واقعیت این است که امروز دیگر عصر روشنفکرانی مثل راسل و سارتر تمام شده است. عصر روشفکران نخبه و برگزیده به عنوان غول‌های تفکر تمام شده اما چیزی شروع شده به نام روشنفکری.
دو مقام سازمان حقوقی عربستان سعودی که مقر آن در لندن است، از بازداشت هشت نفر از روشنفکران و نویسندگان در ادامه حمله مستمر آل‌سعود برای در تنگنا قرار دادن آزادی بیان در این کشور خبر دادند.
به اعتقاد کمال پولادی؛ روشنفکران ما تحت تاثیر هابرماس هستند. افکار لیبرال دموکراسی یا سوسیال دموکراسی ملایمی از اندیشه‌های هابرماس بین روشنفکران ما از جمله روشنفکران مذهبی وجود دارد و کمابیش بحث‌هایی را ایجاد کرده است یا در موضع‌گیری‌ها نسبت به مسائل جاری تاثیر گذاشته است.
روشنفکران باید با شناخت سامان غربی و همچنین فهم فرآیندهای تاریخی خود، بیم و امیدها را با هم به جامعه تزریق کنند و از غیرمتعهدانه و نهیلیستی گفتن و نوشتن خودداری کنند.
جنبش مشروطه با نفوذ نخبگانی پدید آمد که وضعیت بهتری را در اروپا دیده بودند. مسائل بعدی به این دلیل بود که می‌بایست میان حاکمیت قانون و دموکراسی، یک فاصله زمانی نسبی طی شود ولی با رفتار شتاب‌زده مشروطه‌خواهان، مسیر خوبی برای این جنبش پدید نیامد و این افراد قربانی همان دموکراسی خودساخته شدند که نتیجه آرای عمومی‌اش همچنان تحت تاثیر خوانین و متنفذین محلی بود که به بازتولید وضع موجود از طریق استفاده از روابط خود و بیسوادی عمومی، کمک می‌کردند.
«ایستادن در برابر جریان مستعد و فخیم و نوگرا بخشی از هویت و حیثیت مزدوری و بی‌هنری آدم‌هایی است که «مجدد» در نمایش شب دشنه‌های بلند آنها را نمایندگی می‌کند» این را علی شمس می‌گوید که روحش ساعت 4 بامداد در کالبد خواهر «مجدد خوش‌کوش» حلول می‌کند.
اکسیر می‌گوید:وظیفه‌ی نهادهای فرهنگی و ادبی و آموزشی این است که به جای درآوردن بولتن‌های پرهزینه و ناکارآمد؛ اتاق فکری تشکیل دهند و ببینند که از همین تلگرام و اینستاگرام و... چه استفاده‌های مفیدی می‌توان انجام داد.
آرش نراقی در مقاله‌ای که خلاصه‌ای از آن در زیر می‌آید، به جریان‌شناسی فکر دینی در یک دهه اخیر پرداخته و با انتقاد به روش مطالعاتی روشنفکران و نواندیشان کنونی، پیش‌بینی خود را از آینده ماجرای فکر دینی در ایران ارائه کرده است:
