در نشست بنیاد ملی پویانمایی مطرح شد؛
بنیاد پویانمایی قرار است تسهیل‌گر فضای تولید باشد/ دلایل استقلال بنیاد پویانمایی از سازمان سینمایی چیست؟
اولین نشست خبری بنیاد ملی پویانمایی صبح امروز در ساختمان این بنیاد برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، ناصر جاهدنیا مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی ایران در ابتدای این نشست اظهار کرد: بنیاد ملی پویانمایی در اسفندماه ۱۴۰۲ طبق مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی و ابلاغ رییس‌جمهور تشکیل شد. از ابتدای سال ۱۴۰۳ در واقع تیم هیئت ایجاد بنیاد تا حدود خرداد یا تیرماه ۱۴۰۳ مامور به تشکیل بنیاد شدند که کارهای حقوقی را انجام دهند اما این اتفاق با شهادت رییس‌جمهور وقت مصادف شد و از آن زمان به بعد عملا کار اجرایی بنیاد متوقف شد. یک مساله از مراحل اولیه تشکیل بنیاد ایجاد شد که اساسا حضور بنیاد کلی پویانمایی با توجه به دستگاه‌های دیگر در کشور چه لزومی دارد و این مسئله باعث شد در دولت چهاردهم تا انتهای ۱۴۰۳ این موضوع مطرح باشد که آیا این بنیاد باید تشکیل شود و فعالیتش را ادامه دهد یا نه و در نهایت با حکم وزیر ارشاد در مدیرعاملی بنده ابهام‌ها برطرف شد. در نهایت قرار بر این شد که بنیاد پویانمایی کاملا مستقل و زیر نظر وزیر ایجاد و فعالیتش را ادامه دهد.
جاهدنیا خاطرنشان کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۴ با بنیادی ثبت شده مواجه بودیم و کلی از پروسه‌های شکلی و تشکیلاتی بنیاد باید انجام میشد که در این شش ماه درگیر نظام ساختاری، تشکیلاتی، استخدام و... شدیم. نکته بسیار مهم این است که بنیاد ملی پویانمایی حاصل یک مطالبه بیش از بیست ساله صنعت پویانمایی ایران بود و سال ۱۴۰۲ شکل گرفت ولی پیش‌تر چند بار این بنیاد تا مرحله شکل‌گیری آمده بود و در نهایت به دلیل مشکلات ایجاد نشده بود ولی این مطالبه واقعا جدی بود.
در بخش دیگر این نشست امیرمحمد دهستانی کارگردان انیمیشن اظهار کرد: انیمیشن ایران یک مسیر طولانی را طی کرده تا به این نقطه رسیده و خوشحالیم در موقعیتی است که زیرساخت‌های زیادی دارد و توانسته به نقاط درخشانی برسد. آنچه که الان می‌توانیم بگوییم این است که ما یک صنعت در پویانمایی داریم، سریال‌های پویانمایی تولید می‌شود، فیلم سینمایی در اکران داریم و چند اثر افتخارآفرینی کرده‌اند و چنین چیزی یک زمانی غیرقابل تصور بود.
وی افزود: ما در حیطه انیمیشن قوانین انیمیشن داریم، بسیاری از سازمان‌ها هستند که دغدغه‌شان انیمیشن است و ما در این حوزه جوایز بسیاری کسب کرده‌ایم و جوانان فعال در این عرصه بارها پرچم ایران را در کشورهای مختلف بالا بردند و حالا انیمیشن ایران یک مقوله شناخته‌شده است. بچه‌های انیمیشن قطعا تحصیل‌کرده‌ترین قشر اعضای خانه سینما هستند و بالاترین میانگین تحصیلی را بچه‌های انیمیشن دارند و انیمیشن یک حوزه آکادمیک است و شاید یکی از نقاط اوج انیمیشن ایران بحث اسکاری باشد که همین امسال گرفتیم و این اسکار یک جهش و درخشش ناگهانی نیست، یک عقبه داشته و مهم‌ترینش اینکه سال گذشته هم یک انیمیشن اسکار در بین کاندیداهای اصلی داشتیم که رسیدن به این رده واقعا کار سختی است. ما یک اسکار دانشجویی داریم که سال گذشته در آنجا هم کاندیدا بودیم و این نکته بسیار مهمی است و تولیدکنندگان هر سه این فیلم‌ها همه فارغ‌التحصیل دانشگاه هستند. اینکه یک کشور در این حد انیمیشن داشته باشد، افتخارآفرین است و خودش نماد پیشرفت فرهنگی و تکنولوژیک است.
دهستانی تأکید کرد: خود انیمیشن یک هنر بسیار پیش‌رو است و الان صنعت انیمیشن در جهان حدود ۵۰۰میلیارد ارزشش است و در پنج سال آینده احتمالا دوبرابر خواهد شد و ما چرا نباید سهمی از این جریان عظیم داشته باشد. تلاشمان این است که به این حوزه سازماندهی و نظم دهیم.
