سخندان: جای خالی ایران را در فینال جام ملت ها پر کردیم/داوری خراسان افت کرده

به گزارش خبرنگار ایلنا، هر چند اگر کسی مثل محمد فغانی را خراسانی بدانیم می‌توان باز هم خراسان را سرآمد داوری کشور دانست اما خوشحالیم که اکنون همه مردم این استان به شخصی همچون «ِرضا سخندان»، کمک داور باتجربه استان می‎‌بالند؛ چرا که با حضورش در مسابقات جام ملت های آسیا و قضاوت در فینال این رقابت‌ها به همراه فغانی بار دیگر برای داوری کشورمان افتخار آفرین شد. کمک داوری که خودش معتقد است هنوز در این عرصه به حقش نرسیده است.

گفت وگو با رضا سخندان کمک داور بین المللی کشورمان را  می‌خوانید.

چه شد وارد عرصه داوری شدید؟ آیا وقتی جوان‌تر بودید فوتبال نیز بازی می‌کردید؟
بله. در گذشته چه در رده نوجوانان و چه در رده امیدها سابقه بازی در رقابت‌های استانی را دارم. در همان زمان هم به دلیل علاقه به داوری در کنار بازی فوتبال به داوری نیز می‌پرداختم. اما دیگر زمانی رسیده بود که باید یک راه را به طور جدی انتخاب می‌کردم و من داوری را انتخاب کردم.

اولین قضاوت بین‌المللی شما کدام بازی بود و آیا تا بحال اشتباه بزرگی در زمان پرچم‌زدن داشته‌اید؟
اولین بازی بین‌المللی من دیدار 2 تیم ملی ترکمنستان و هند در مرحله مقدماتی المپیک بود که درترکمنستان برگزار می‌شد. در مورد اشتباهات داوری هم باید بگویم اشتباه جزیی از کار داوری است و کمک داوری نیز به عقیده من کار سخت‌تری است شاید یکی از سخت‌ترین کارها است. اما تاکنون صحنه بسیار تاثیرگذار مانند رد کردن یک گل به دلیل آفساید و ... نداشته‌ام.

سخت‌ترین و بزرگترین بازی‌هایی که پرچم زده‌اید کدام مسابقات بوده‌ است؟
بازی ژاپن و کره جنوبی در نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا 2011 شاید سخت‌ترین بازی من بوده است چون هر دوتیم سرعت بازی بسیار بالایی داشتند و مهاجمان شان پیاپی قصد فرار از تله آفساید را داشتند. بزرگترین بازی را نیز می‌توان به جز همین دیدار اخیر فینال جام ملت‌های آسیای استرالیا، از دیدار کازابلانکای مراکش و اتلتیکو مینیرو برزیل در رقابت‌های جام باشگاه‌های جهان نام ببرم که بازی بسیار سختی نیز از آب درآمد اما به خوبی از مسئولیت آن برآمدم.

از تیم داوری موفق ایرانی در جام ملت‌های آسیای اخیر در استرالیا بگویید. به گونه‌ای حذف ایران نیز به شما برای قضاوت در فینال کمک کرد!
این اولین جام ملت‌ها در 16 دوره برگزاری آن بود که تیم داوری از ایران قضاوت دیدار فینال رقابت‌ها را برعهده می‌گیرد. البته ما به هیج‌وجه از حذف ایران خوشحال نشدیم. حتی استرالیایی‌ها نیز از حذف ایران خوشحال نشدند چون حضور تیم ملی با وجود تماشاگرانش شور و نشاط را به بازی‌های جام ملت‌های آسیا آورده بود. اما خوشحال بودیم زمانی که تیم ملی ما از دور مسابقات کنار رفته است تیم داوری از ایران تا فینال رقابت‌ها به قضاوت خود ادامه داد.

بازی‌های سختی را نیز قضاوت کردید؟
دقیقا. بیشترین قضاوت با 5 قضاوت را تیم داوری ما داشت. ضمن اینکه تقریبا یک طرف هر بازی ما نیز یک تیم عربی حضور داشت که حضور تیم عربی یعنی وجود حاشیه و دردسر در آن مسابقه! بازی‌هایی مانند کره جنوبی و کویت که تیم کویتی از پایه با مسئولان AFC و انتخاب‌هایی که انجام می‌دهند مشکل داشتند یا دیدار عراق و ژاپن که می‌توانست حتی در تعیین رقیب دور بعدی تیم ملی ما موثر باشد از بازی‌های حساس ما بودند. مخصوصا اینکه گروه‌هایی از مسئولان عربی در مسابقات حضور داشتند که به هیج‌وجه نمی‌خواستند تیم داوری ایران موفق باشد و در فینال نیز حضور داشته باشد و با رفتارها و صحبت‌های خود در طول مسابقات کار را برای ما سخت می‌کردند اما تیم داوری اسیر این جنگ روانی آن‌ها نشد و در نهایت بعد از دیدار فینال بود که همان‌ها که نمی‌خواستند ما قضاوت دیدارهای مهم جام را در اختیار داشته باشیم ما را به آغوش کشیدند.

