سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری:
سفر مقام آژانس کمتر از ۱۰ روز آینده انجام می‌شود
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: سفر مقام آژانس کمتر از ده روز آینده انجام خواهد شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۱۳ مرداد ماه در نشست خبری خود گفت: اجازه دهید این روز را با تبریک روز خودتان آغاز کنم. این روزها، روز خبرنگار را نمی‌شود مثل روزهای عادی تعریف کرد به جهت اینکه ما در کشورمان و منطقه عزادار خبرنگاران هستیم که جان خودشان را برای رسوا کردن دروغ‌ها از دست دادند.
وی ادامه داد: ۲۳۰ نفر در غزه از اهالی رسانه به شهادت رسیدند. امروز در خدمت خانواده شهید نیما رجب‌پور هستیم که در جریان حمله رژیم صهیونیستی به ساختمان شیشه‌ای صدا و سیما به شهادت رسیدند.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: تحولات در منطقه ما بسیار سریع است و مهم‌ترین موضوع خبری ماجراهای هولناک غزه است. در غزه که همزمان تحت فشار سلاح‌های آمریکایی و چند کشور غربی است با هر روزی که می‌گذرد بر تعداد کسانی که جان خودشان را بر اثر گرسنگی از دست می‌دهند افزوده می‌شود. این به عنوان آشکارترین نسل‌کشی ثبت خواهد شد و کشورها از وظایف خودشان درمانده‌اند و حتی مجامع بین‌المللی یک قطعنامه علیه این جنایات صادر نکردند. در حالی که همه کشورها موظف به جلوگیری از این نسل‌کشی هستند ولی هیچ اتفاقی رخ نداده است.
بقایی گفت: در هفته گذشته سفر رئیس‌جمهور به پاکستان سفر بسیار مهمی بود. همین طور سفر معاون اول رئیس‌جمهور تحول مهمی بود که در این هفته شاهد بودیم.
بقایی در خصوص ادامه همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و رویکرد سه کشور اروپایی درباره پرونده هسته‌ای ایران گفت: ما گلایه‌هایمان به عملکرد سیاست‌زده آژانس است و بارها تأکید کرده‌ایم که باید بر اساس مقررات آژانس عمل کنند. ایران همچنان عضو معاهده اشاعه است و به‌عنوان یک کشور قانون‌مدار، مادامی که در این معاهده باشد، بر اصول آن پایبند است. در حال حاضر هیچ بازرسی در ایران وجود ندارد و آژانس باید همکاری‌هایش با ایران را بر اساس مصوبه مجلس تنظیم کند. دولت و وزارت خارجه خود را مکلف به تنظیم روابط بر اساس مصوبه مجلس می‌دانند.
وی ادامه داد: سه کشور اروپایی هیچ حقی برای سوءاستفاده از این سازوکار برای بازگرداندن تحریم‌ها ندارند. استفاده از این ابزار، قطعاً تبعاتی برای این سه کشور و رژیم منع اشاعه دارد. ما در دولت دوازدهم هم اعلام کردیم در صورت سوءاستفاده از این مکانیسم ماشه، چه واکنشی نشان خواهیم داد.
بقایی با اشره به سفر پزشکیان به پاکستان گفت: سفر رئیس‌جمهور به پاکستان فصل جدیدی در روابط دوجانبه ایران و پاکستان خواهد بود. ما به‌عنوان دو کشور همسایه و مسلمان، و با توجه به اینکه ایران اولین کشوری بود که پاکستان را به رسمیت شناخت، همواره روابط خوبی میان مردم و دولت‌های ایران و پاکستان وجود داشته است.
وی افزود: در جریان این سفر، ۱۲ سند در زمینه‌های اقتصادی و تجاری امضا شد. تمدید سند فرهنگی دو کشور که سابقه ۶۰ ساله دارد، از دیگر اقدامات این سفر بود. تصویب انعقاد قرارداد آزاد تجاری میان دو کشور که باید به تصویب مجلس هم برسد، نیز از دیگر دستاوردهاست. موضع پاکستان در جریان تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران نشان از رویکرد اصولی این کشور به حاکمیت قانون و درک صحیح آن از اقدامات رژیم صهیونیستی دارد.
