تجدید چاپ کتاب‌های «تاریخ پارس»، «ایرانیان، یونانیان و رومیان»، «مقالاتی درباره زردشت و دین زردشتی»، «هندو اروپائیان»، «گیل گمش»، «پان ترکیسم و وحدت ملی ایران»، «روان کاوی فرهنگ عامه»
این روزها برخی از ناشران همانند نشر فرزان روز، انتشارات سمرقند و انتشارات مروارید برخی از کتب خود را به چاپ چندم رسانده‌اند. از آنجمله می‌توان به کتاب‌های «تاریخ پارس»، «ایرانیان، یونانیان و رومیان»، «مقالاتی درباره زردشت و دین زردشتی»، «هندو اروپائیان»، «گیل گمش»، «پان ترکیسم و وحدت ملی ایران»، «روان کاوی فرهنگ عامه» اشاره کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کتاب «تاریخ پارس (از اسکندر مقدونی تا مهرداد اشکانی)» نوشته ژوزف ویسهوفر با ترجمه هوشنگ صادقی اینبار به چاپ چهارم خود رسید. نشر فرزان روز این کتاب را در۲۷۶ صفحه و با قیمت ۱۲۰ هزار تومان روانه بازار کرده است.
در بخشی از پیشگفتار کتاب به قلم مترجم آمده است:
امروزه دیگر دانسته شده است که ورود اسکندر به خاورزمین، پیامدهای آن‌چنان بنیادسازی که تاریخ‌نگاری متاثر از رسالت یونانی‌گرایانه سدة ۱۶ به بعد اروپا پرورانده بود، نداشته است. البته «رسالت سیاسی یونانی‌گری در خاورزمین و تحقق وظیفة تاریخی‌اش» هنوز در میانة سدة بیستم جزء جدایی‌ناپذیر تفکرات تاریخ‌نگاری بود که دیدگاه‌هایش دیگر نه تنها بر تاریخ تاثیر نداشت، بلکه خود به تاریخ بدل شده بود. هرچند چنان بزرگنمایی‌هایی، مخالفت برخی پژوهشگران را نیز برانگیخته بود، اما تازه از دهة ۸۰ سدة بیستم بود که با ظهور موج جدیدی از تاریخ‌نگاران خبره در مسائل هخامنشی و بررسی جدی تاریخ این دوران، این امکان فراهم شد که تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین را از دیدگاه هخامنشی، و نه نوشته‌های یونانی، در پرتو دید جویندگان قرار دهند.
با چنین رویکردی می‌بایست دورة پس از هخامنشیان، و به عبارت بهتر یونانی‌گرایانه، نیز مورد تجدید نظر قرار گیرد. از آنجایی که آگاهی تاریخی در خصوص مهم‌ترین بخش امپراتوری هخامنشیان یعنی پارس، در دوران یونانی‌گری و مناسبات یونانیان و پارسیان در این خطه در هاله‌ای از تاریکی قرار داشت، نگارندة کتاب حاضر، با بهره‌گیری از تمامی آثار موجود در دسترس، شامل منابع نوشتاری یونانی، سکه‌ها، سفال، یادمان‌ها، و… منتسب بدین دوره، اقدام به نگارش بخشی از تاریخ پارس، یعنی از هنگام حملة اسکندر مقدونی تا مهرداد اشکانی، کرده اس که به دلیل احاطه دانشوران غربی بر منابع یونانی- رومی، می‌تواند سرآغازی برای بررسی‌های پژوهنگدگان ایرانی باشد. در سال‌های اخیر به همت و پشتکار باستان‌شناسان ایرانی، هر از چند گاهی اسناد و مدارک جدیدی در ارتباط با پارس به منصه ظهور رسیده است که امید زیادی میرود در صورت ادامه و پیگیری پژوهش‌ها، ارائه گزارش‌های سنجیده و ارزیابی جامع این آثار نویافته بتوانند این تاریکی رابشکافند و پرتو نوری بر وقایع این دوره پارس بیاندازند.
