جزئیات همایش مشترک توسعه همکاری کشاورزی اتحادیه اروپا و ایران
میزگرد همایش مشترک توسعه همکاری کشاورزی اتحادیه اروپا و ایران عصر امروز برگزار شد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، هومن فتحی مدیرکل دفتر امور بین‌الملل وزارت جهاد کشاورزی در میزگرد همایش مشترک توسعه همکاری کشاورزی اتحادیه اروپا و ایران با محوریت بازار ایران و اروپا چالش‌ها و فرصت‌های تجارت اظهار کرد: یک دولت زورگو با ظالم با تحریم‌های غیر قانونی بر ملت و دولت ایران فشار وارد می‌کند و ایران باید بتواند بازارهای هدف برای امور خود را پیدا کند. ایران سالانه 20 میلیارد دلار با کشورهای اتحادیه اروپا تجارت دارد که حدود 3 میلیارد دلار آن در بخش کشاورزی است.
جان کلارک مدیر روابط بین‌الملل کشاورزی اتحادیه اروپا نیز گفت: ما بسیار علاقه‌مند به همکاری با ایران هستیم و امیدواریم بتوانیم زنجیره غذایی را در ایران و اتحادیه اروپا بهبود ببخشیم. یکی از اهداف این سمینار این بود که ببینیم در کدام یک از زمینه‌ها می‌توان پتانسیل خود را ارتقاء بخشید و ایران بسیار پرتلاش و مستعد است.
وی افزود: ما اینجا هستیم تا استانداردسازی محصولات وارداتی به اروپا را بررسی کنیم و این یکی از اهدافی است که طی این یک‌سال اخیر به آن پرداخته‌ایم و قصد داریم در مدت طولانی و پایدار این همکاری را بخصوص با بخش خصوصی کشاورزی ایران داشته باشیم. شما هیچ ترس و رعبی در انتقاد از دولت‌تان ندارید و این قابل ستایش است. ما به‌عنوان مسوولانی که اینجا هستیم امیدواریم بتوانیم موانع را از سر راه برداریم و بدانیم بخش خصوصی چه شرایطی را نیاز دارد تا ما آن را بسترسازی کنیم.
شاهرخ شجری مدیرکل توسعه صادرات وزارت جهاد کشاورزی در ادامه میزگرد گفت: بخش کشاورزی ایران جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد دارد و 7 درصد تولید ناخالص جهان را تامین می‌کند. فعالیت حدود 20 درصد جمعیت کشور در بخش کشاورزی است و تنوع آب‌وهوایی و اقلیمی باعث دامنه گستره محصولات کشاورزی شده است.
وی افزود: موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب باعث شده ایران به‌عنوان هاب و بازار برای پیرامون خود محسوب شود و بازار 400 میلیون نفری را برای محصولات کشاورزی به وجود بیاورد. ایران 17 میلیارد دلار با جهان گردش مالی - تجاری دارد که 3 میلیارد دلار آن با اتحادیه اروپا است.
شجری درباره پتانسیل‌های خوب تجاری ایران خاطرنشان کرد: درباره پتانسیل‌های خوب و صادرات و وارداتی مثل زعفران، سبزی، میوه، پسته، کشمش و خرما استراتژی‌هایی که امروز بخش تجاری ایران در مجموعه کشاورزی دنبال می‌کند بسیار خوب است اما نیاز به تغییر لولایی از صادرات محصولات خام به سمت فراورده‌های کشاورزی دارد و انتظار داریم با سرمایه‌گذاری مشترک درباره گیاهان دارویی در زمینه فرآوری محصولات پیشرفت‌هایی را داشته باشیم.
مدیرکل توسعه صادرات وزارت کشاورزی با اشاره به برندسازی و لزوم آن تصریح کرد: برندسازی و ایجاد زنجیره‌های ارزش از استراتژی‌های کشاورزی ایران است و قرار است پروژه زنجیره محصولات کشاروزی مانند سیب تشکیل شود. ما انتظار داریم اتحادیه اروپا تعرفه‌های ترجیحی را که برای کشورهای دیگر در نظر گرفته برای ایران هم در نظر بگیرد. این تعرفه‌های ترجیحی باعث شده رقابت‌پذیری ایران پایین بیاید و ضعیف‌تر شود که امیدواریم در این زمینه برنامه‌ای داشته باشید.