سخنگوی وزارت خارجه یادآور شد: ایران و پاکستان به‌عنوان دو کشور عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) می‌توانند نقش مهمی در روابط اقتصادی منطقه ایفا کنند. معاون اول رئیس‌جمهور قرار است برای شرکت در اجلاس کشورهای در حال توسعه محصور در خشکی حضور یابد؛ از میان ۳۲ کشور محصور در خشکی، ۸ کشور با ایران در ارتباط هستند و همان‌طور که ملاحظه می‌کنید، نقش ایران در ایجاد پل ارتباطی برای این کشورها بسیار مهم است و با توجه به اهمیتی که برای این موضوع قائل هستیم، در سطح بالا در این اجلاس شرکت کرده‌ایم. این نکته را هم عرض کنم که اجلاس وزرای حمل‌ونقل کشورهای عضو اکو نیز در حاشیه این نشست به ریاست وزیر محترم راه و شهرسازی برگزار خواهد شد.
بقایی در خصوص سفر معاون دبیر کل آژانس گفت: سفر مقام آژانس کمتر از ده روز آینده انجام خواهد شد.
وی در رابطه با اظهارات اخیر وزیر امور خارجه انگلستان مبنی بر صلح‌آمیز نبودن فعالیت هسته‌ای ایران گفت: ایشان در جایگاهی نیست که در خصوص ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران اظهار نظر کند، جز اینکه بپذیریم این یک اظهارنظر سیاسی و ستیزه‌جویانه است؛ وگرنه باید گزارش‌های آژانس را بپذیرند که در هیچ موردی این موضوع را تأیید نکرده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: گویا سه کشور اروپایی، به‌ویژه انگلستان، قائل به برجام نیستند؛ اگر چنین بود، نگاهی به برجام می‌انداختند که ادامه برنامه هسته‌ای ایران را صلح‌آمیز دانسته است. گویا ایشان به سبک سیاست‌های گذشتگان این کشور عمل می‌کنند که ما را به یاد ۱۹۵۳ و کودتای انگلیس می‌اندازد؛ زمانی که ملی شدن نفت ایران را نیز تهدیدی علیه امنیت جهان تعریف کردند.
بقایی در خصوص عدم پخش مصاحبه عراقچی از صدا و سیما گفت: این سوال را از صدا و سیما بپرسید. جدای از این موضوع استثنایی که ما دوست نداشتیم، رابطه صدا و سیما با وزارت خارجه رابطه خوبی است. در خصوص این سوءتفاهمی بین وزارت خارجه و صدا و سیما هم نیست. لذا اگر صدا و سیما نقطه نظری برای تغییر این مصاحبه داشته نکته‌ای بین تهیه کننده و صدا وسیما بوده است. اختلافی وجود ندارد و صدا وسیما و وزارت خارجه هر دو برای یک هدف تلاش می‌کنند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران در بحث کشتیرانی گفت: در اینکه اقدام آمریکا خلاف حقوق بین‌الملل است تردیدی نیست. ما طی این چند دهه دیدیم که چگونه می‌توانیم کشور خودمان را حفظ کنیم و به ادامه مسیر حق کمک کنیم و با اقدامات یکجانبه آمریکا مقابله کنیم. اقدامات آمریکا فقط علیه ایران نیست و همه کشورها را تحت تاثیر قرار داده است.
بقایی در رابطه با سفر وزیر امور خارجه به تاجیکستان گفت: رابطه بسیار نزدیک ایران و تاجیکستان مثال زدنی است، ما از خیلی جهات یک ملت هستیم. این سفر دوجانبه بود که در چارچوب تقویت روابط با همسایگان انجام شد.
