ظریف:
در جمهوری اسلامی وجبی از خاک ایران را از دست نداده‌ایم/ تنها کشوری هستیم که به یک پایگاه آمریکایی حمله کردیم
معاون سابق رییس‌جمهور گفت: چهل و اندی سال از عم جمهوری اسلامی گذشت و ما تاکنون تنها حکومتی بوده‌ایم بعد از نادر شاه که وجبی از خاک ایران را از دست نداده‌ایم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمدجواد ظریف معاون سابق رییس‌جمهور در همایش خلیج فارس در پرتو تحولات منطقه‌ای و بین المللی ضمن تبریک روز ملی خلیج فارس گفت: این روز بر همه دوستان و علاقمندان به صلح جهانی مبارک باد. البته این مبارکی با حادثه بسیار تلخ بندر شهید رجایی در بندرعباس، همه ما را اندوهگین کرده است. با خانواده‌های قربانیان این حادثه و مردم خوب هرمزگان همدردی می‌کنیم. تمام ایران امروز عزادار بندرعباس است و چقدر خوب است که مردم خوب ایران نشان دادند که در شرایط حساس در کنار هم هستند. جشن و سرور در کوچه‌های بوشهر به عزاداری عمومی تبدیل شد و چه خوب نشان دادیم که مردم ما زمان‌شناس هستند. همچنین خوب است که ما این مردم را به عنوان فرصت بشناسیم نه به عنوان تهدید.
وی عنوان کرد: ما برای به دست آوردن آنچه که در جنگ اول ایران و روس از دست داده بودیم، جنگ دوم ایران و روس را آغاز کردیم. در دوران قاجار هدف چه بود؟ هدف این بود که امنیت ملی ایران تأمین شود و سرزمین‌های از دست رفته بازپس گرفته شوند. اما چون این اهداف بر اساس واقع‌بینی نبود و بر اساس رویا بود، نتیجه‌اش این شد که مقدار بیشتری از سرزمین ایران را از دست دادیم. همان کسی که گفته بود ما با شش کرور مالیات نمی‌توانیم در برابر ششصد کرور مالیات بایستیم و به همین دلیل قائم مقام منزوی شده بود و از تهران خارج شده بود، همان را برگرداندند که ترکمانچای را به ناگزیر امضا کند. اما هدف واقعاً چه در جنگ اول و چه در جنگ دوم و چه در گلستان و چه در ترکمنچای تأمین امنیت ملی ایران بود. اشتباهاتی رخ داد، ولی ترکمانچای به جای اینکه سقوط ایران را ببیند، مرز ایران را این ور ارس برد، اما تاریخ یک یک ترکمانچای نبود. تلاش‌هایی در دوران پهلوی نیز وجود داشت. ابتدا تلاشی که رضا شاه کرد برای اینکه توافقی با عثمانی امضا کند، اول شرط العرب و در مرحله دوم آرارات را از دست داد و در مرحله بعدی فیروزه را از دست داد. اما تلاش وجود داشت و نمی‌توان گفت که رضا شاه می‌خواست مناطقی از ایران را بدهد.
وزیر اسبق امورخارجه افزود: پهلوی دوم نیز همین تلاش را داشت و به همین دلیل از ابتدا هدفش این بود که آنچه که پدرش از دست داده را به دست آورد و بازپس‌گیری شط العرب یکی از اهداف تاریخی‌اش بود. اما پهلوی دوم این را در قالب دکترین نیکسون که جناب آقای مهتدی به آن اشاره کرد، مطرح کرد. البته دکترین نیکسون در واقع همان سیاست دو ستونی مال جانسون بود. امنیت دو ستونی خلیج فارس، دکترین نیکسون واگذاری اجرای امنیت به کشورهای منطقه بود و شاه از این استفاده کرد و دکترین دو ستونی جانسون را تبدیل به دکترین تک ستونی نیکسون کرد که هیچ‌گاه سعودی‌ها ایران را به خاطر آن نبخشیدند.
ظریف با اشاره به این موضوع که در سال ۱۹۷۳، اولین پیروزی ایران پس از ۱۸۰ سال یعنی بعد از فتح تفلیس توسط آقا محمد خان، در جنگ ظفار اتفاق افتاد، اظهار کرد: در طول تاریخ ایران، ایران همواره آماج حملات بوده و در طول ۲۰۰ سال گذشته این حملات تأثیراتی داشته‌اند. خاک ما را اشغال می‌کردند، اما اکنون به شرایطی رسیدیم که دیگر ضمن هوشیاری، نگاه تهدیدمحور برای ما ضروری نیست. ما می‌توانیم با نگاه فرصت‌محور به آینده پرش داشته باشیم.
