کاهش آمار پیوند از اهداکنندگان زنده/ به دنبال کنترل خرید و فروش اعضای بدن هستیم

مهدی شادنوش (سرپرست مرکز مدیریت پیوند وزارت بهداشت) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در خصوص تبلیغات در سطح شهر درباره خرید و فروش کلیه و کبد اظهار داشت: پیوند قله علم پزشکی دنیا است و باید از هجمه‌های تبلیغاتی و مسائل مختلف مصون بماند. پیوند می‌تواند مسائل و مشکلات عدیده‌ای را از خانواده‌ها بکاهد و به همین دلیل باید در محیطی سالم و دقیق رخ دهد.

وی افزود: پیوند کبد حرف بسیار جدیدی در علم پزشکی است، به همین دلیل خرید و فروش کبد سخت و غیرممکن است، بنابراین این اتفاق بسیار نادر و محدود است. در مجموع خرید و فروش کبد در کشور ما امکان‌پذیر نیست. 

سرپرست مرکز مدیریت پیوند وزارت بهداشت درباره پیوند کلیه نیز خاطرنشان کرد: پیوند کلیه در کشور ما از مرز 50 هزار نفر گذشته است، یعنی این تعداد از زندگی سخت خود با پیوند نجات پیدا کرده‌اند.

وی اضافه کرد: کسانی که به مباحثی مثل خرید و فروش اعضا دامن می‌زنند، بدانند که با سلامت مردم شوخی می‌کنند. هر فرآیند طبیعی که در دنیا اتفاق می‌افتد با درصدی خطا روبه‌رو است و به همین دلیل در حوزه پیوند هم این امکان وجود دارد، اما نه به وخامتی که در خصوص آن صحبت می‌شود. ضمن اینکه خرید و فروش اعضا به خصوص کلیه به شدت روندی کاهشی داشته است.

شادنوش با اشاره به اینکه در گذشته بالاترین پیوند کلیه ما از افراد زنده بود و آمار بالایی هم در این خصوص وجود داشت، گفت: با پررنگ کردن این مسائل کار افراد خیر در این حوزه را زیر سوال نبریم، چراکه بسیاری از اهداکنندگان زنده افرادی هستند که حتی مانع می‌شوند اسامی آنها فاش شود.

وی با بیان اینکه درصدی وجود دارند که با انگیزه‌هایی متفاوت اعضای بدن را رد و بدل می‌کنند، گفت: جمعیت وسیعی که ایثارگر هستند را نباید تحت‌الشعاع افراد سوءاستفاده‌گر قرار دهیم.

شادنوش تاکید کرد: قانونگذاران باید قوانینی وضع کنند که افراد جرات نکنند، برای فروش کلیه آگهی دهند و در مجموع اقدامی در این زمینه انجام بدهند، البته برخی از این اقدامات برای مشوش کردن اذهان است، چرا که دشمن از طرق مختلف درصدد برهم زدن آرامش جامعه ماست. این در حالی است که هزاران نفر چشم به راه پیوند کلیه در کشور هستند.

وی اضافه کرد: وظیفه حاکمیت این است که مکانیزم‌هایی برای جلوگیری از سوءاستفاده تعبیه کند و در کشور نیز این اتفاق در حال رخ دادن است، اما این اقدامات تبلیغاتی به گونه‌ای شکل گرفته که به رغم آمار بالای پیوند کلیه از دهنده زنده در گذشته، این آمار رو به کاهش رفته و آمار پیوند از مرگ مغزی را افزایش داده‌ست. البته امروز به آمار نسبتا مناسبی بین پیوند اعضا به صورت زنده و مرگ مغزی رسیده‌ایم.

شادنوش افزود: حاکمیت و وزارت بهداشت با کمک سمن‌ها و نهادهای مردمی به دنبال کنترل خرید و فروش اعضا و ساماندهی مناسب عمل پیوند هستند.

وی در مورد داروهای بیماران پیوندی در شرایط فعلی اقتصادی، اظهار داشت: در کمتر کشوری در دنیا می‌توان مشاهده کرد که داروهای گران قیمتی مانند داروهای پیوند، به طور رایگان در اختیار بیماران قرار بگیرد، اما دولت این داروها را به صورت رایگان در اختیار بیماران قرار می‌دهد. ممکن است داروها با توجه به نوسانات اقتصادی کم و زیاد شده باشد، اما در حالت کلی با مشکل خاصی در حوزه داروها برای بیماران پیوندی رو به رو نیستیم و تلاش داریم وضعیت بازار را به تثبیت برسانیم.

شادنوش در خصوص آمار فعلی پیوند اعضا از اهداکنندگان زنده و مرگ مغزی گفت: درحال حاضر از مرگ مغزی 60 درصد عمل پیوند انجام می‌شود. همچنین 40 درصد پیوند نیز از اهداکنندگان زنده و 5 درصد هم از اقوام و وابستگان  درجه یک صورت می‌گیرد. 

وی در پایان گفت: تبلیغات مسموم، افراد را در ارتباط با انجام پیوند محتاط‌تر کرده است. در واقع شرایط به گونه‌ای شده که همه عوامل دست به دست یکدیگر می‌دهند تا دید منفی نسبت به پیوند و اهدا گسترش یابد. برهمین اساس آمار پیوند از اهدا کنندگان زنده کاهش یافته است، به طوری که در ملاقات با بیماران شنیده‌ام؛ آنهایی که این عمل را انجام داده‌اند، دوست ندارند ذکر کنند، پیوند کلیه انجام داده‌اند و عمده‌ترین دلیل آن هم تبلیغاتی است که به شکل منفی شکل انجام می‌شود.