فولاد مبارکه اصفهان؛ پیشتاز پایداری در صنعت فولاد با کسب جوایز جهانی ۲۰۲۵

یاسر حاجی‌حیدری، مدیر ارشد کنترل کیفیت و پایداری فولاد مبارکه اصفهان، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، دستاوردها و برنامه‌های فولاد مبارکه در حوزه پایداری، اقتصاد چرخشی و مقابله با تغییرات اقلیمی را تشریح کرد.

وی تأکید کرد: صنعت فولاد جهان، مسئول حدود ۷ تا ۹ درصد از انتشار جهانی دی‌اکسید کربن و گازهای گلخانه‌ای، تحت فشار فزاینده‌ای برای کربن‌زدایی و دستیابی به اهداف اقلیمی ۲۰۳۰ و ۲۰۵۰ قرار دارد. فولاد مبارکه با درک عمیق این الزامات جهانی، اقدامات گسترده‌ای انجام داده تا مزیت رقابتی خود را حفظ کند و صادرات به بازار اروپا را توسعه دهد؛ بازاری که از سال ۲۰۲۶ مکانیزم تعدیل مرز کربن (CBAM) اتحادیه اروپا در آن اجرایی می‌شود و مالیات بر انتشار کربن مازاد اعمال خواهد شد.

اهمیت جهانی پایداری و رویکرد فولاد مبارکه به کربن‌زدایی

حاجی‌حیدری افزود: فولاد مبارکه از روش کوره قوس الکتریکی (DRI-EAF) بهره می‌برد که آلایندگی کمتری نسبت به روش‌های سنتی (BF-BOF) دارد و در مراحل گندله‌سازی و احیای مستقیم از گاز طبیعی به عنوان خوراک استفاده می‌کند. با این حال، برای پیشرفت بیشتر، استراتژی‌های میان‌مدت و بلندمدت تعریف کرده‌ایم تا انتشار گازهای گلخانه‌ای را به حداقل برسانیم. برای نمونه، حرکت به سمت استفاده از هیدروژن سبز به جای گاز طبیعی، که می‌تواند انتشار کربن را به صفر نزدیک کند. همچنین، برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا سال ۱۴۱۴ انتشار کربن خود را ۳۰ درصد کاهش دهیم و تا سال ۱۴۳۰ به کربن‌خنثی (carbon neutrality) دست یابیم. در این راستا، پروژه‌های نوآورانه‌ای مانند راه‌اندازی نیروگاه خورشیدی با ظرفیت 600 مگاوات در حال اجراء است که بخشی از انرژی مورد نیاز را از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌کند.

دستاوردها در گواهینامه‌ها، اعتبارسنجی و برنامه‌های اقلیمی

مدیر ارشد کنترل کیفیت و پایداری فولاد مبارکه اصفهان اظهار کرد: در گام‌های اولیه، دو استاندارد کلیدی بین‌المللی در حوزه انتشار گازهای گلخانه‌ای دریافت کرده‌ایم: استاندارد گزارش‌دهی انتشار گازهای گلخانه‌ای ISO 14064-1 و استاندارد ردپای کربن محصول (ISO 14067) برای  تختال اخذ شده و تا پایان سال جاری، برای محصولات گرم و سرد نیز دریافت خواهند شد. نکته حائز اهمیت، اعتبارسنجی این گواهینامه‌ها توسط شرکت معتبر ASC سنگاپور است؛ در منطقه آسیا، تنها سه شرکت – از جمله فولاد مبارکه – موفق به این اعتبارسنجی شده‌اند، که تضمین‌کننده اعتبار گزارش‌های ما در بازارهای جهانی است. علاوه بر این، به عنوان اولین شرکت ایرانی، گواهینامه‌های بین‌المللی مدیریت انتشار گازهای گلخانه‌ای را دریافت کرده‌ایم.

