هركسی به سینما سیلی زده است

ایلنا: علی اكبر ثقفی؛ تهیه‌كننده فیلم‌هایی همچون همه چیز برای فروش و مرگ كسب و كار من است، معتقد است كه امروز نه تنها كسی برای كمك به سینما قدمی برنمی‌دارد بلكه سینما در سالهای اخیر سیلی خورده است. با وی درباره این روزهای سینما گفتگو كرده‌ایم.

* دلیل اصلی ركود در سینمای ایران چیست؟

__ مشكل امروز سینما ایران دو بخش شده است یكی اینكه فیلم‌هایی كه اكران شده است؛ فروش خوبی ندارد و مشكل دیگر اینكه تولید فیلم خوب كمتر شده است یعنی حتی از فیلم خوب هم استقبال نمی‌شود. در این مدت ما فیلم‌های زیادی داشتیم كه بازیگران زیادی با هزینه زیاد در آنها بازی كردند اما فیلم فروش خوبی نداشته است.

* مشكل اصلی سینما امروز مخاطبان هستند كه از سینما استقبال نمی‌كنند؟

__ اكران فقط مشكل اصلی سینمای ایران نیست. سلیقه‌ای برخورد كردن و جناحی برخورد كردن مشكل دیگر سینمای ایران است امروز سینمای ایران به طرز بدی جناح بندی شده است درحالیكه سینما متعلق به یك گروه و جریان خاص نیست. سینما جهانشمول است این جناحی برخورد كردن به مدیریت در سینما نیز كشیده شده است.

* یعنی مدیران طرفدار یك گروه خاص هستند؟

__ مشكل اصلی در بحث مدیریت سینمای ایران اتاق فكر سینماست. اتاق فكر سینمای ایران راهكار های خوبی پیشنهاد نمی‌دهد از طرف دیگر در ایران هر مدیری كه بر سر كار آمده است مشكلات را به گردن مدیران قبلی انداخته است و نه تنها مدیر فعلی مشكلات را حل نكرده است بلكه مشكلات جدیدی نیز اضافه كرده است

* پس بین مدیران سینما همدلی و وحدت وجود ندارد؟

__ این عدم همدلی در بین تهیه‌كنندگان و سایر عوامل نیز دیده می‌شود. تعطیل شدن خانه سینما و جزیره‌ای شدن تهیه‌كنندگان یك تفرقه‌ای را در بین اهالی سینما ایجاد كرده و بغض و حسادتی در بین بعضی از اهالی سینما بوجود آورده است. گروهی مخالف و موافق هستند به گونه‌ای كه امروز حتی بعضی از ساخته شدن یك فیلم خوب خوشحال نمی‌شوند.

* مدیریت سینما كه ادعای حمایت از سینما را دارد به همین دلیل بحث فیلم‌های فاخر را مطرح كرده است؟

__ اگر اینگونه است پس چرا امروز فیلمهای بزرگی در بخش سینمای دفاع مقدس ساخته نمی‌شود. از زمانی بین بخش خصوصی و دولتی یك شكاف و جدایی بوجود آمد؛ كه فیلم‌های ارزان و گیشه پسند توسط بخش خصوصی ساخته شد و دولت متولی فیلمهای فاخر شد. فاصله گذاری‌ها شروع شد درحالیكه فیلمهای فاخر با پول زیاد ساخته نمی‌شود و فاخر بودن به این نیست كه میلیاردی پول خرج كنیم بلكه اندیشه فاخر باید داشته باشیم. ازطرف دیگر امروز تمامی كسانی كه می‌خواهند وارد سینما شوند و اولین فلیمشان را بسازند یا فیلمی متفاوت بسازند؛ در هزار توی وضعیت سینما گیر می‌كنند و ناآگاه از عمق به سطح می‌آیند و مجبور به ساخت فیلم‌های سطحی می‌شوند همین امر انگیزه‌ها را از بین می‌برد.

* گیر كردن در هزار توی مشكلات؛ مربوط به دولت است یا مشكل از تهیه‌كنندگان سینماست؟

__ هر چند بعضی مدیران در برنامه‌ریزی فیلمها مشكل دارند اما خود تهیه‌كنندگان سینما نیز بعضا دچار مشكلاتی هستند. سینما از سه عنصر اولیه، فیلمنامه، تهیه‌كننده و كارگردان تشكیل شده است و مهمترین آنها فیلمنامه است كه مانند یك زمین مرغوب و خوب می‌توان هر دانه‌ای را روی آن كاشت. بعد تهیه‌كننده است كه باید كارگردان را انتخاب كند اما هر دوی این عوامل باید در خدمت كارگردان باشند. وقتی یك كارگردان سینما برای ساخت فیلم اول خود باید 5 سال در نوبت بماند و تهیه‌كننده به وی می‌گوید كه حتما باید فیلمش در جهت گیشه و فروش باشد قطعه كیفیت فیلم‌ها افت می‌كند.

* شما مشكل اصلی را تهیه‌كننده می‌دانید؟

__ تهیه‌كننده باید با روند ساخت یك فیلم آشنا باشد. امروز دیگر دوره اینكه یك تهیه‌كننده در دفتر خود بنشیند و یك مجری طرح برای تولید فیلم تعیین كند و خود از دفترش فیلم را مدیریت كند؛ گذشته است. بلكه تهیه‌كننده سینما باید به صورت میدانی عمل كند و در زمان ساخت فیلم بر سر فیلم حضور داشته باشد. از طرف دیگر بیشتر تهیه‌كنندگان امروز فقط دغدغه گیشه دارند درحالیكه فیلم اول باید از یك صعودی برخوردار باشد تا مخاطب را جذب كند.

* گروهی معتقدند كه علت اصلی مشكلات سینمای ایران كم شدن كمك‌های دولتی است؟

__‌ این مشكل وجود دارد اما كم شدن كمك‌های دولتی زمانی به این دلیل به سینما ضربه زده است كه ساختار سینمای ایران مشكل دارد. در سینمای ایران به جای آنكه سود در اكران فیلم‌ها باشد سود در تولید است. از طرف دیگر در زمان اكران فیلم‌ها نیز سالن مناسبی برای اكران فیلم‌ها نداریم به طور مثال در بعضی نقاط تهران همچون میدان انقلاب تا فلكه صادقیه و پونك اصلا سالن سینما نداریم از شرق تهران سه راه نارمك تا افسریه مشیریه و مسعیودیه سالن سینما نداریم و فقط یك سینما ماندانا است. بالای تهران پارس سالن نداریم. این جمعیت طبیعی است كه از سینما محروم شده است.

* یعنی باید ابتدا به سالن سازی پرداخت؟

__ نمی‌توان مشكلات سینمای ایران را تك بخشی و یك طرفه حل كرد اینكه بحث تولید را اصلاح كنیم و بخش سالن‌سازی را رها كنیم درست نیست. باید یك اتاق فكر از همه گروهای سینمای مخالف و موافق تشكیل شود و همه به كمك سینما بیایند نه اینكه مانند سال‌های اخیر هر فردی از راه رسیده یك سیلی به سینما زده است.