مدیریت تولیدات خرد شیلاتی و بهبود تولید از ضروریات است/ از معرفی نیکبخت برای وزیر جهاد کشاورزی حمایت می‌کنیم +فیلم
دبیرکل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان گفت: اگر به هر دلیلی در صنایع شیلاتی قرار است واحدهای خرد را توسعه دهیم، باید این واحدها به‌صورت مدیریت شده فعالیت نمایند و محصولاتی که تولید می‌کنند، تحت استانداردهای یکسان و مناسبی باشد.
علی‌اکبر خدایی، دبیرکل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان در گفت‌وگو با ایلنا عنوان کرد: اهمیت و ضرورت استاندارد سازی تولید و اینکه به مردم اطمینان داده شود که غذای مصرفی آنها دارای شرایط و کیفیت مناسب و مطلوبی است، لازم می‌نماید که در حوزه آبزیان اقداماتی درخصوص واحدهای خرد انجام شود.
وی توضیح داد: مشکلی که به هر حال در کشور وجود دارد این است که بخشی از اقتصاد ما در بخش‌های شیلاتی، بر اساس واحدهای خرد بنا شده است؛ چراکه رویکرد دولتهای گذشته بر ایجاد واحدهای کوچک و خرد کشاورزی و آبزی‌پروری در روستاها و مناطق مختلف بوده و در نتیجه طی یک دوره زمانی، تعداد زیادی واحدهای کوچک ایجاد شده است.
خدایی افزود: اگر این واحدهای خرد در زمان خودش برخی کارکردها داشته اما در حال حاضر شاهد این هستیم که باعث برخی مشکلات شده‌اند، از جمله اینکه محصولاتی با کیفیت مناسب و یکسان در این واحدها تولید نمی‌شود؛ چراکه در شرایط مدیریتی بسیار متفاوت از نظر آب، تغذیه، مدیریت‌های بهداشتی و... فعالیت می‌کنند. به‌عنوان مثال برخی از واحدها به‌دلیل اینکه برایشان صرفه اقتصادی ندارد از کارشناس شیلاتی یا دامپزشک و... استفاده نمی‌کنند یا مثلا برای تغذیه ماهیان از غذای خوب و با کیفیت استفاده نکرده‌اند و در نتیجه محصولاتی که تولید می‌شود ممکن است از کیفیت پائین تری برخوردار باشند و باید در جهت ارتقای کیفی آن تلاش کرد.
زیان صنایع شیلاتی از یکسان نبودن کیفیت تولیدات
دبیرکل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان در ادامه گفت: این مسئله در کل به زیان صنعت شیلات خواهد بود؛ به جهت اینکه در بعد داخل کشور، مشتریان با تولیداتی مواجه هستند که کیفیت‌های متفاوتی دارند و اگر احیانا محصولاتی از بازار خریداری و مصرف کنند که کیفیت پایین‌تری دارد، باعث خواهد شد که از همه تولیدات بدبین شوند. ضمن اینکه تولیدات باکیفیت‌تر امکان این را ندارند که با قیمتی متناسب با کیفیت‌شان به بازار عرضه شوند؛ در نتیجه واحدهایی که محصول باکیفیت تولید می‌کنند، از این اتفاق متضرر خواهند شد. از طرفی حتی محصولی که در این واحدهای خرد تولید می‌شود، ممکن است با قیمت کمتری هم به بازار عرضه شده و به بازار محصولات باکیفیت‌تر نیز لطمه وارد نماید.
دست کوتاه در بازارهای صادراتی
خدایی افزود: در بازارهای بین‌المللی نیز قطعا برای صادرات چنین محصولاتی با مشکل مواجه خواهیم شد و اگر تولیدات ما استاندردهای مشخص و قابل قبولی نداشته باشند، عملا در حوزه صادرات نیز نمی‌توانیم روی آنها حساب کنیم؛ چراکه پروتکل‌های کشورهای مقصد را پاس نخواهند کرد.
تولید تحت مدیریت‌های یکسان و هماهنگ
دبیرکل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان افزود: پس این موضوع با اهمیتی است و باید اتحادیه‌های آبزی‌پروی و مخصوصا بخش دولتی به آن توجه داشته باشند.
خدایی گفت: این مشکل با ایجاد زنجیره‌های تامین قابل رفع است و برای رفع آن لازم است که کار مدیریتی مناسبی انجام گیرد؛ اگر بتوانیم در مورد واحدهای خرد آبزی‌پروری یک مدیریت واحدی اعمال کنیم که محصولات با استاندارهای مشخص تولید کنند، به‌عنوان مثال از نظر استفاده از بچه ماهی، غذا و وضعیت آب و سایر مولفه‌های تولید، شرایط قابل قبول و مشخصی داشته باشند و آموزش‌های مناسبی به بهره‌برداران ارائه شود، محصولات آنها با استانداردهای یکسان و حساب شده باشد، تا حد زیادی به رفع مشکل کمک می‌کند.
وی افزود: از طرفی در بحث قیمت نیز شرایط باید به گونهای باشد که باعث قیمت شکنی در بازار نشود.
