«فوق‌العاده خاص پرستاران» فقط دو ماه در سال گذشته پرداخت شد!/ پرداخت چنین فوق‌العاده‌ای به سایر کارکنان غیرقانونی است

«احمد نجاتیان» رئیس سازمان نظام پرستاری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص نامه کمیسیون بهداشت مجلس به وزیر بهداشت برای جذب نیروهای طرحی دوران کرونا گفت: این اختیار مجلس است و نه وزارت بهداشت. وزارتخانه همواره خود با کمبود پرستار مواجه بوده و تلاش می‌کند که پرستاران بیشتری جذب کند. به عنوان مثال در استخدام‌های اخیر بسیار تلاش کرده است، زیرا خود اکنون با مضیقه مواجه است. از طرفی عدم جذب و ارائه مجوز استخدام باعث شده که تعدادی از پرستاران به صورت شرکتی مشغول به کار شوند، که این موضوع به نوعی از محل درآمدهای وزارت بهداشت و بیمارستان‌ها تأمین می‌شود. بر اساس آنچه که من می‌دانم و در جریان هستم، این مجوز باید از سوی مجلس صادر شود.

وی افزود: ما نیازمند یک قانون مدون و جامع هستیم که تمام موضوعات مربوط به استاندارد نیروی انسانی در حوزه سلامت، به ویژه پرستاری را در بر بگیرد. باید یک بار تکلیف‌مان را نسبت به موضوع «پرستار به تخت یا پرستار به جمعیت کشور» را مشخص کنیم. مرجعی که می‌تواند این کار را انجام دهد، مجلس است. در حقیقت، مجلس باید دولت را ملزم کند تا تعداد مشخصی پرستار به ازای هر جمعیت داشته باشد و مجوزهای لازم را به دولت بدهد تا طی سال‌های مختلف این موضوع را پیگیری کند. بنابراین، به نظر من این وظیفه به واقع وظیفه مجلس است  نه وزارت بهداشت.

هنوز شاهد هیچ اقدامی در خصوص آزمون استخدامی پرستاری نیستیم

نجاتیان درباره اینکه، مجوز استخدام پانزده هزار نیروی پرستاری صادر شده و اقدامات اولیه نیز آغاز شده، اما متاسفانه هنوز شاهد برگزاری آزمون و جذب نیروهای پرستاری نیستیم، گفت: این مطلب کاملاً درست است. این موضوع از تیرماه سال گذشته مطرح شد و سازمان اداری و استخدامی تعهد کرد که در یک مرجع نظارتی به زودی آزمون برگزار کند. اکنون از تیرماه سال گذشته تا تیرماه سال جاری یک سال گذشته و ما هنوز شاهد هیچ اقدامی در خصوص اعلامیه آزمون نیستیم. ما امیدوار بودیم که طبق اعلام خود ریاست محترم سازمان اداری و استخدامی و وزیر بهداشت، این آزمون در خردادماه برگزار شود. البته، موضوع جنگ ممکن است به نوعی مسائل اداری کشور را تحت تأثیر قرار دهد و از این لحاظ قابل قبول است، اما به نظر می‌رسد که حتی برای بحث آمادگی‌مان در حوزه جنگی نیز نیازمند این هستیم که این اقدام به طور خاص انجام شود.

رییس سازمان نظام پرستاری در ادامه گفت: در حال حاضر، دولت مصوبه‌ای صادر کرده و اختیارات لازم را به وزارت بهداشت داده است. به نظر می‌رسد که وزیر محترم بهداشت می‌تواند از همین اختیاراتی که دولت به ایشان اعطا کرده برای اتخاذ تصمیماتی معادل هیئت دولت استفاده کند و به طور سریع‌تر آزمون استخدامی را برگزار کند. وزارتخانه با استفاده از سازوکارهای داخلی‌اش باید تلاش کند که حداقل همین مجوز را برای جذب پرستاران انجام دهد.

باید مجوز استخدام 10 هزار نیروی جدید  پرستاری در سال آینده صادر شود

وی تصریح کرد: موضوع دوم، تبدیل وضعیت پرستارانی است که در حال حاضر به صورت شرکتی و قراردادی مشغول به کار هستند. باید تلاش شود که این پرستاران هر چه سریع‌تر به وضعیت رسمی تبدیل شوند. همچنین، برای سال آینده، باید مجوز استخدام ده هزار نیروی جدید دیگر نیز صادر شود و مقدمات این کار از هم اکنون فراهم گردد.