برخی از عناوین کتاب «تاریخ پارس (از اسکندر مقدونی تا مهرداد اشکانی)» بدین‌قرار است: پارس از فروشد هخامنشیان تا برآمد ساسانیان، اسکندر در پارس، پوکستاس و پارس، سلوکیان و پارس، حکومت فرترکه‌ها در پارس، و پارس از عهد اسکندر تا دوران اشکانیان.
«ایرانیان، یونانیان و رومیان: نگاهی به داد و ستد فرهنگی میان ایران و یونان و روم»
کتاب «ایرانیان، یونانیان و رومیان: نگاهی به داد و ستد فرهنگی میان ایران و یونان و روم» نوشته ژوزف ویسهوفر و با ترجمه جمشید ارجمند توسط نشر فرزان روز به چاپ سوم خود رسید و با قیمت ۹۰ هزار تومان به بازار کتاب عرضه شد.
در بخشی از کتاب آمده است:
نویسندگان و محققین غربی، به عنوان نویسندگان تاریخ دورة باستان، عادت کرده‌اند که تاریخ روابط ایران قدیم با روم و بیزانس را از دیدگاهی غربی بنگرند. سنت جهانی بر این است که فرهنگ غرب بر پایة فرهنگ یونان قرار دارد و یونان همة دنیا را از این نظر زیر نگین خود گرفته است. نویسنده در کتاب حاضر، با این نظر موافق نیست. وی نخست به تعریف شرق قدیم میپردازد و جایگاه آن را در تاریخ باستان تعیین می‌کند، سپس به رابطة فرهنگی ایرانیان و یونانیان اشاره می‌کند و تصویرهای شرق از نگاه رومیان و تصویرهای غرب از نگاه پارتیان را بیان می‌کند. کتاب شامل پنج کنفرانس است که نویسنده آن‌ها را در پاریس ارائه کرده است.
برخی از عنوان‌های مطالب کتاب عبارت‌اند از: تاریخ بستان و شرق قدیم یا دفاعیه‌ای برای تاریخی جهانی، ایرانیان و یونانیان؛ جنگ‌های مادها، نقطة عطفی در تاریخ، و یونانیان، رومیان و بیزانسیان در سنت ایرانی.
«مقالاتی درباره زردشت و دین زردشتی»
کتاب «مقالاتی درباره زردشت و دین زردشتی» نوشته ژان کلنز با ترجمه احمدرضا قائم مقامی و پردز اکتر شروو به همت نشر فرزان روز به چاپ پنجم رسید. این کتاب در قالب ۱۵۴ صفحه با قیمت ۸۰ هزار تومان روانه بازار کتاب شده‌ه است.
ژان کلنز از بزرگ‌ترین متخصصان ادبیات ایران باستان است که وقت خویش را صرف فهم و شرح دشوارترین آثار کهن ایرانی اوستا (کتاب مقدس زرتشتیان) کرده است. کتاب حاضر ترجمه‌ی فارسی برخی مقاله‌های فارسی و انگلیسی و در بین سال‌های ۱۹۸۷ و ۱۹۹۴ است.
عنوان مقالات بدین‌قرار است: «خصوصیات دین قدیم مزدایی»، «دین هخامنشیان؛ سوالات اولیه»، «زردشت و اوستای قدیم، چهار خطابه در کلژدفرانس»، «جم و مرگ» و «آیین‌های نظری دین مزدایی قدیم».
به گفته‌ی کلنز هدف وی از اولین مقاله بررسی توحید یا ثنویت مزدیسنا بوده است. وی در «چهار خطابه‌ی کلژدفرانس» تصور خویش از تاریخ مطالعات اوستایی و نیز خدایان و در خطابه‌ی سوم مناسک زرتشتیان را بنابر تصور خویش از ثنویت مزدایی بیان می‌کند. در مقاله‌ی «جم و مرگ» به تعریف اصطلاح «Cinuuato paratu» به کار رفته در اوستا میپردازد و آن را به معنای «کسی که توده‌ای یا تلی می‌سازد» بررسی می‌نماید. وی در مقاله‌های دیگر خویش بر تاریخی بودن زردشت، معنای معاد در آیین‌ها و برخی تردیدها در خصوص شخصیت زردشت میپردازد.