شجری گفت: در زمینه صادرات قزل‌آلا هم مساله انتقال ماهی و مشکلات پولی و بانکی وجود دارد که انتظار می‌رود اتحادیه اروپا از طریق بانک‌های کوچک مساله را حل کند.
کلارک در ادامه این نشست گفت: ما شبانه‌روز کار می‌کنیم که راه‌حل پایداری پیدا کنیم. در زمینه جی اس پی ما دنبال راهکاریم اما موظفیم تعرفه‌های خود را بدون ترجیح انجام دهیم و برخی تمهیدات را نمی‌توانیم در نظر بگیریم اما سعی می‌کنیم برای ایران تمهیداتی را دست و پا کنیم.
وی افزود: ما در حال کار در این حوزه هستیم و برای این مشکل دنبال راه‌حل می‌گردیم. البته مسوولان ایران باید در این زمینه به ما کمک کنند. ما نیاز داریم روغن زیتون، پنیر، شیر و سیب اروپایی را به ایران صادر کنیم. اگر مسوولان ایران این مساله را حل کنند تسهیلاتی خواهیم داد.
کیت ولینگز نماینده سفیر انگلیس در ایران در ادامه گفت: وقتی صحبت از چالش‌های صادرات مواد کشاورزی به ایران می‌شود ما تحریم‌های آمریکا را داریم. این‌ها تحریم‌های بین‌المللی نیستند و متعلق به آمریکا هستند و ما باید راهی پیدا کنیم تا بتوانیم اقلام را صادر کنیم. ما در پادشاهی انگلیس به‌خاطر کار کردن با دلار محدودیت‌هایی داریم اما تحریم‌ها یکی از مشکلاتی است که بر سر تجارت قرار دارد.
وی افزود: بعد از اعمال دسته دوم تحریم‌ها ما برای انعقاد قرارداد با ایران و صدور ویزا مشکلاتی داریم. ما سعی می‌کنیم دسترسی فیزیکی بازار یکدیگر را داشته باشیم. هر دو طرف گرفتار بروکراسی هستند و اقلام کشاورزی نباید معطل بماند.
ولینگز خاطرنشان کرد: من بزرگ شده ایران هستم و با ایران آشنایی کامل دارم. ما مشتاق حضور در بازارهای ایران هستیم و کلید حل مشکل در ارتباط گرفتن است و اگر ملاحظات شما را بدانیم می‌توانیم پیش برویم.
هانس اسملدرز رایزن کشاورزی سفارت هلند در ادامه این نشست با تشریح صادرات محصولات هلند به ایران گفت: هلند کشور کوچکی است اما صادرات محصولات کشاورزی داریم و روابط ما با ایران 100 ساله است. ما شراکت عمیقی با ایران داریم. بعد از اتمام تحریم در سال 2015 سعی به بازگشت به بازار ایران داشته و داریم و من موظف به توسعه روابط ایران و هلند هستند.
وی افزود: ما با اقلامی مثل شیر، صنایع‌لبنی، پنیر و مشتقات آن، آفت‌کش‌ها، ماشین‌آلات و ماشین‌آلات فراوری می‌توانیم به بازار ایران بازگشته و آنها را به ایران بفروشیم.
رایزن کشاورزی سفارت هلند در رابطه با دانش فنی این کشور اظهار کرد: دانش زیادی هم وجود دارد که می‌توانیم در اختیار ایران قرار دهیم. یکی از چالش‌هایی که در ارتباط با ایران داریم مقررات و تعرفه‌ها، صادرات مواد اولیه و مشکلات‌مرزی است اما درباره شراکت، پیشرفت‌هایی را علی‌رغم این مشکلات داشته‌ایم.
وی افزود: ما همیشه دنبال سرمایه‌گذاری بیشتر طرف هلندی در ایران هستیم اما ایران مقدار گزینشی درباره سرمایه‌گذاری‌ها برخورد می‌کند که در رابطه با این موضوع باید توافقات بین اتحادیه و ایران انجام شود تا دامنه محصولات صادراتی گسترده‌تر شود. رعایت حقوق معنوی و کپی‌رایت بسیار مهم است و باید درباره آن تصمیم‌گیری شود. چشم اندازهای جدیدی در روابط دو کشور باز خواهد شد. اگر شما هم مشتاق باشید نوآوران بسیار خواهانی در حضور ایران هستند.
