حزب توده به خاطر منافع خود، همچنین روشنفکران به دلیل افکار خود، وارد این عرصه شدند. بسیار غیرمنصفانه است اگر سهم این گروه را که به حزب توده پیوستند، نادیده بگیریم. اما مساله به جهت گرایش‌هایی است که در ادبیات از آنها دیده می‌شود و در "قالب‌های ژدانفی"، ابراز شده است.
باید باور داشت که شرایط سیاسی ایران خاص است و پیرامون ما مسائل سیاسی متعددی رخ می‌دهد. همچنین سرعت تحولات سیاسی در ایران آن چنان زیاد است که فرصت فیلم‌سازی در ژانرهای مختلف وجود دارد اما باید حاشیه‌ها کمرنگ شوند.
اگر به بسیاری از اسناد و مدارکی که از دوره قاجاریه به جا مانده، نگاه کنید، می‌بینید که این باور وجود داشته که ایران بخشی از روسیه است و به همین خاطر هر نوع تحول نوگرایانه، هر نوع جنبش آزادی‌خواهانه، هر نوع حرکت به سوی استقرار یک حاکمیت ملی در ایران با کارشکنی، با سرکوب و با مداخله شدید روس‌ها مواجه و حرکت‌ها در نطفه خفه می‌شد.
فرهاد زیویار می‌گوید: شوروی به دنبال این بود که ایران را هم در ذیل کشورها و اقمار خود قرار دهد که خب این کار در ایران به دلیل مسلمان بودن مردم‌اش شدنی نبود. به طوری که به خاطر نظام کمونیستی روس‌ها در آن دوره، دست‌اندرکاران سیاست در ایران حتی ترجیح می‌دادند به سمت امریکا بروند اما به سمت شوروی نه.
فکر نکنید روسیه امروزی با گذشته فرق کرده است؛ تنها تفاوت در این است که امروز، نیازمند ماست و ما نمی‌توانیم از آن درست استفاده کنیم. اگر جمهوری اسلامی نبود، به هرحال روسیه نمی‌توانست پایگاه طرسوس را در سوریه نگه دارد.
بهروز غریب‌پور در یکشنبه‌های انسان‌شناسی و فرهنگ، از آفرینش هنر در بحران و همچنین رابطه نهادسازی و عاملیت گفت و یادآور شد: در سال‌های اولیه انقلاب و در تمام مدتی که به ایران برگشتم، انرژی فوق‌العاده‌ای را صرف این کردم که بگویم من نه جاسوسم نه قرار است عضو حزب و دسته و گروهی باشم! این برای کسی که دارد کار می‌کند، یک بحران دائمی است که باید ثابت کند خائن و سازشکار نیست.
منوچهر آشتیانی روز سه‌شنبه (8 مهرماه) و پس از یک دوره طولانی مبارزه با بیماری دیده از جهان فرو بست. او میراث‌بری امین بود چه آنکه بر بزرگان تلمذ می‌کند، بزرگ نمی‌شود اما بزرگی می‌آموزد.
مازیار گیلانی‌نژاد (فعال صنفی کارگران فلزکار و مکانیک) درباره شکل‌گیریِ جنبش کارگری ایران و ظهور «افکارِ نو» می‌گوید: باید چهار دوره برای جنبش کارگری ایران در نظر گرفت: ورود اندیشه‌های کارگری قبل از مشروطیت به ایران، تولد اولین سازمان صنفی طبقه کارگر در سال ۱۲۸۵، به وجود آمدن اتحادیه‌های کارگری در سال ۱۳۰۰ و متحد شدن آنها، تبدیل اندیشه‌های کارگری به قانون و متولد شدن قانون کار.
علیرضا خالق‌وردی تهیه‌کننده و کارگردان مستند کوتاه «مرا ببوس» است که این مستند را درباره این ترانه معروف و پرحاشیه و خواننده آن حسن گلنراقی ساخته و به واکاوی تمامی شایعات پیرامون این ترانه عاشقانه در بستر اجتماعی، سیاسی تهران دهه ۱۳۳۰ و دلایل ماندگاری این اثر عاشقانه تا به امروز پرداخته است.
کارگردان «جوادیه» درباره شخصیت‌های نمایش‌اش گفت: این چهار نفر اوایل دهه ۶۰ مرده‌اند و روح‌شان به دهه ۹۰ و امروز ما آمده و وقایعی را تعریف می‌کنند. مدام از حال و هوای محله جوادیه در دوره خود می‌گویند.
