باستان‌شناسان از شناسایی یک شبکه عظیم از کانال گسترده در بین النهرین خبر داده‌اند. این کانالهای دست‌ساخته مزارع باستانی در منطقه اریدو را با آب رودخانه فرات تامین می‌کرده، قدمت این کانال‌ها مربوط به اوایل هزاره اول قبل از میلاد است. باستان‌شناسان معقتدند، ساخت این کانال‌ها بیانگر نبوغ مردم بین‌النهرین در کشاورزی و مدیریت آب است.
هنوز مشخص نیست که منشا اختراع نخستین چرخ به کدام ملت برمی‌گردد اما ۳ نظریه مطرح است که نخستین چرخ برای نخستین بار حدود ۴ هزار سال پیش در بین‌النهرین ظاهر شد و نظریه دیگری نشان می‌دهد که چرخ در حدود ۳ هزار و ۸۰۰ سال پیش در شمال ترکیه توسعه یافت و درحال‌حاضر اروپاییان ادعا می‌کنند که چرخ ۶ هزار سال قبل در کوه‌های کارپات در اروپا اختراع شده و فناوری آن به‌دیگر نقاط جهان صادر شده است.
یکی از اعضای پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی با اشاره به قدمت بوجود آمدن دریاها و شکل‌گیری خلیج فارس و دریای خزر از تاریخ دیرین این دریاها و تاثیر تغییرات اقلیمی و تبعات آن بر ظهور و سقوط تمدن‌ها و امپراتوری‌ها سخن گفت.
ایرانشناس ایتالیایی معتقد است: اگر بخواهم درخصوص ترک‌ها و سلجوقیان بگویم، باید به این نکته اشاره کنم که نمی‌توان ترک‌ها را از ایرانی‌ها جدا دانست چراکه به لحاظ فرهنگ، در آن قرون در بخش شرقی جهان اسلام تنها فرهنگی که وجود داشت، فرهنگ ایرانی بود.
با آبگیری سد ایلیسو در ترکیه اتفاق ناگواری که منطقه مدت‌هاست انتظارش را می‌کشید رخ داده است. ما حالا از مرحله هشدار گذشته و درست وسط حادثه ایستاده‌ایم: نه تنها بخش کشاورزی ایران در معرض تهدید است که اقدامات ضد محیط زیستی ترکیه ما را در معرض یک بحران زیست محیطی خطرناک قرار داده است.
پروفسور «دیوید مایر» باستان‌شناس آلمانی‌معتقد است که باستان‌شناسی، قابلیت تولید مسئله سیاسی دارد و البته می‌تواند در هر لحظه، سرآغاز و گرانیگاه‌های تاریخی را تغییر دهد. می‌گوید هیتلر برای آنکه نشان دهد نژاد برتر آریایی در آلمان بوده، از این علم بهره جست و رضاشاه هم سرمایه‌گذاری زیادی روی دوران هخامنشی و ساسانی کرد.
سرپرست کاوش شهر سوخته از یافته‌هایی جدیدی درخصوص یکی از قبرهای این محوطه پیش از تاریخ خبر داد و گفت: بر اساس یافته‌های جدید مردم شهر سوخته، سرطان استخوان داشتند. همچنین در این محوطه قبر یک میمون با هدایای تدفین شناسایی شده است.
با وجود آنکه ایران در زمره ۱۰ کشوری محسوب می‌شود که بیشترین اثر تاریخی در دنیا داراست اما هیچ فهرستی از اشیای تاریخی ایران که در موزه‌های دنیا نگهداری می‌شوند و حتا به نمایش گذاشته شده‌اند، وجود ندارد.
با علی‌اکبر وحدتی که شرق کشور را کاوش کرده، از افسانه گنج ملکه سبا و شهر بلقیس سخن گفتیم و به ماجرای دفن کله‌پاچه با ایرانیان باستان رسیدیم. او گفت در این منطقه برای اولین‌بار قبرهایی یافتیم که روس‌ها به آن قبر یادمانی می‌گویند. داخل این قبرها از جسد خبری نیست بلکه فقط انبوهی از ظرف و ظروف غذا و هدایای تدفینی به چشم می‌خورد.