نجاتیان درباره اظهارات نماینده مجلس مبنی بر اینکه سالانه باید حداقل ده هزار پرستار به سیستم درمانی کشور اضافه شود، گفت: در حال حاضر ما سالانه پانزده هزار پرستار تربیت می‌کنیم. اگر بتوانیم توانایی جذب پانزده هزار نیروی پرستار در سال را داشته باشیم، این امر بسیار مثبت خواهد بود. در حال حاضر، حدود صد هزار پرستار برای وضعیت فعلی خود کم داریم. این موضوع بر اساس مقدورات و بودجه کشور است و باید بتوانیم در یک دوره برای مثال ده‌ساله به این هدف نزدیک شویم.

سالانه ۵ هزار پرستار از چرخه خدمت خارج می‌شوند

وی افزود: لازم به ذکر است که سالانه حدود پنج هزار پرستار به دلیل بازنشستگی و ترک خدمت از چرخه خدمت خارج می‌شوند. بنابراین، حتی اگر سالی ده هزار پرستار جذب کنیم، پنج هزار نفر از این تعداد بابت خروج خواهد بود و در نتیجه، فقط پنج هزار پرستار به سیستم اضافه می‌شود. لذا با این شرایط، ما نیاز مبرم به جذب نیروی پرستاری داریم. این صد هزار پرستاری که در حال حاضر با کمبود آن مواجه هستیم، حتی اگر هیچ بیمارستان یا درمانگاهی افتتاح نشود، حدود بیست سال طول می‌کشد تا این عدد به حالت نرمال خود برسد. بنابراین، تعداد ده هزار نیازی که آقای دکتر مطرح کردند، حداقل نیاز کشور است تا بتوانیم در یک دوره ده تا پانزده‌ساله به سمت استاندار برویم.

رییس سازمان نظام پرستاری کشور درباره قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری نیز گفت: دو مشکل اساسی در این زمینه وجود دارد. اول اینکه تعرفه‌هایی که برای پرستاران تعیین شده، متناسب با شرایط کاری آن‌ها نیست و رقم‌ها قابل توجه نیستند. ما باید سالانه این تعرفه‌ها را افزایش دهیم و این افزایش باید در قالب بودجه‌های سالانه اتفاق بیفتد. سال گذشته، تعرفه‌ها هفتاد درصد افزایش پیدا کرد، اما متاسفانه امسال هرچه تلاش کردیم، این افزایش به بیش از سی و هشت درصد نرسید. امیدواریم و انتظار داریم که در بودجه‌های سالانه، افزایش تعرفه‌های پرستاری بیش از میزان تعرفه‌های معمولی لحاظ شود تا دو یا سه سال آینده بتوانیم به یک عدد قابل قبول دست یابیم. در حال حاضر، این رقم بسیار پایین است.

پرستار نمی‌داند حقوقی که دریافت می‌کند برای چه میزان کار است

وی اظهار داشت: نکته دوم مشکلاتی است که در دستورالعمل بازتوزیع وجود دارد. بازتوزیع نامشخص و غیرشفاف است و پرستار نمی‌داند حقوقی که دریافت می‌کند برای چه میزان کار است. بنابراین، باید این دو موضوع را حل کنیم. همچنین باید در نظر داشته باشید که در حوزه پرستاری، چهار سال است که قانون تعرفه‌گذاری را اجرا می‌کنیم، در حالی که در پزشکی، این تجربه به بیش از سی یا چهل سال می‌رسد و هر سال به طور دائم نیز اصلاحاتی در آن صورت می‌گیرد. به نظر می‌رسد که باید به سمت اصلاح هم ارزش‌های نسبی، مبلغ کل تعرفه‌ها پیش برویم و هم حوزه‌هایی که مربوط به بازتوزیع است را بهبود ببخشیم.