فیلپه بینارد نماینده بخش‌خصوصی میوه و سبزیجات اتحادیه اروپا در ادامه این نشست گفت: 20 درصد از اقلام کشاورزی، سبزیجات و میوه است و ما محصولات متنوعی داریم که به 145 مقصد صادر می‌کنیم اما تجارت با ایران نزدیک به صفر است. تجار از وجود قوانین و مقررات سخت گله‌مند هستند و دسترسی به بازار شفاف را نمی‌دانند.
وی افزود: ما محصولاتی داریم که از بین می‌روند و باید به موقع به مقصد برسد تا تاخیری در حمل‌ونقل‌ها حاصل نشود اما ایران تولید کننده بزرگی در این زمینه است و اطمینان داریم طرف اروپایی می‌تواند گوناگونی محصولات ایران را افزایش داده و محصولات تکمیلی را به ایران صادر کند. باید روی زنجیره تولید کار شود.
جوزف رایان پژوهشگر ایرلندی در ادامه این نشست خاطرنشان کرد: ما با ایران در سال 1990 دویست هزار تن تجارت گوشت گاو داشتیم که اکنون در حال حاضر وجود ندارد.چالش‌هایی وجود دارد که اولین مساله پرداخت و مشکلات بانکی است.در ایران اولویت‌هایی برای نوع محصولات وارداتی وجود دارد که برای ما چالش محسوب می‌شود. صادر کنندگان گاو و گوسفند اروپایی دسترسی محدودی به بازار ایران دارند و ما کشورهایی محدودی داریم که محصولات‌شان به ایران صادر شده که آن‌هم با محدودیت مواجه بوده است.
وی افزود: امیدواریم حجم صادرات را افزایش دهیم و با محصولات دیگر رقابت کنیم. مساله قیمت هم به رقابت محدود می‌شود و می‌تواند این رقابت را مشکل کند. در بازار ایران با کمبود گوشت گاو برزیلی و گوسفند استرالیایی مواجه هستیم و امیدواریم بتوانیم این مساله را حل کنیم . 30 سال است ایرلند و کشورهای دیگر مقادیر زیادی گوشت به ایران صادر کردند اما چارچوب‌ها مانند قبل نیست. اگر دسترسی داشته باشیم می‌توانیم گوشت صادر کنیم.
رییس دفتر تهران "آژانس تجارت و سرمایه‌گذاری لهستان" هم در این نشست گفت: دفتر ما در ایران نیازهای بین دو کشور را درک می‌کند. وزارت کارآفرینی و تکنولوژی ما را به تهران فرستاده تا شرکت‌های لهستانی و ایرانی را پشتیبانی کنیم تا قوانین جدید را درک کنند. فاکتورهایی به روابط ایران و لهستان مربوط می‌شود که مهمترین و کلیدی‌ترین آن استانداردهای دوگانه است.
یاروسلا کاچززینسکی افزود: برخی گواهی محصولات لهستانی که تاییدیه اتحادیه دارند در ایران پذیرفته نمی‌شوند و به کیفیت آن ایراد می‌گیرند. شرکت‌های ما مجبور می‌شوند از کشورهای دیگری مانند آلمان و فرانسه گواهی سلامت بگیرند. مساله دیگر سرعت تغییر قوانین و مقررات در ایران است که باعث مشکل شده و محصولات ما در گمرک گیر می‌افتد.
آگوستو دیگیاسینتو مدیر کمیسیون تجارت ایتالیا هم در این نشست گفت: ایتالیا اولین طرف قرارداد و دومین صادر کننده به ایران است اما 99 درصد تکنولوژی و ماشین‌آلات و لوازم سرمایشی به ایران صادر می‌کند درحالیکه تجارتی در محصولات کشاورزی نداریم.
مهدی کاظم‌نژاد قائم‌مقام معاونت توسعه و بازرگانی و صنایع کشاورزی وزارت جهاد کشاروزی در ادامه این نشست با انتقاد به برخی خواسته‌های اتحادیه اروپا که در کنفرانس مطرح شده، خاطرنشان کرد: هدف از این نشست افزایش سطح همکاری‌ها و تجارت است. الزامات آن این است که کالاها و پتانسیل تولید یا استاندارد لازم وجود داشته باشد. تجارت دو طرفه است و یک‌سویه میسر نیست. برای تسهیل روابط تجاری، قوانین تعرفه یا غیر تعرفه بانکی و حمل‌ونقل طرف اروپایی باید به ما ضمانت‌هایی بدهد.