بعد از جام ملت‌های آسیا همه نوع استقبالی را نیز تجربه کردید!
اصولا مسئولان ما به شعار پهلوان زنده را خوش است، توجه می‌کنند. به نظر من مهمتر از استقبال انجام بدرقه مناسب است. بدرقه خوب می‌تواند روحیه یک فرد را بالا ببرد. اما متاسفانه حتی کسی از مسئولان استانی خبر نداشت که تنها نماینده استان در جام ملت‌های آسیا من هستم. در زمان بازگشت نیز استقبال خاصی در این استان انجام نگرفت؛ شاید اگر اصفهانی بودم در اصفهان برایم مجسمه می‎ساختند. نوع استقبال هم به گونه‎ای بود که احساس نمی‎شد به خاطر خود ما است و به خاطر حضورمان در فینال این توجهات شکل گرفته بود؛ در حالی که به نظر من زمانی که ما فینال را نیز قضاوت نمی‌کنیم باید این توجهات وجود داشته باشد. به شخصه استقبالی که در روستای رضویه که در آنجا به مدرسه رفته بودم از ما به عمل آوردند با تمام سادگی خودش چون از ته قلب شان انجام گرفته بود بیشتر از هر استقبال دیگری به من چسبید.

در استرالیا شرایط چگونه بود؟
در استرالیا به شدت غریب بودیم. خاطرم هست به دلایل مسائل امنیتی پیرامون داوران تنها یک‎بار کنفرانس خبری داوران در محل هتل استقرار ما برگزار شد. در آن کنفرانس دوربین و شبکه‎های خارجی برای تیم‌های داوری جوان کشور خود که شاید یک دیدار را قضاوت کردند حضور پیدا کردند و به آن‌ها اهمیت ویژه‌ای دادند اما هیچ ایرانی آنجا حضور نداشت و هیچ‌وقت احساس حقارتی که در آنجا تجربه کردیم را فراموش نخواهم کرد. البته زمانی که تیم ملی از مسابقات کنار رفت توجهات به سمت ما روانه شد؛ از ایران شروع به تماس گرفتن با ما کردند و حال ما را می پرسیدند، آقایان جاودانی و  فردوسی‌پور قصد داشتند دوربین‌هایشان را برای ما بفرستند که مخالفت کردیم و به آن‌ها گفتیم زمانی که لازم بود باید می‌آمدید الان دیگر فایده‌ای ندارد.

از وضعیت داوری در خراسان در حال حاضر بفرمایید.
بعد از دوران طلایی چند سال پیش داوری خراسان که 4 داور سرآمد کشور ظهور کردند و تا 3 یا 4سال دیگر نیز می‌توانند قضاوت کنند؛ متاسفانه وضعیت پرورش استعداد و توجه به داوری در خراسان رو به افول گذاشت. اصلی‌ترین دلیل آن تغییرات پی در پی در راس هیات فوتبال بوده که مدیران تنها به فکر پر کردن جیب خود بوده‌اند تا ارتقای فوتبال و داوری در این استان. زمانی خراسان الگوی داوری کشور بود اما الان دیگر استان‌ها کاملا از ما جلو افتاده‌اند.

چه برنامه‌هایی برای پرورش داوری در استان اخیرا صورت گرفته؟
کاری از طرف هیات صورت نگرفته است اما من به همراه ترکی با مساعدت آموزش و پرورش تعداد زیادی از علاقه‌مندان که رقم آن‌ها به 600 نفر می‌رسد را انتخاب کردیم و هر زمان که وقت آزاد داشتیم از آن‌ها تست می‌گرفتیم و از بین آن‌ها استعداد مختلف را شناسایی می کردیم. تمام این کارها را به صورت رایگان انجام دادیم و شاید از جیب خودمان نیز هزینه کرده‌ایم در حالی که وظیفه اصلی برای چنین کارهایی به عهده هیات داوران است نه شخص داوران اما دلمان می‌سوخت و این کار را کردیم و البته حالا به هیات فوتبال گفته‌ایم که باید امکانات لازم مانند زمین و کلاس را برای استعدادهای انتخاب شده فراهم آورد.

نظرتان درباره مسئول کمیته داوران هیات فوتبال استان چیست؟
از زمان روی کار آمدن هیات فعلی زمان زیادی نمی‌گذرد و باید فرصت بیشتری به آن‌ها داد. البته در این مدت کم فعالیت خاص و کار خوبی در زمینه داوری انجام نشده است و با اینکه عباس‌نژاد در گذشته دبیری هیات را به عهده داشته‌اند و از شخصیت بالایی نیز بهره‌مند هستند اما لزوما آن گزینه‌ای نیستند که کمیته داوران در حال حاضر به آن نیاز دارد. ایشان حتی به اسامی داوران نیز آشنایی ندارد و وجود چنین فردی که در عرصه داوری شناخته شده نیست در روابط میان استان و فدراسیون نیز بسیار تاثیرگذار است. البته فردی که مدیریت قوی‌ای دارد و تجربه کار در عرصه داوری را ندارد می‌تواند موفق باشد مانند زمانی که آقای تاج ریاست کمیته داوران فدراسیون فوتبال را به عهده داشت و دوران خوبی را داوری کشور سپری کرد. اما فعلا که این چند ماه چیز خاصی از کمیته داوران هیات فوتبال خراسان ندیده‌ایم.

وضعیت مالی داوران چگونه است؟
الان برای هر قضاوت داوران 550هزار تومان داده می‌شود که رقم بسیار کمی است. البته شاید من به عنوان فعال‌ترین کمک داور در مدت یکسال 10میلیون تومان گرفته باشم اما نباید فراموش کرد که 24سال از عمر خود را صرف داوری کرده‌ام و دائما مشکلات عدم حمایت‌ها و همچنین انواع حاشیه‌ها و فحاشی‌ها را به جان خریده‌ام و هیچ منبع درآمد دیگری نیز نداشته‌ام. اما برای داوران دیگر که تعداد قضاوت هایشان نیز کم است واقعا از نظر مالی دوران سختی را تحمل می‌کنند و باید رسیدگی‌ها هرچه سریعتر به آن‌ها افزایش یابد.