ایلنا گزارش می دهد؛
ساماندهی طاق بستان با بیل های مکانیکی و کارگران بی تجربه
طرح ساماندهی طاق بستان با استفاده از کارگران بی تجربه و بیلهای مکانیکی از یكسال قبل آغاز شده است/عبور منوریل از نزدیکی این مجموعه باستانی میتواند در جلوگیری از ثبت جهانی طاق بستان موثر باشد.
کرمانشاه ـ ایلنا: به واسطه آثار تاریخی و باستانی همانند بیستون و طاق بستان است که نام کرمانشاه برای هر ایرانی و حتی توریستهای خارجی آشناست. آثاری که در نوع خود هم از نظر قدمت و هم از نظر ساختار جزو استثنائات تاریخ بشری و این کشور محسوب میشوند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در سالهای گذشته مجموعه تاریخی بیستون با تلاش متولیان فرهنگی بدون کمترین دغدغهای به ثبت جهانی رسید و براساس قول مسئولان فرهنگی حرکت برای ثبت جهانی مجموعه تاریخی طاق بستان آغار شد.
اما ثبت جهانی این اثر به راحتی بیستون نبود و اکنون میبینیم که بسیاری از عوامل دست به دست هم دادهاند که نه تنها این اثر نتواند به ثبت جهانی برسد، بلکه هستی و بودن این مجموعه کم نظیر تاریخی را به خطر بیندازند.
منوریل، طرحی که تاق بستان را منزوی میکند
بیشک عبور منوریل از نزدیکی این مجموعه باستانی میتواند در جلوگیری از ثبت جهانی طاق بستان موثر باشد.
دکتر محمد حسن طالبیان، کارشناس میراث فرهنگی و مسئول پروانههای نامزدی ثبت جهانی کشور چندی پیش در سفری که به کرمانشاه داشت با انتقاد از اجرای طرح منوریل در نزدیکی این مجموعه گفت: برای جهانی شدن طاق بستان، منوریل نباید از شکارگاه بگذرد.
طالبیان میگوید: شکارگاه خسرو پرویز خط قرمز سازمان میراث فرهنگی است، اگر میخواهید طاق بستان جهانی شود، منوریل نباید تحت هیچ شرایطی از شکارگاه خسرو پرویز عبور کند.
وی میافزاید: در بحث منوریل ما شکارگاه خسروپرویز را داریم و شکارگاه جزء مجموعه است. تا پل ولایت به مدیریت شهری ربط دارد و هیچ ارتباطی به ما ندارد و به نظر ما ایستگاه آخر منوریل تا آنجا کفایت میکند و از آنجا تا قبل از شکارگاه خسرو با ریسک همراه است، یعنی ما هیچ تعهدی نمیدهیم که کارشناسی که بعداً بیاید این مسئله را تایید کند و برای این کار هیچ تضمینی وجود ندارد و شما اگر از نظر کارشناسی با هرکسی صحبت کنید یک گیری به این قصه میدهد. اما منوریل به هیچ وجه نباید از شکارگاه بگذرد و این دیگر خط قرمز سازمان میراث فرهنگی است، زیرا شکارگاه به هم پیوسته است و در آینده باید به هم پیوسته باقی بماند.
طالبیان گفت: اگر منوریل از آنجا بگذرد در واقع آن ثروتی که برای کرمانشاه هست کمرنگ میشود در کل مسئولیت اجرای منوریل از پل ولایت تا شکارگاه برعهده استان است و از شکارگاه نباید بگذرد.
این کارشناس میراث فرهنگی با اشاره به اینکه منوریل این مجموعه را به طور کامل منزوی میکند، میافزاید: زمانی شما در سطح ملی تصمیم میگیرید و حال میخواهید در سطح جهانی عمل کنید اگر منوریل از شکارگاه بگذرد پرونده را رد میکنند.
وی میافزاید: شما دو راه دارید زمانی میگویید اصلا نمیخواهیم اثر را جهانی کنیم که البته باید در مقابل نسلهای آینده پاسخگو باشید. دوم اینکه این پرسش را مطرح کنید از آوردن مترو تا طاق بستان چه چیزی عایدتان میشود و از از دست دادن جهانی شدن طاق بستان چه مضراتی برای شما دارد؟
تخریب یا ساماندهی تاق بستان با بیلهای مکانیکی و کارگران بیتجربه!
کاش دغدغه دوستداران این مجموعه تاریخی تنها به این موضوع ختم میشود، امروز میبینیم که با آغاز طرح ساماندهی مجموعه تاریخی بیستون، خطر از بین رفتن آن، بیش از پیش احساس میشود.