در بخش دیگر این نشست جاهدنیا اظهار کرد: این بنیاد قرار است تسهیل‌گر فضای تولید در حوزه پویانمایی باشد و قرار نیست مانعی ایجاد کند. ما این درخواست را داشتیم و وزیر از ما خواستند برنامه بدهیم که این کار را انجام دادیم. من نزدیک به ۲۰ سال است که در دنیای انیمیشن فعالیت می‌کنم و به واسطه کارهایی که انجام شد خیلی از کشورهای دنیا را مورد مطالعه قرار دادیم و مدل‌های حمایتی را بررسی کردیم و سعی کردیم مدل‌های مختلف را استخراج کنیم که بدانیم نقش ما و حاکمیت چیست. در بنیاد ۵-۶ سال گذشته بخش عمده‌ای از انرژی خود را صرف کردیم تا انیمیشن را مطالعه کنیم. جلسات متعددی با اعضای صنوف داشتیم و جلسات بسیار زیاد با دستگاه‌های حاکمیتی داشتیم و در سیستم‌های قانونگذاری کشور ورود کردیم و سعی کردیم دغدغه‌ها را از زوایای مختلف بشنویم و مسائل را تشخیص دهیم. مسائلی که استخراج کردیم تقریبا همان مسائلی بود که می‌شناختیم.
وی افزود: در برنامه هفتم پیشرفت کشور هم به انیمیشن توجه شده و یک بند هم درباره ایجاد زیرساخت‌های انیمیشن است و یک بند بسیار چالش‌برانگیز هم این است که ۷۳۰۰ ساعت تولید برنامه پویانمایی در برنامه هفتم بود. بخشی از اینها مساله انیمیشن ایران نیست ولی برنامه هفتم فرصتی بود که در آیین‌نامه‌ای که نگارش میشد بخشی از نظام مسایل را در آن مطرح کنیم.
جاهدنیا تصریح کرد: یکی از مانع‌های پویانمایی کشور بحث مالکیت اثر است. چالش بزرگی است و برخی دوستان می‌گویند ما قانون کپی‌رایت نداریم که البته اشتباه است و ما این قانون را داریم اما اجرای آن مشکل دارد. هر محتوایی که می‌خواهد تولید شود یا وارد فضای اینترنت کشور شود باید یک شناسه محتوا داشته باشد و این شناسه در مرحله اول کمک می‌کند که بدانیم حجم داده‌ای که در حوزه پویانمایی مصرف می‌شود چه میزان است.
مدیرعامل بنیاد ملی پویانمایی تأکید کرد: بخش دوم این است که به لحاظ تکنولوژی وقتی بتوانیم محتوا را شناسه‌دار کنیم، امکان این بررسی وجود داشته باشد که این محتوا توسط صاحب محتوا نشر داده می‌شود یا خیر و در صورتیکه توسط ناشر انتشار داده نمی‌شود، محتوا بن یا مسدود شود. نکته بعدی که شناسه محتوا برای ما ایجاد می‌کند این است که ببینیم چقدر محتوای داخلی و چقدر بین‌المللی مصرف می‌شود. ما از این فضا می‌خواهیم استفاده کنیم و پلتفرم‌ها کمک کنند تا سهم بیشتری را از محصولات داخلی در پلتفرم‌ها ببینیم. واقعیت این است که کشورهایی که تازه انیمیشن را شروع کرده‌اند همه پلتفرم‌ها را موظف می‌کنند که بخشی از محتوایشان را الزاما محتوای ملی کنند.
وی افزود: ما از پلتفرم‌ها می‌خواهیم قبل از هر چیز خودشان وارد این عرصه شوند و بخشی از سرمایه‌شان را صرف پویانمایی کنند. پویانمایی خیلی راحت قابل عرضه در عرصه بین‌المللی است. انیمیشن ظرفیتی است که اگر پلتفرم‌ها همکاری کنند قابلیت درآمدزایی دارد.
جاهدنیا در ادامه گفت: بحث بعدی مرچندایز است که ما بتوانیم کاراکترها را در حوزه‌ای خارج از انیمیشن تولید کنیم. بازار صنایع خلاق و سرگرمی و عمده بازار ایران در اختیار محصولات خارجی قرار گرفته است. مساله بعدی هم تنوع در مدل‌های سرمایه‌گذاری در پویانمایی ایران است. ما بررسی کردیم که سرمایه‌گذاری در انیمیشن چگونه است. اکثر کشورها پیچینگ یا رویدادهای سرمایه‌گذاری دارند و ما رویداد سرمایه‌گذاری انیمیشن ایران را برگزار خواهیم کرد و از تمام دستگاه‌ها درخواست کردیم که سرمایه‌گذاریشان را در این رویداد قرار دهند و از این درخواست استقبال شده است.