نجاتیان در خصوص موضوع «فوق العاده خاص پرستاران» نیز گفت: اقدام برای تعیین فوق‌العاده خاص در چند سال گذشته مطرح شد و مجلس در بودجه سال ۱۴۰۳، مبلغ ده هزار میلیارد تومان برای این منظور در نظر گرفته شده بود که به ویژه به پرستاران اختصاص یافته است. متاسفانه، از آنچه قرار بود در سال ۱۴۰۳ اجرا شود، تنها پرداخت دو ماه از مبلغ مربوطه پرداخت شد و باقی آن هنوز به پرستاران پرداخت نشده است. طبق برنامه هفتم، برای سال ۱۴۰۴ قرار است که برای برخی مشاغلی که خاص هستند و کشور به خدمات آن‌ها نیاز دارد و باید آن‌ها را نگه دارد، فوق‌العاده خاصی در نظر گرفته شود. دستورالعمل مربوط به این موضوع در سازمان اداری و استخدامی در حال تهیه است، دیر هم شده و معتقدیم که باید این موضوع زودتر به نتیجه برسد.

وی در ادامه گفت: هر زمان که تصویب شود، باید از ابتدای سال پرداخت شود. با این حال، شرایط کشور را درک می‌کنیم که اولویت‌های نظامی و مسائل معیشتی و اقتصادی اکنون در صدر قرار دارند. اما از این انتظار داریم که فوق‌العاده خاص باید به‌طور ویژه مورد توجه قرار گیرد و در شرایطی که وضعیت کشور کمی بهتر شد، حتماً باید در اولویت قرار گیرد. آنچه که در حال حاضر مشاهده می‌کنیم، این فوق العاده خاص، برای همه اقشار و کارکنان دیده شده است و این امر با اصل قانون منافات دارد.

فوق‌العاده خاص نباید به تمامی کارکنان داده شود

وی افزود: وقتی می‌گوییم فوق‌العاده خاص، منظور مشاغل خاص است. اگر قرار باشد این فوق‌العاده به تمامی کارکنان داده شود، دیگر نمی‌توان آن را «خاص» نامید. بنابراین، حتی اگر قرار است به همه کارکنان این فوق‌العاده پرداخت شود، ما معتقدیم که برخی مشاغل، مانند نیروهای نظامی، نیروهای حوزه سلامت و پرستاران، باید به‌طور ویژه و با امتیاز بیشتری مورد توجه قرار گیرند. منتظر هستیم ببینیم چه اقداماتی از سوی سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی در این خصوص انجام خواهد شد.

نجاتیان در خصوص اقدامات دولت چهاردهم برای کادر نظام پرستاری کشور گفت: اولین کاری که دولت چهاردهم انجام داد، بحث معوقات پرستاران بود. در شروع دولت چهاردهم، با یک عدد حدود ۹ تا ۱۰ ماه معوقات‌ کارانه و حدود ۶ ماه معوقات اضافه کار مواجه بودیم. مبلغ‌ کارانه در آن زمان بسیار پایین بود. اولین اولویت‌هایی که دولت تعیین کرد، پرداخت بخشی از این معوقات بود. علاوه بر اینکه ما به طور معمول‌ کارانه و اضافه کار را پرداخت می‌کردیم، تلاش شد که بخشی از این معوقات کاهش یابد و در حال حاضر این معوقات به حدود شش ماه رسیده است.

وی تاکید کرد: همچنین در دولت چهاردهم، در بحث افزایش مبلغ اضافه کار، تلاش‌های زیادی صورت گرفت و این مبلغ افزایش یافت، هرچند که هنوز به عدد مورد نظر ما محقق نشد، اما در نهایت حرکتی صورت گرفت و منابع عمومی برای پرداخت معوقات پرستاران و پزشکان در نظر گرفته شده است. موضوع استخدام نیز جزو تلاش‌هایی است که البته از دولت قبل آغاز شده بود، اما باید در این دولت به طور واقعی محقق شود. قرار بود از محل هشتاد هزار میلیارد تومان که معوقات وزارت بهداشت پرداخت می‌شود، بخشی از آن به معوقات پرسنلی پزشکان و پرستاران اختصاص یابد. با توجه به شرایط فعلی کشور و مسائل جنگی و بحران‌هایی که ممکن است پیش بیاید، باید منتظر باشیم و ببینیم چه اقداماتی در این زمینه صورت خواهد گرفت و آیا این پرداخت‌ها به موقع انجام خواهد شد یا خیر.