وی درباره حمایت از اتباع ایرانی در جمهوری آذربایجان و شرایط نامناسب زندانیان ایرانی در جمهور آذربایجان گفت: این موضوع مهمی است و ما گزارش های زیادی در رابطه با اتباع بازداشتی ایرانی در زندان‌های جمهوری آذربایجان داشتیم که ما مراتب اعتراض و نگرانی خود را به مراجع ذی‌ربط جمهوری آذربایجان مطرح کردیم که هم در باکو و هم در تهران همکاران ما پیگیر هستند.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: کنوانسیون‌های حقوق و کنسولی در این زمینه خیلی روشن است. با زندانی شدن برخی اتباع ایرانی، بر خلاف قانون با گذشت سه سال ملاقات کنسولی نداشتیم و حتی تفاهم نامه انتقال زندانی نیز میان ایران و جمهوری آذربایجان وجود دارد که بر اساس آن می‌شود بسیاری از زندانیان را انتقال داد.
وی درباره تحریم اشخاص و شرکت‌های کشتیرانی ایران از سوی آمریکا و تاثیر آن بر اقتصاد کشور گفت: اقدام آمریکا مطلقاً خلاف حقوق بین‌الملل و مختل‌کننده اصل تجارت آزاد میان کشورهاست. ما طی این سال‌ها آموخته‌ایم که چگونه، علی‌رغم فشارها و تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه، کشور خود را حفظ کنیم و به ادامه مسیری که آن را مسیر حق می‌دانیم، یاری رسانیم.
بقایی گفت: مقابله با اقدامات یکجانبه آمریکا در همین چارچوب تعریف می‌شود. اقداماتی که آمریکا انجام می‌دهد، فقط علیه ایران نیست؛ این رویکرد یک‌جانبه‌گرایانه، مبتنی بر قلدری و قانون‌شکنی، بر همه کشورها تأثیر گذاشته است؛ چه در قالب اقدامات تعرفه‌ای و چه در قالب اقدامات قهرآمیز یکجانبه و اعمال تحریم علیه کشورهای در حال توسعه.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره همکاری ایران و عراق در زمینه انرژی گفت: همکاری ایران و عراق در زمینه تبادل انرژی و برق همکاری بسیار طولانی است. موضوع پرداخت هزینه‌های برق همیشه در دستور کار ما بوده است. سفر اخیر هم در ادامه مراودات بین وزارت نیروی ایران وزارت برق عراق صورت گرفته است. چون در آستانه اربعین هم هستیم این سفر برای اینکه کمک به تامین نیازهای عراق و همکاری در حوزه انرژی در آینده از جمله بحث پرداخت‌ها، تنظیم شد.
بقایی در پاسخ به پرسش دیگری درباره رابطه میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: در خصوص آژانس، نکته مهمی که باید بر آن تأکید کنم این است که ما به موجب مصوبه مجلس شورای اسلامی، در حالت تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داریم. دلیل این تصمیم نیز کاملاً منطقی و روشن است.
سخنگوی وزارت امور خارچه عنوان کرد: همان‌طور که می‌دانید، سایت‌های هسته‌ای ما مورد حمله قرار گرفته‌اند و در حال حاضر، از لحاظ ایمنی، در وضعیت عادی قرار نداریم. این مسئله هم ایمنی کارکنان سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران را و هم ایمنی بازرسان آژانس را تحت تأثیر قرار داده است.
وی ادامه داد: بنابراین، کاملاً بدیهی و منطقی است که کشوری که تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای‌اش به چنین شکلی هدف قرار گرفته، ناگزیر باشد در خصوص نحوه ادامه تعامل با آژانس تجدید نظر کند. درباره عملکرد آژانس چه از جنبه فنی و چه از جنبه سیاسی حرف و حدیث و انتقادهای فراوانی وجود دارد. رفتارهای گذشته آژانس در موارد متعددی مورد سوال بوده است.
بقایی با بیان اینکه سفر آتی مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم دقیقاً در همین راستا برای گفت‌وگو درباره نحوه ادامه تعامل ایران با آژانس انجام می‌شود، گفت: این گفت‌وگوها با در نظر داشتن مصوبه مجلس شورای اسلامی انجام خواهد شد. در عین حال، همان‌طور که پیش‌تر نیز تأکید کردم، جمهوری اسلامی ایران همچنان عضو معاهده منع اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است و به موافقت‌نامه جامع پادمان نیز متعهد باقی مانده است. لذا اصل تعامل به قوت خود باقی است، اما چگونگی و چارچوب آن نیازمند بازنگری جدی است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره گفت‌وگوهای ایران با سه کشور اروپایی گفت: در نشست استانبول، طرفین تفاهم کردند که این گفت‌وگوها ادامه پیدا کند. زمان و مکان برگزاری دور بعدی هنوز مشخص نشده و فعلاً نیز زمان مشخصی تعیین نکرده‌ایم.