وی افزود: وزیر بر عدالت فرهنگی تأکید دارند و ما باید تمرکز را از پایتخت برداریم و واقعیت این است که صنعت پویانمایی کشور هم در استان‌های مختلف کشور قرار گرفته است. ما برنامه‌مان این است که بتوانیم حمایت ویژه‌تری از استان‌ها داشته باشیم و در استان‌هایی که پتانسیل ایجاد زیرساخت‌های پویانمایی داشته باشیم این امکان را فراهم کنیم.
دهستانی درباره برگزاری رویداد پیچینگ گفت: سه رویداد در این حوزه برگزار می‌شود که اولین رویداد سرمایه‌گذاری انیمیشن کوتاه است و دومین و سومین رویداد پیچینگ، سینمایی و سریال‌ها هستند. همه این رویدادهای خارج از تهران خواهند بود. به زودی سایت مرتبط با این برنامه بالا می‌آید و علاقه‌مندان برای اطلاعات بیشتر می‌توانند آنجا رجوع کنند. بنیاد یک نظم‌دهی در حوزه عدالت در سرمایه‌گذاری دارد.
جاهدنیا نیز اظهار کرد: پیچینگ برای بار اول نیست که در ایران برگزار می‌شود و ما رویدادهای قبلی را مورد بررسی قرار دادیم. اولین مورد بحث آموزش است که بسیار مهم است و مرحله مهم‌تر این است که بعد از رویداد بتوانیم اتصال سرمایه‌گذاری را ایجاد کنیم. بسیاری از کاراکترهای انیمیشن ما مرچندایز نشد چون صداوسیما مالک آن بود و انگیزه‌ای برای این موضوع ندارد و یکی از تلاش‌هایمان این است که مدل سفارش را به مدل سرمایه‌گذاری تغییر دهیم.
وی افزود: در بحث زیرساخت‌ها، تمام تلاشمان را کردیم که فضایی تخصصی تشکیل بدهیم، زیرساخت‌های تجهیزاتی مساله اصلی امروز کشور ما نیست و در همین چند سال گذشته چندین تجربه ناقص و شکست‌خورده داشتیم چون اساسا تعریف مساله اشتباه بود. بنا بر این است که به استان‌های مستعد کمک کنیم. استان اصفهان؛ شهر اصفهان و کاشان، استان کرمان، استان سیستان و بلوچستان و استان خراسان رضوی و شهر مشهد استان‌هایی هستند که در نظر داریم و تعاملاتی با استان‌های دیگر در حال انجام است که علاوه بر زیرساخت به آموزش نیاز دارند.
جاهدنیا درباره قرار نگرفتن بنیاد ملی پویانمایی به عنوان یک نهاد ذیل سازمان سینمایی و همچنین جلوگیری از موازی‌کاری با مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی گفت: در برنامه‌های مرکز حمایت از تولید آثار اولویت بوده و سیاستگذاری اصلا وظایف این مرکز نبوده و حقیقتا یکی از مسائل بسیار مهم این بود که بنیاد پویانمایی خارج از ساختار سازمان سینمایی شکل بگیرد. همانطور که نشریات با مطبوعات تفاوت دارد انیمیشن هم متفاوت است و اینجا بر خلاف سینما با نظام استودیویی روبرو بودیم.
دهستانی در بخش دیگر این نشست اظهار کرد: انیمیشن دارای یک گستره و بزرگی شده که معاونت سینمایی نمی‌تواند آن را پاسخگو باشد و آنقدر مسائل مبتلا به زیاد است که نمی‌تواند آن‌ها را حل کند. در خانه سینما اعضای صنف انیمیشن صدها نفر هستند و خود این اعضا برابر اعضای کل خانه سینما است و این خود نمادی است که چرا باید متولی انیمیشن یک متولی جدا از سازمان سینمایی باشد. تجربه نشان داده که وقتی انیمیشن زیرمجموعه معاونت سینمایی است زیر سایه مسائل سینما قرار می‌گیرد و مسائلش حل نمی‌شود.
جاهدنیا نیز تأکید کرد: وقتی گونه انیمیشن امروز با سینما رقابت دارد در سازمان سینمایی بجای حمایت و تسهیل‌گری، انیمیشن کنترل می‌شود. امروز اندازه بازار انیمیشن پنج برابر بازار رئال است. در وزارت فرهنگ هم سازمان سینمایی مانع توسعه شده و انیمیشن همیشه زینت‌المجالس بوده در تخصیص بودجه توجهی به آن نمیشد. همیشه از طریق انیمیشن بابت اینکه ابزار نوینی است بودجه گرفته‌اند اما در هزینه آخر صف بوده و باید از هم تفکیک می‌شدند تا بتوانند فعالیت کنند.