البته مسئولان و متولیان این امر چنین مطلبی را رد میکنند و تنها هدف از اجرای این طرح را آماده سازی زیرساختهای تفریحی و توریست پذیری برای این مجموعه میدانند که با وجود این گونه فعالیتها در این مجموعه، نباید زیاد به این وعده این دوستان دلخوش کرد.
سال گذشته بیش از ۲۰ میلیارد ریال اعتبار برای ساماندهی و نوسازی و به قول معروف زیباسازی این مجموعه از سوی مهندس هاشمی، استاندار کرمانشاه به سازمان میرات فرهنگی و گردشگری این استان تعلق گرفت و عملا کار ساماندهی طاق بستان وارد فاز عملیاتی خود شد.
سخن گفتن از ساماندهی محوطه تاریخی طاق بستان و آماده شدن برای ثبت جهانی و در مقابل، رور در رو شدن با صحنههای عجیبی مثل یک کارگر کلنگ به دست در یک قدمی نقش برجسته اردشیر، اوضاعی است که آدم را یاد کور کردن چشم به بهانه پیرایش ابرو میاندازد.
امروز بیلهای مکانیکی با همان سختی خود به جان دست نبشتههایی افتادهاند که میتوان نهایت ظرافت هنر ایرانی را در آن دید.
اما ساماندهی محوطه تاریخی طاقبستان با نابسامانی رفت و آمد کامیونهای سرگردان و ماشینها عظیم الجثهای که فقط در بیابانها و اطراف معادن میشود آنها را دید کاملاً نگران کننده شده است.
البته مسئولان انجام این کار را به صلاح آینده این مجموعه میدانند و منکر هرگونه بیدقتی و یا سهل انگاری در انجام این پروژه هستند.
مرادی بیستونی، سرپرست پایگاه میراث فرهنگی، گردشگری تاقبستان این مطلب را که تخریب مجموعه طاق بستان در حال انجام است را کاملا رد میکند.
مرادی بیستونی میگوید: اجرای این پروژه دو هدف بزرگ را دنبال میکند، هدف اول رونق گردشگری استان و توسعه این صنعت در محل طاقبستان و آمادگی برای ثبت جهانی آن است.
وی هدف دوم این طرح را جلوگیری از تخریب آثار تاریخی و نجات بخشی طاقبستان میداند و میافزاید: سطح مقابل طاقها و نقش برجسته اردشیر در طول تاریخ تا حدود ۲۵ سال پیش مرتب افزایش ارتفاع داشته است، این امر موقعیت اصلی چشمه طاقبستان و مسیر حرکت آب را تغییر داده است.
مرادی گفت: بر این اساس و پس از انجام مطالعات و گمانه زنیها به این نتیجه رسیدیم که سطح مقابل آن یک متر و ۴۰ سانت شامل نخاله و خاک و بتن است که هیچ ارزش تاریخی ندارد.
مرادی بیستونی تصریح میکند: پایین بردن سطح مقابل تاقها به علت امکان آسیب به آثار تاریخی کار راحتی نبود و کانالهای بتنی آب که قبلا ایجاد شده بود بوسیله دستگاههای مکانیکی مخصوص برداشته شد.
اما با تصاویری که از نوع کار کردن کارگران در این مجموعه میبینیم، تنها یک چیز به ذهن هر انسان منصفی خطور میکند و آن این است که طاق بستان در آینده نزدیک دیگر آن طاق بستان دوست داشتنی و چشم نواز نخواهد بود.
به نظر شما نجات بخشی طاق بستان، رونق گردشگری و یا آمادگی برای ثبت جهانی این اثر بزرگ مستلزم حضور کارگران ساختمانی پتک به دست و بیاطلاع از اهمیت یک اثر تاریخی و یا عبور و مرور کامیون و بولدزر در این محوطه تاریخی است؟
از سویی دیگر، عبدالعلی صرافت، ناظر طرح ساماندهی پروژه طاق بستان نگرانی بعضی از افراد و دوستداران فرهنگ را در این باره بیمورد میداند و میگوید: هدف از پروژه طاقبستان احیا و ثبت در میراث جهانی است و رسانهها به اطلاع عموم برسانند که پروژه طاقبستان قصد تخریب را ندارد بلکه هدف احیا و ثبت در میراث جهانی است.
صرافت میافزاید: در صدد آن هستیم که با تعمیر و بازسازی محوطه تاریخی طاقبستان آن را بعد از بیستون به عنوان دومین آثار باستانی کرمانشاه به ثبت میراث جهانی برسانیم.
حال باید منتظر آینده این مجموعه باشیم، آیا مسئولان و متولیان این طرح میتوانند آنگونه که وعده دادهاند از این گنجینه بکر نگهداری کنند و یا اینکه باید سرنوشتی همانند دیگر آثار تاریخی کرمانشاه نیز برای طاق بستان متصور است.
غلامرضا چشمه گچی