وی افزود: جی اس پی در چارچوب WPO است و خارج از آن نیست. هیات اروپایی برای کمک به این موضوع آمدند که ایران بتواند دوباره به عضویت GSP در بیاید. ایران دچار تحریم یک‌طرفه آمریکایی شده و قطعا مشکل بانکی حل نشود با مشکلات بسیاری پیش رو خواهیم بود. ما در پاسخ به سوالات طرف اروپایی مشکلی نداریم و موانع مطرح شده موانع خواست کشور نیست.
کاظم‌نژاد ادامه داد: ما برای واردات گوشت الزاماتی داریم که باید رعایت شود و با رعایت آن هیچ کشوری در واردات مشکلی نخواهد داشت. هر کشوری بتواند با وجود موانع بانکی مشکلات واردات خود را حل کند تجار ما آنها را قبول خواهند کرد.
قائم‌مقام معاونت توسعه و بازرگانی و صنایع کشاورزی وزارت جهاد کشاروزی تصریح کرد: اتحادیه هر روز موانع تعرفه‌ای و غیر تعرفه‌ای را زیاد می‌کند. قرار است ما با این افزایش تعرفه‌ها بدویم و به آن نرسیم؟ آیا برنامه مشخصی دارید که ما بتوانیم به‌طور مستمر حجم تجارت را افزایش دهیم یا خیر؟ خواهش ما این است که اگر طرف اروپایی برنامه‌ای دارد ارایه دهد تا بدانیم چه کمکی می‌توانند بکنند که به استانداردهای اتحادیه اروپا برسیم. یکی از مسیرهایی که حجم تجارت را افزایش می‌دهد عضویت ایران در WTO است.اتحادیه اروپا برای عضویت ایران چه برنامه‌ای دارد؟
مدیرکل دفتر امور بین الملل وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: ما باید بدانیم کجای کار رقیب هم هستیم و در کجا همدیگر را کامل می‌کنیم. ما در میوه و سبزی اصلا نیاز به واردات نداریم و ایران جزو کشورهای صادر کننده میوه و سبزی است. باید بدانیم و بررسی شود به کدام محصول برای کامل شدن بازار نیاز داریم.
وی درباره انجمن گوشت ایرلند تصریح کرد: واردات گوشت ایرلند مدتی ممنوع بوده آن‌هم به‌خاطر مسایل بهداشتی بود که تجارت لغو شد اما خوشبختانه با روابطی که با ایرلند داشتیم مجوز بهداشتی و مسایل مربوط به آن را حل کردیم. دو هیات از ایرلند در دو سال گذشته به ایران آمدند. ایران به 30 کشور جهان مجوز واردات گوشت داده و رقابت باید توسط خودتان انجام شود. ما نمی‌توانیم بالاتر از قیمت جهانی را خریداری کنیم.
فتحی افزود: ما ظرف یک‌ماه آینده درباره مسایل مجوزی با اتحادیه به توافق می‌رسیم که ثمره دو سال بررسی و همکاری است. ما در مسایل بهداشتی بسیار پیشرفت کرده‌ایم. ماهی "قزل‌آلای رنگین‌کمان" ما که محدودیت صادرات داشت از طرف اروپا مجوز گرفته و منتظر اقدامات دامپزشکی هستیم. درباره قطع همکاری درباره میوه هم ما شما را به تجار خود معرفی می‌کنیم و مشکلی نخواهد بود.
فتحی درباره تجارت با لهستان هم اذعان داشت: لهستان در زمینه سم‌پاشی و واردات محصولات به ایران با ما همکاری داشته است. برای ثبت شرکت‌ها ما باید بررسی کنیم که ببنیم چه مشکلی در این زمینه پیش آمده است. درست است واردات هزار محصول به ایران ممنوع شده که به‌خاطر تحریم‌های زورگویانه آمریکا است. بله ما این کار را کرده‌ایم اما به‌زودی مشکل حل خواهد شد.
سیدی معاون توسعه بازارهای صادراتی سازمان توسعه و تجارت ایران هم در ادامه این نشست گفت: ما نزدیک به 80 درصد پتانسیل همکاری را محقق نکردیم که بخش اعظم آن به‌خاطر تحریم‌ها است. ملت ایران از تحریم‌ها رنج می‌برند. برخی شرکت‌هایی که تجارت خود را با ما محدود کردند محصولات صادراتی‌شان مربوط به غذا و دارو است و اصلا مشمول تحریم نمی‌شود. ما امیدواریم اتحادیه اروپا بتواند موانع را از میان بردارد.