وی افزود: با این حال، معاونان وزیر امور خارجه و همتایانشان از کشورهای مربوطه در ارتباط مستمر هستند. هر زمان که تاریخ مشخص شود، اعلام خواهم کرد. موضوع مذاکرات، هسته‌ای بوده است. ما از ابتدا با جدیت وارد هر روند مذاکره‌ای شده‌ایم و واقعاً با رویکردی جدی و سازنده حضور پیدا کرده‌ایم.
بقایی عنوان کرد: ما معتقدیم که هر مذاکره‌ای باید هدفمند و نتیجه‌محور باشد. این در حالی که برای طرف‌های مقابل ضرورتا چنین نبوده است؛ کما اینکه در جریان مذاکرات، نکاتی مطرح می‌کنند اما در بیرون از جلسات، سخنانی کاملاً متفاوت بیان می‌شود و مسائلی که هیچ ارتباطی با موضوع مذاکره ندارند و طبعاً باعث پیچیده‌تر شدن فضا، یا دست‌کم ایجاد ابهام در روند گفت‌وگوها و تردید نسبت به نیت واقعی آن‌ها می‌شود، مطرح می‌کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره نامه وزیر امور خارجه به دبیرکل سازمان ملل درباره دلایل عدم صلاحیت کشورهای اروپایی در استفاده از اسنپ‌بک گفت: نامه آقای دکتر عراقچی، جامع و مفصل است که از منظر حقوقی به‌خوبی توضیح می‌دهد چرا جمهوری اسلامی ایران معتقد است سه کشور اروپایی اساساً حق توسل به این سازوکار برای اعمال تحریم علیه ایران را ندارند.
بقایی عنوان کرد: ما لزوماً انتظار نداریم که نامه‌هایی که به دبیرکل یا شورای امنیت ارسال می‌کنیم، بلافاصله با پاسخ مواجه شوند؛ آن‌چه اهمیت دارد، ثبت موضع و نگاه حقوقی جمهوری اسلامی ایران به‌صورت روشن و شفاف است، به‌گونه‌ای که طرف‌های مقابل نیز به‌طور دقیق از آن مطلع شوند. این همان کاری است که ما انجام داده‌ایم.
وی خاطرنشان کرد: طبق حقوق بین‌الملل، حمله به اهالی رسانه و خبرنگاران مطلقاً ممنوع است. بر اساس کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو مصوب ۱۹۴۹ و سایر اسناد مرتبط با حقوق مخاصمات مسلحانه، حمله به خبرنگاران، صراحتاً مصداق جنایت جنگی تلقی می‌شود. بنابراین از نظر حقوقی، تکلیف کاملاً روشن است. چه کشتار ده‌ها خبرنگار در غزه و لبنان همان‌گونه که به درستی اشاره شد بیش از ٣٠٠ نفر و چه حمله به ساختمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، تخریب ساختمان شیشه‌ای و به شهادت رساندن خبرنگاران عزیز ما در تهران، همگی از نظر حقوقی مشمول عنوان جنایت جنگی هستند.
وی ادامه داد: ما این موارد را به‌طور دقیق مستندسازی کرده‌ایم، هم در شورای امنیت سازمان ملل متحد و هم در نهادهای بین‌المللی حقوق بشری. یک پرونده رسمی در این خصوص در جریان است و جمهوری اسلامی ایران با جدیت آن را پیگیری می‌کند.
بقایی گفت: تأکید می‌کنم ما از هیچ اقدام قانونی و حقوقی برای ثبت، مستندسازی، و پیگیری این جنایات فروگذار نخواهیم کرد. این جنایت‌ها نه‌تنها علیه خبرنگاران، بلکه علیه حقیقت و حق ملت‌ها در دانستن و آگاهی یافتن از واقعیت‌هاست.