حاجی‌حیدری عنوان کرد: در برنامه اقلیمی انجمن جهانی فولاد (World Steel Association)، یکی از ۲۸ شرکتی هستیم که بیش از ۱۵ سال متوالی مشارکت داشته و اطلاعات کربن خود را سالانه بارگذاری می‌کنیم، این مشارکت مداوم، تعهد بلندمدت ما به اهداف جهانی را برجسته می‌سازد.

جوایز از انجمن جهانی فولاد

مدیر ارشد کنترل کیفیت و پایداری فولاد مبارکه اصفهان اظهار کرد: فولاد مبارکه در سال‌های اخیر جوایز متعددی در حوزه پایداری و کربن از انجمن جهانی فولاد دریافت کرده است. اخیراً در سال ۲۰۲۵، برنده جایزه Excellence in Sustainability برای پروژه "Transforming industrial sludge into strategic value"  شدیم که با بهره‌گیری از نانوتکنولوژی، سالانه ۲۵ هزار تن ضایعات فولاد را بازیافت می‌کند، حدود ۱,۲۹۱ تن انتشار CO₂ را کاهش می‌دهد و نمونه‌ای برجسته از اقتصاد چرخشی است.

وی عنوان کرد: این پروژه در میان هفت پروژه برتر پایداری جهان قرار گرفت و مزایایی مانند صرفه‌جویی در ۱۲۵,۰۰۰ متر مکعب آب تازه و ایجاد بیش از ۱۰۰ شغل پایدار به همراه دارد. این جوایز نه تنها افتخاری برای فولاد مبارکه و کشور است، بلکه نشان‌دهنده رهبری ما در کاهش انتشار کربن و نوآوری پایدار است.

گذار از اقتصاد خطی به اقتصاد چرخشی در راستای پایداری و دستیابی به کربن خنثی در شرکت فولاد مبارکه اصفهان

حاجی‌حیدری گفت: اقتصاد چرخشی یکی از اصلی‌ترین پیشران‌های پایداری در فولاد مبارکه است. از چندین سال پیش، مدل کسب‌وکار و نقشه راهی طراحی کرده‌ایم که بر اساس استانداردهای بین‌المللی اقتصاد چرخشی و بهترین شیوه‌ها (best practices) عمل می‌کند. ما هفت حوزه کلیدی – از جمله مدیریت پسماند، آب، انرژی و زنجیره تأمین سبز – تعریف کرده‌ایم که با حضور کارشناسان از واحدهای مختلف، پروژه‌ها را تعریف و اجرا می‌کنند. این رویکرد ما را از اقتصاد خطی (استخراج، تولید، مصرف، دورریز) به اقتصاد چرخشی (کاهش، بازاستفاده، بازیافت، بازیابی) هدایت می‌کند و ارزش برای تمام ذینفعان خلق می‌نماید. تا سال ۱۴۱۰، بخش عمده‌ای از پروژه‌ها عملیاتی خواهند شد، از جمله تبدیل ضایعات به محصولات با ارزش افزوده و استفاده از هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای.

جهت‌گیری‌های استراتژیک تا افق ۱۴۱۴ و تمرکز بر صادرات

مدیر ارشد کنترل کیفیت و پایداری فولاد مبارکه اصفهان اظهار کرد: بر اساس چشم‌انداز گروه فولاد مبارکه تا افق ۱۴۱۴، شش جهت‌گیری استراتژیک تعریف شده است که پایداری و اقتصاد چرخشی را با رشد اقتصادی ادغام می‌کند. این جهت‌گیری‌ها، علاوه بر تأمین حداکثری نیاز بازار داخل، بر رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی تأکید دارند و چالش‌هایی مانند CBAM را به فرصت تبدیل می‌کنند.

حاجی‌حیدری در پایان افزود: در نهایت، پایداری برای ما نه تنها یک الزام قانونی، بلکه ارزشی محوری است که رشد اقتصادی، حفاظت از محیط زیست و مسئولیت اجتماعی را با یکدیگر ترکیب می‌کند. امیدواریم این اقدامات الهام‌بخش برای سایر صنایع باشد و به تحقق اهداف ملی و جهانی در مقابله با تغییرات اقلیمی کمک کند.