وی افزود: من می‌پذیریم برخی ممنوعیت‌های ما قابل انتظار برای شرکت‌های تجاری نیست و با قواعد بین‌المللی هم متفاوت است اما کدام قواعد بین‌المللی با ما مسالمت‌آمیز برخورد کرده است. ما واردات برخی کالاها را محدود کرده‌ایم که برای شرکای تجاری قابل هضم نیست که آن به‌خاطر تحریم‌های آمریکایی است .
سیدی با انتقاد از عدم عضویت ایران در WPO تاکید کرد: ربع قرن است ما منتظر WTO هستیم. طبق معیارهای حاکم بر GSP ایران از انتفاع آن خارج شده اما ما انتظار داریم اتحادیه اروپا تا در شرایط تحریم هستیم این را بپذیرد و برای ما تبصره‌ای برای حضور در GSP قائل شود. ما می‌توانیم از همکاری اروپا برای پایلوت کردن محصولاتی که در ایران توان تولید آن وجود دارد اما در اروپا نیست استفاده کنیم.
رییس انجمن صنایع خوراک دام و طیور و آبزیان در ادامه این میزگرد گفت: امروز ایران هجدهمین اقتصاد بزرگ دنیا است. ارزش مواد پروتئینی ایران بیش از 15 میلیارد دلار بوده و خوراک دام 7 میلیارد دلار ارزش مالی داشته است. اتحادیه اروپا در این زمینه چه پیشنهادی دارد؟ اگر ما تحریم هستیم چرا از مبدا واشنگتن به ایران سویا وارد شده اما در اتحادیه اروپا نمی‌تواند صادرات به ایران داشته باشد.
مجید قدیری افزود: ما به دانش و تجربه شرکت‌های اروپایی احترام می‌گذاریم اما باید بگوییم دیگر به‌راحتی بازارهای‌مان را در اختیارشان قرار نخواهیم داد. اتحادیه اروپا درباره قزل‌آلا هم گواهینامه صادر کرده اما همکاری‌های لازم را انجام نداده و ما نیازی به سرمایه اروپایی‌ها نداریم بلکه نیاز به دانش تکنولوژی مواد اولیه خوراک دام و درجه کیفی بالایی داریم. کشورهای دیگر بازارهای ما را پر می‌کنند. ایران هفتمین تولید کننده مرغ و نهمین تولید کننده تخم‌مرغ و سیزدهمین تولید کننده شیر در دنیا است و شما برای مارکتینگ در ایران باید خودتان تلاش کنید.
وی درباره سخت‌گیری ریجستری در ایران خاطرنشان کرد: اگر می‌گوید ریجستری در ایران سخت است آیا این کار در اروپا ساده است؟ مکمل‌های ما به اتریش صادر می‌شود اما دو سال طول می‌کشید تا ثبت و سفارش شود. بروکراسی در اروپا وجود دارد و ما اجاره نمی‌دهیم هر کالایی به کشور وارد شود.
قدیری گفت: ما با کشورهای رقیب شما مانند چین، آفریقای جنوبی و استرالیا صحبت کردیم و در زمینه گوشت به توافقاتی رسیده‌ایم. مسایل بانکی مهمترین مشکل است. ما آماده واردات خوراک دام به ایران هستیم. سال‌هاست شرکت‌های اتریشی و آلمانی فروشنده مواد خوراک دام به ایران بوده‌اند اما امروز این کار را نمی‌کنند و باید سیاسیون به این مساله ورود کنند.
در پایان این نشست جان کلارک تصریح کرد: درباره GSP ما به ایران قول می‌دهیم که در شرایط تحریم این موضوع را در بروکسل پیگیری خواهیم کرد. در زمینه تغییر قوانین در اروپا در واقع مصرف‌کنندگان استانداردهای بالاتری می‌خواند و ما باید به نیازهای آنها توجه کنیم و قوانین را تغییر دهیم.
وی افزود: اتحادیه اروپا بزرگترین حامی ایران در عضویت WTO بوده و هست. متاسفانه امریکا از این قضیه جلوگیری می‌کند و ما با وجود این ممانعت‌ها با ایران کار می‌کنیم و زمانی‌که این ممانعت برطرف شود ایران می‌تواند به سرعت عضو شود.
کلارک در پایان گفت: ما شکایاتی درباره عدم شفافیت داریم و دغدغه مشترک برای شرایط بانکی داریم. دو طرف تازه دارند همدیگر را می‌شناسند و این اقدامات اولین گام‌ها برای پیشروی ما خواهد بود .
