تصویر جامعه جهانی از مردم ایران مثبت است

به گزارش خبرنگار ایلنا، حسین سلیمی، رئیس انجمن علوم سیاسی ایران، عصر روز چهارشنبه (۱۲ شهریور ماه) در نشست همبستگی اجتماعی و دفاع ملی، با اشاره به مفهوم «قدرت معنایی ایران» بیان کرد: نخست باید دید قدرت معنایی چیست. در جامعه امروزین ما عباراتی به‌کار می‌رود که هرکس برداشت خاص خود را دارد. مثلاً گاه می‌گوییم قدرت معنایی ایران یعنی نفوذ سیاسی جمهوری اسلامی در میان گروه‌های مقاومت. فردی دیگر می‌گوید قدرت معنایی ایران جایگاه فرهنگی و تمدنی ایران در جهان است. بنابراین لازم است مشخص کنیم که قدرت معنایی در اصل به چه معناست.

او ادامه داد: قدرت معنایی مفهومی است که از زبان‌شناسی وارد مطالعات اجتماعی شده است. وقتی واژه‌ای توانایی آن را می‌یابد که جایگزین یک شیء شود و در ذهن دیگران همان معنا را نمایندگی کند، آن واژه دارای قدرت معنایی است. اگر این تعریف را به سیاست و روابط بین‌الملل تعمیم دهیم، قدرت معنایی به معنای توانایی شکل‌دهی به معانی، تفاسیر و ساختارهای ذهنی دیگران از طریق زبان، نمادها و گفتمان است. در این عرصه مهم‌تر از آنکه ما واقعاً چه هستیم، این است که دیگران ما را چگونه می‌بینند و چه روایتی از ما در ذهنشان ساخته می‌شود.

او تصریح کرد: تجربه جمهوری اسلامی نشان داده است که ما رئیس جمهوری داشتیم که گاه پیام یا تقاضای صلح می داد اما به‌عنوان جنگ‌طلبی تلقی می شد. بنابراین ابزار اصلی قدرت معنایی، روایت برساخته شده در اذهان جامعه سیاسی هدف است. 

سلیمی اشاره کرد:اگر بخواهیم قدرت معنایی ایران را بررسی کنیم، باید دید تا چه اندازه توانسته‌ایم روایتی ارائه کنیم که جامعه داخلی آن را بپذیرد و با آن همراهی کند. در عرصه بین‌المللی نیز همین گونه است، که آیا توانسته ایم روایتی بسازیم که موجب کنش همسوی دیگران با منافع و خواسته‌های ما گردد. 

وی افزود: برای این که مشخص شود ما چه تصویری از خود ارائه داده ایم، به خصوص در دوره ی پس از جنگ، ابتدا باید مفروضاتی روشن شود. نخست این که وقتی می‌گوییم قدرت معنایی ایران، منظور از ایران دقیقا چیست؟ آیا منظور جامعه ایران در مرزهای ملی است؟ یا ایران فرهنگی، دولت، یا نظام سیاسی جمهوری اسلامی است؟ جامعه ایران چیزی فراتر از نظام سیاسی حاکم بر ایران است. آن چیزی که به عنوان ایران می شناسیم را نمی توان تنها به نظام سیاسی آن تقلیل داد و در هیچ دوره تاریخی نیز چنین نبوده است. فرهنگ و جامعه ایرانی همواره تاب‌آوری، جذابیت و انعطاف‌پذیری خود را نشان داده است، اما این را نمی‌توان به تمام نهادها تعمیم داد.

 وی با بیان اینکه در جنگ اخیر چه تصویری از ما در ذهنیت جهانی ایجاد شده است، گفت: مطالعات و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که تصویر جامعه جهانی از مردم ایران مثبت است، در حالی که نگاه آنان به کنش سیاسی دولت در ایران عمدتاً مثبت نیست. 

او ادامه داد: بر اساس یک نظرسنجی که از طریق یک موسسه ایرانیان مقیم آمریکا از میان مردم داخل ایران انجام داده است، نشان می دهد؛ ۸۰ درصد مردم ایران را پیروز در جنگ می‌دانند و از عملکرد موشکی ایران رضایت دارند. بر اساس نظرسنجی دیگری که مرکز راهبردی فرهنگ و رسانه انجام داده است، مشخص شد که ۶۷ درصد مردم خود را ایرانی میدانند تا دیگر چیزها، و با اقدامات نظامی در طول این جنگ ۱۲ روزه موافق بوده اند. در عین حال بر اساس این نظر سنجی ها، دیدگاه کلی مردم به حکومت چندان تغییر نکرده است.

وی در پایان خاطر نشان کرد: ایران به‌عنوان یک موجودیت اجتماعی و فرهنگی دارای قدرت معنایی بالایی است و ریشه در تاریخ و تمدن ایرانی دارد. هرجا دولت با این کلیت فرهنگی پیوند خورده، از قدرت معنایی آن بهره‌مند شده و هرجا فاصله گرفته، این قدرت تضعیف شده است. بنابراین، راه‌حل برون‌رفت از مشکلات حکمرانی، پیوند ارگانیک و ناگسستنی با قدرت معنایی ایران به‌مثابه یک کلیت فرهنگی است.