جدول زمانی آغاز فعالیت‌های هند در چابهار/ دلایل اهمیت این بندر برای دهلی‌نو
هند در جریان جلسه توافقنامه سه جانبه چابهار در تاریخ ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ در ایران عملیات اجرایی بندر چابهار در ایران را بر عهده گرفت. این مقاله روند اجرایی شدن این توافق را بررسی می‌کند.
به گزارش ایلنا به نقل از جاگران جوش، هند در جریان جلسه توافقنامه سه جانبه چابهار در تاریخ ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ در ایران عملیات اجرایی بندر چابهار در ایران را بر عهده گرفت. سران هیئت نمایندگی هند، ایران و افغانستان به طور مشترک دفتر منطقه آزاد چابهار جهانی را افتتاح کردند.
فرایند ساخت تاسیسات ، تجهیزات بارگیری و ساختمان اداری تا دسامبر ۲۰۱۸ تکمیل شد.
جدول زمانی آغاز فعالیت‌های هند در چابهار
هند تعامل با ایران درمورد بندر چابهار را از سال ۲۰۰۳ آغاز کرد؛ با این حال، در نیمه دوم سال ۲۰۱۴، فشارها منجر به امضای تفاهم‌نامه بین ایران و هند برای توسعه بندر چابهار در ماه مه سال ۲۰۱۵ شد.
این تفاهم‌نامه به عنوان قرارداد رسمی ۱۰ ساله برای تأمین تجهیزات و عملیات بندر چابهار در ۲۳ مه سال ۲۰۱۶ اجرایی شد و در جریان دیدار نخست وزیر هندوستان (نارندرا مودی) به تهران به تصویب رسید.
توافقنامه حمل و نقل سه جانبه نیز در تاریخ ۲۳ مه سال ۲۰۱۶ بین هند، ایران و افغانستان برای احداث راه‌آهن بین‌المللی و حمل و نقل امضا شد.
هندوستان در تاریخ ۲۹ اکتبر سال ۲۰۱۷، اولین بار گندم را به افغانستان از طریق بندر چابهار ایران ارسال کرد . با توجه به اینکه چالش‌هایی در زمینه فعال شدن قرارداد ۱۰ ساله وجود داشت، این چالش‌ها در جریان دیدار رئیس‌جمهور ایران، حسن روحانی در دهلی نو در فوریه ۲۰۱۸، بررسی شد.
در نتیجه ۶ ماه بعد یعنی ماه مه سال ۲۰۱۸ یک قرارداد رسمی کوتاه‌مدت امضا شد.
دلایل اهمیت بندر چابهار
• بندر چابهار در استان سیستان و بلوچستان در سواحل جنوبی ایران قرار دارد و به آسانی به سواحل غربی هندوستان دسترسی پیدا می‌کند و به طور فزاینده‌ای به عنوان بندری برای مقابله با بندر گوادار پاکستان واقع در فاصله ۸۰ کیلومتری چابهار ایفای نقش می‌کند.
• بندر چابهار به عنوان دروازه‌ای در جهت فرصت‌های طلایی برای تجارت هند، ایران و افغانستان با کشورهای آسیای مرکزی در نظر گرفته می‌شود، علاوه بر افزایش تجارت در میان این سه کشور باعث بهبود دسترسی و حمل و نقل به دهلی نو می‌شود.
• بندر چابهار بندر چهارم در جنوب شرقی ایران است. محل آن در خلیج عمان است و تنها بندر ایرانی با دسترسی مستقیم به اقیانوس هند به حساب می‌آید.
• در نزدیکی افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی ترکمنستان، ازبکستان و دیگر نقاط، این بندر نیز به عنوان دروازه طلایی به این کشورها شناخته می‌شود.
• این بندر به طور جزئی توسط هند در دهه ۱۹۹۰ ساخته شده بود تا دسترسی به افغانستان و آسیای مرکزی را فراهم کند.
• این بندر دسترسی به تجارت با افغانستان را در کنار پاکستان فراهم می‌کند.
• کاهش هزینه حمل و نقل از طریق این بندر اجازه خواهد داد هند واردات نفت خام، و میوه‌های خشک را با قیمت پایین‌تر انجام دهد.
• از طریق این بندر وابستگی افغانستان به پاکستان برای دسترسی به دریا به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت. در نهایت نقش استراتژیک پاکستان در افغانستان تضعیف خواهد شد.
• دسترسی هند به کشورهای خاورمیانه و کشورهای خلیج فارس باعث افزایش تجارت و روابط با این کشورها خواهد شد.
• این بندر نزدیکترین بندر برای هند در سواحل ایران است. بنابراین دسترسی هند به منابع و بازارهای افغانستان و آسیای مرکزی را فراهم می‌آورد.