مترجم نیز در یادداشتی آورده است:
این کتاب نسبتا دشوار است و تنها آگاهان به زبان اوستایی، و علی‌الخصوص به بخش‌های قدیم آن، از عهده فهم مطالبش برمی‌آیند. آرای کلنز اغلب خلاف دانسته‌های ما است و خواننده را به دقت و مطالعه‌ی بیش‌تری در ادیان هندی و ایرانی برمی‌انگیزد. بی‌تردید فهم معانی گاهان بدون رجوع به آثار کلنز و همسلکان او میسر نیست و یک وظیفه مهم محققان در سال‌های آینده، نقد آراء این نویسندگان و پاسخ گفتن به سئوالان آنان خواهد بود.
هندو اروپائیان
کتاب «هندو اروپائیان (نقش اسب و چرخ در گسترش زبانهای هندو- اروپایی) نوشته دیوید دابلیو آنتونی و ترجمه خشایار بهاری به همت نشر فرزان روز به چاپ دوم خود رسید و در قالب ۵۱۶ صفحه و با قیمت ۱۵۰ هزار تومان روانه بازار کتاب شد.
این کتاب ۱۷ فصل دارد و به بررسی خاستگاه زبان هندو-اروپایی آغازین و سپس انشعاب و گسترش آن در جهات مختلف جغرافیایی و سرانجام به چگونگی شکل گییر دوازده زبان اصلی هندو-اروپایی برگرفته شده از آن زبان اولیه میپردازد و بر شواهد باستان‌شناسی بیست سال اخیر و نیز اسلوب مدون زبان‌شناسی تاریخی تکیه می‌کند. این کتاب در محافل عمده آکادمیک جوایز و عناوین ویژه‌ای را به خود اختصاص داده و مرجعی اصلی در رشته‌ای بشمار میرود که تاکنون کتب کمی در موضوع مربوطه منتشر شده است.
نویسنده معتقد است: استفاده از اسب و ارابه‌های تندرو و جنگجویان ماهر زوبین به دست موجب برتری نظامی فرهنگ یامنایا بر سایر همسایگان در شرق و غرب و در نتیجه گسترش سریع زبانهای هند و اروپایی شد. آخرین دسته از مردم فرهنگ یامنایا (هند و اروپایی) که از جای خود تکان خوردند و دست به مهاجرت زدند، مردمان پیشا هند و ایرانی بودند که نخست به شمال شرق دریای کاسپین رفته و فرهنگ سینتاشتا را بوجود آوردند و سپس با هجوم به جنوب، فرهنگهای هندی و ایرانی را بنیان نهادند.
نویسنده متذکر می‌شود: اصطلاح آریایی تنها در فرهنگهای هند و ایرانی مرسوم بوده و مطلقا معنای نژاد نداشته بلکه هر کس از آیین هند و ایرانی پیروی می‌کرد، آریایی نامیده می‌شد. در مقابل کسی که از اجرای آیین‌ها و مراسم قربانی سر باز می‌زد دسیو نامیده می‌شد.
گیل گمش
کتاب «گیل گمش» نوشته داوود منشی زاده با پیش گفتاری از هوشنگ طالع به همت انتشارات سمرقند به چاپ چهارم رسید و در قالب ۹۹ صفحه با قیمت ۲۵ هزار تومان در اختیار مخاطبان قرار گرفت.
هوشنگ طالع در پیشگفتار این کتاب آورده است:
داوود منشی زاده، حماسه گیل گمش را در تیرماه ۱۳۳۳، در تهران منتشر کرد. وی گیل گمش را از نوشته گئورگ بوکهارت آلمانی به فارسی برگردانده بود و پیش گفتاری در چهار رویه بر آن نوشته بود.
