ایران وجود ندارد و یا خیلی گران قیمت است.
شرکت های دانش بنیان با خلاقیت وارد بازار ملیله شوند
وی، یادآورشد: به نظر من شرکت های دانش بنیان باید با ارائه ایده های نو در بازار کار این مهم را به عهده بگیرند و مواد آبکاری را در ایران به بازار تزریق بکنند.
لیلا رسولی، دیگر صنعتکار رشته ملیله در استان زنجان، با اشاره به علاقه خود به این کار، گفت: دارای درآمد ثابت نیستیم.
وی، با بیان اینکه مواد شیمیایی آبکاری در بازار دارای قیمت بالا است و در حدود گرمی 20میلیون برای ما تمام می شود، ادامه داد: نیازمند بکار گیری خلاقیت جوانان کشور در این زمینه هستیم.
توان پرداخت اقساط وام 50میلیون تومانی را هم نداریم
رسولی، با اشاره به مشکلات دریافت وام برای فعالان این رشته، افزود: با طی مراحل دریافت تسهیلات برای هنرمندان با این در آمد و گرانی مواد اولیه حتی توان باز پرداخت اقساط وام 50میلیون تومانی را هم نداریم.
شرکت کننده اولین مسابقه سراسری ملیله از استان سمنان، نیز، با اشاره به گرانی مواد اولیه و ابزار کار در رشته ملیله و سختی این رشته برای هنرمندان، گفت: تنها جایی که ما می توانیم مواد اولیه ملیله را بخریم تهران است.
شرکت کننده استان چهار محال بختیاری، هم، با اشاره به فعالیت 8ساله خود در این رشته، گفت: قیمت مواد اولیه ملیله نیز با قیمت دلار و طلا بالا می رود.
صنعتکار ملیله استان کرمان، نیز، با اشاره به اینکه هنر ملیله کاری هنوز تو ایران شناخته نشده است، گفت: این موارد باعث بی انگیزه گی هنرمندان این رشته می شود.
فارغ التحصیل کارشناسی ارشد زیور آلات دانشگاه اصفهان، نیز با بیان اینکه تمام مواد اولیه مورد نیاز خود را با دست خودم می سازم، ادامه داد: تفاوت سبک کار هنر ملیله استان زنجان با استانهای دیگر، فرق دارد.
حمید رضا زرک لو، داور اولین دوره مسابقات کشوری ملیله در استان زنجان، گفت: اولین مسابقه صنعت ملیله کشور در زنجان با حضور 7 استان از سراسر کشور برگزار شد و این هنر اصیل ایران نیازمند ترویج و اطلاع رسانی در سراسر دنیا و ایران است.
ملیله هویت ملی ایران است
زرک لو، ادامه داد: شناخت بیشتر هنر ملیله در ایران و جهان باعث انگیزه و بهبود وضعیت زندگی آنها می شود.
وی، افزود: در این دوره 5داور، داوری آثار را بر عهده داشتند که 2نفز از آنها از مربیان فنی حرفه ای استان زنجانو 3نفر نیز از اساتید برجسته ملیله استان زنجان هستند.
مجید محبت، از استان خراسان رضوی نیز، با اشاره به فعالیت خود در رشته ساخت طلا و جواهر، افزود: در ساخت سبک ملیله زنجان تازه کارم .
محبت، تاکید کرد: من در چناران زندگی می کنم و مواد اولیه ملیله را ازمشهد تهیه می کنم.
بازار خرید ملیله به دلیل گرانی مواد ضعیف است
وی، با اشاره به ضعیف بودن بازار خرید از ملیله افزود: مردم در حال حاضر به جنبه اقتصادی فکر می کنند و صنایع دستی ملیله نیز زیاد برای مردم شناخته نشده است .
فاطمه جلالی، از استان کرمان، نیز، گفت: مردم شناخت کافی از صنعت ملیله ندارند؛ ولی گاهی چون این صنعت را دوست دارند معمولا برای علاقه خود نیز خرج می کنند.
شرکت کننده ای از استان اصفهان، گفت: من با سبک مخصوص ویژه زنجان آشنا نبودم و حالا خوشحالم که با این سبک اصیل در شهر جهانی ملیله یک تجربه جدید برای دوره های بعدی به دست آوردم .
آسیه شیروانی، کارشناس ارشد پژوهش هنر نیز، گفت: چند سال است دراین رشته فعالیت دارم و این کار هم همراه با تحمل سختی ها خلاقیت و مواد اولیه را لازم دارد.
در نهایت این دوره از اولین مسابقات سراسری ملیله در شهر جهانی زنجان ملیله، سید نقی رحمانی نفر اول، الهام توضیحی نفر دوم از زنجان و نفر نسرین نورایی چالش تری از استان چهار محال بختیاری مدال آوران طلا و نقره به بعنوان بهترینهای صنعت ملیله کشور در استان زنجان برگزیده شدند.