اشتغال‌زایی باید در چارچوب منطقی انجام شود
خدایی ادامه داد: اینکه ما بخواهیم با این کسب و کارها برای جوامع محلی و روستایی اشتغال ایجاد کنیم، درست! اما لازم است که این کار به‌صورت مدیریت شده باشد؛ چراکه اگر بدون حساب و کتاب انجام شود، تمام قواعد بازار را به هم خواهد ریخت و به‌صورت کلی اقتصاد شیلاتی ضربه می‌خورد. اگر این مدیریت وجود داشته باشد، تبدیل به یک بازی منطقی و برد برد می‌شود. این مسئله یکی از موضوعات بسیار ضروری و یکی از اولویت‌های مهم صنایع شیلاتی است.
تجربه‌های بین‌المللی
این فعال حوزه شیلاتی گفت: نمونه‌هایی از مدیریت درست این واحدهای خرد در کشورهای دیگر وجود دارد که نتایج بسیار خوبی گرفته‌اند. اینکه این واحدهای خُرد چگونه ساماندهی شود مهم است و تجربه‌های موفق خارجی در این خصوص وجود دارد؛ مثلا در کشورهایی از جمله تایلند و ویتنام تجربه‌هایی در تولید بچه میگو به‌صورت کسب و کار خانگی وجود دارد تحت عنوان Back yard hatchery که بچه میگو را تحت شرایط مدیریتی یکسان و کنترل شده، در کسب و کارهای خانگی تولید می‌کنند.
حتی در نمونه‌ای دیگر، شهرک‌های شیلاتی ایجاد کرده‌اند و در قطعات نیم هکتار و یک هکتار حوضچه‌هایی ایجاد و در اختیار افرادی آسیب دیده اجتماعی مانند: افراد کمتر برخوردار، معتادان و افراد بی‌خانمان قرار داده‌اند اما بر روی فعالیت آنها نظارت دارند تا محصول مناسبی تولید شود.
خدایی گفت: پس در دنیا نیز تجربه‌هایی وجود دارد که ما می‌توانیم از آنها استفاده کنیم و بخش‌های دولتی و خصوصی باید توجه بیشتری به این مسئله داشته باشند.
معرفی نیکبخت را به فال نیک می‌گیریم
دبیرکل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان در مورد معرفی وزیر جهاد کشاورزی توسط رئیس‌جمهوری به مجلس نیز گفت: نیکبخت یک فرد شناخته شده در حوزه کشاورزی است و اشراف خوبی از بخش‌های مختلف کشاورزی دارد و در بین گزینه‌هایی که برای این پست مطرح می‌شدند، فرد مناسب‌تری است.
خدایی افزود: نیکبخت شناخت خوبی هم از بخش شیلات دارد؛ به‌دلیل اینکه در دوره‌های کاری خودش ارتباطات مناسبی با آبزی‌پروران داشته و مسائل و مشکلات آنها را به‌خوبی می‌شناسد؛ لذا در بین گزینه‌هایی که برای این پست مطرح می‌شدند، به‌نظر انتخاب شایسته‌ای است.
انتظارات از وزیر آینده
وی در پاسخ به سوال در خصوص انتظارات آبزی‌پروران از وزیر آینده جهاد کشاورزی، گفت: درخواست ما از وزیر جدید این است که رویکردهایی که آقای ساداتی‌نژاد در بخش کشاورزی و به‌ویژه شیلات داشت را دنبال کند؛ چراکه ساداتی‌نژاد از جمله وزاریی بود که به اهمیت صنایع شیلاتی واقف بود و توجه خاصی به شیلات داشت؛ هرچند که در عمل توفیق چندانی نداشت و اعداد و ارقام آرمانی را دنبال می‌کرد که دست یافتنی نبود اما اهمیت شیلات را به‌خوبی درک کرده بود و امیدواریم که از نظر وزیر آینده جهاد کشاورزی نیز اهمیت شیلات و آبزی‌پروری جدی گرفته شود و البته در عمل هم شاهد این موضوع باشیم.
توجه به شیلات در اقدام و عمل
خدایی اضافه کرد: مثلا در زمان آقای ساداتی‌نژاد گرچه در حوزه پرورش ماهی در قفس دریایی و استفاده از دریا و سواحل صحبت‌های زیادی مطرح می‌شد، اما شاهد اقدام عملیاتی خاصی در این زمینه نبودیم و امیدواریم که وزیر جدید ضمن توجه به اهمیت صنایع شیلاتی و آبزی‌پروری، در عمل نیز به پیشرفت آن کمک کند؛ یعنی علاوه بر آنکه اهمیت آبزی‌پروری را مد نظر داشته باشد، در عمل هم شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه باشیم.
وی گفت: بنابراین درخواست ما از وزیر آینده این است که همان رویکرد را نسبت به اهمیت و جایگاه بخش شیلات داشته باشد و از طرفی برنامه‌های قابل اجرا و دست یافتنی مد نظر در پیش بگیرد و رویایی به مسئله نگاه نکند.
خدایی گفت: ما به‌عنوان اتحادیه تولید و تجارت آبزیان از معرفی نیکبخت به‌عنوان وزیر پیشنهادی وزارتخانه استقبال می‌کنیم و ایشان را گزینه مناسبی می‌دانیم.