در سال ۱۳۳۵ که در تعطیلات دانشگاهی به تهران آمدم و روی به کتاب فروشی‌ها آوردم و در این میان کتاب گیل گمش را نیز خریدم. در بازگشت به آلمان، برگردان کتاب به آلمانی را خریداری کردم، اما بهره گیری از آن برای من که دو سال و اندی بود که سرگرم تحصیل به آن زبان بودم، تا اندازه‌ای دشوار می‌نمود. بعدها برگردان منشی زاده را به خوانندگان ارائه کردم.
پان ترکیسم و وحدت ملی ایران
کتاب «پان ترکیسم و وحدت ملی ایران» تالیف عبدالله مرادعلی‌بیگی لنگرودی توسط انتشارات سمرقند به چاپ پنجم رسید. این کتاب در قالب ۱۶۰ صفحه با قیمت ۵۰ هزار تومان وارد بازار کتاب شده است.
این کتاب از شش بخش تشکیل شده که بخش نخست به نگاهی کوتاه بر تاریخچه پان ترکیسم، بستر سازان اندیشه پان ترکسیم، کمیته اتحاد و ترقی و از اتحاد اسلام تا اتحاد ترکان جهان میپردازد. بخش دوم نیز به موضوعاتی ازجمله خاستگاه ترکان و چگونگی گسترش زبان ترکی، رابطه زبان با نژاد و نقش فرهنگ ملی در حیات ملت پرداخته است. بخش سوم به سرزمین اران و پیوند آن با ایران اختصاص دارد و بخش چهارم نیز به موضوعاتی از جمله خیزش‌های رهایی بخش- فریادهای وحدت خواه، تقاضای اهالی نخجوان در الحاق به ایران و تقاضای جمهوری آذربایجان درباره فدراسیون با ایران اختصاص یافته.
بخش پنجم نیز موضوعاتی از جمله ا نگیزه‌های پنهاد در پشت تغییر نام اران و پدیده جدایی خواهی در آذربایجان را بحث کشیده است. بخش ششم نیز به مساله آذربایجان و مشتریان تازه آن پرداخته و دو نقشه حیرت‌انگیز را به نمایش گذاشته است. در ادامه کتاب نیز نقشه‌ها و تصاویر گنجانده شده است.
روان کاوی فرهنگ عامه
کتاب «روان کاوی فرهنگ عامه» اثر بری ریچاردز باترجمه حسین پاینده به همت انتشارات مروارید به چاپ چهارم رسید. این کتاب در ۲۵۹ صفحه و با قیمت ۴۹ هزار تومان روانه بازار شده است.
مترجم در مقدمه‌ای بر این کتاب آورده است:
کتاب حاضر کاوشی روان کاوانه درباره‌ی درباره‌ی برخی از گیراترین و پرطرفدارترین جنبه‌های فرهنگ عامه است. تب تقریبا همه گیرِ فوتبال (که در مواقع برگزاری مسابقات تیم‌های ملی و به ویژه در رقابت‌های جام جهانی گهگاه باعث وقفه‌ی کامل در روند امور زندگی و خیره شدن چشمان انبوه مردم از همه‌ی گروه‌های اجتماعی به صفحه‌ی تلویزیون می‌شود)؛ میل شبه شهوانی و سرکوب ناشدنی به برخورداری از اتومبیل و در واقع برخورداری از آن جایگاه اجتماعی خاصی که هر اتومبیل معینی به دارنده‌ی خود می‌بخشد (جایگاهی که اهمیت آن را در جامعه‌ی خود ما از آن جا می‌توان به راحتی دریافت که سرنوشت بسیاری از وصلت‌های خانوادگی امروزه از جمله با معیار برخوردار نبودن از اتومبیل جدید و گرانبها رقم می‌خورد)؛ تاثیر شگرف موسیقی پاپ و جاز در نسل جوام و شیفتگی وصف ناپذیر آنان به خوانندگان این نوع موسیقی؛ و … همگی در این کتاب از منظری روان کاوانه بررسی شده‌اند.
بیژن تلیانی