وی با بیان اینکه ما دو نوع آینده می‌توانیم داشته باشیم، گفت : یک آینده پیش‌فرض و یک آینده خلق‌شده. یا می‌توانیم آینده‌مان را بر اساس گذشته بسازیم که در آن صورت همواره گذشته را تکرار خواهیم کرد و گذشته خواهیم بود، یا می‌توانیم امروز و دستاوردهای امروز را به عنوان مبنایی برای آینده‌ای وجدآفرین درست کنیم. آن‌وقت ما دچار رویا نیستیم، بلکه دچار یک وجدیم که می‌تواند ما را به آینده ببرد. من یک مثال بزنم: شما یک زمین می‌خرید. این زمین را می‌توانستید مثلاً ده میلیارد بخرید، اما ۱۵ میلیارد خریدید. دو حالت دارد: یک حالت این است که مدام با خودتان با آن فروشنده دعوا کنید که چرا این را ۱۵ میلیارد خریدم، همیشه در آن گذشته باقی می‌مانید که من ۱۵ میلیارد پول دادم. اما اگر بیایید این کار را بکنید، می‌توانید روی این زمین کارخونه، باغ یا خانه بسازید. این می‌شود آن گذشته‌ای که شما سکوی پرش برای آینده کردید.
معاون سابق رییس جمهور تاکید کرد: ما برای رسیدن به آنچه که امروز داریم، هزینه‌های زیادی دادیم و همواره مدیون کسانی هستیم که این هزینه‌ها را کردند. یعنی ما همیشه مدیون شهدا، جانبازان، ایثارگران، امام و مقام معظم رهبری هستیم، زیرا بدون آن‌ها نمی‌توانستیم به اینجا برسیم. حالا می‌خواهید تا فردا صبح بنشینید و بگویید که به جای ۱۵ میلیارد، می‌توانستیم ۱۰ میلیارد هزینه کنیم. حالا چه؟ آیا اگر تا قیام قیامت ما همین‌طور غصه بخوریم که چرا مثلاً فلان جا اشتباهی کردیم یا چرا جنگ دیر تمام شد، آیا این باعث می‌شود که آن خسارات به ما برگردد یا اینکه ما در گذشته زندانی بمانیم و نتوانیم جلو برویم؟ هرچه ما در آن گذشته بمانیم، نگاه تهدیدمحور را تقویت کردیم.
وی تصریح کرد که ما نیاز به حرکت به آینده داریم و گفت: حرکت به آینده یعنی اینکه ما باید منطقه را فرصت ببینیم. کسی دیگر در این منطقه نمی‌تواند ایران را بدون هزینه تهدید کند، زیرا این وضعیت ناممکن است. لذا ما نیاز نداریم هر حرکتی در منطقه را تهدید خودمان ببینیم. به عنوان یک نگرش تاریخی و جهانی که کمی پاسخ به سوال آقای اقبال سعید هم هست، عرض می‌کنم که دنیا متحول شده است. زمان ائتلاف‌ها و اتحادهای دائمی به سر آمده است. ما و آقای دکتر سجادپور در سال ۹۵ کتابی به نام «جهان پساغربی» نوشتیم که در آن گفتیم دوران اتحادهای دائمی تمام شده و زمان ائتلاف‌های موقتی رسیده است. خیلی‌ها به آن توجه نکردند. در سال گذشته، کسینجر به مناسبت صدمین سال حیات شرم‌آور خود، مقاله‌ای نوشت و در مصاحبه‌ای گفت که دوران اتحادهای دائمی تمام شده و ائتلاف موقتی آغاز شده است. همه دنیا تیترش کردند، اما نفهمیدند که کسینجر ایران که اینجا نشسته، آقای دکتر سجادپور قبلاً گفته بودند. لذا اتحادهای دائمی تمام شده و زمان ائتلاف‌های موقتی است.
ظریف ادامه داد: این را من پارسال هم همین‌جا گفتم. کشورهای خلیج فارس بهتر از ما درک کردند. به همین دلیل، در اوکراین، علیرغم اینکه آن‌ها به اصطلاح متحد آمریکا هستند، همراه روسیه موضع می‌گیرند و برای بهبود روابطشان با ایران از چین استفاده می‌کنند، به جای اینکه از آمریکا استفاده کنند.
وزیر اسبق امورخارجه با تاکید بر این نکته که دیگر دوران اتحادهای دائمی تمام شده است، عنوان کرد: شما باید از فرصت‌های ائتلاف‌های موقتی استفاده کنید. من فکر می‌کنم دوزاری سعودی‌ها در این قضیه سر آرامکو افتاده است. یعنی از آن خواب بیدار شده‌اند که نمی‌شود امیدوار بود که آمریکا خود را به خطر بیندازد به خاطر حمایت از منافع شما. ما باید این را بفهمیم که نه چین و نه روسیه به خاطر منافع ما، منافع خودشان را به خطر نخواهند انداخت. این به معنی این نیست که چین و روسیه بد هستند. اتفاقاً من معتقدم ما باید روابط راهبردی با چین و روسیه داشته باشیم، اما باید دنیا را درست بشناسیم.
وی خاطرنشان کرد: موضوع اول ایران این است که دوران تحقیر تاریخی ایران تمام شده است. امروز ایران به برکت انقلاب، به برکت خون شهدا و به برکت رهبری امام و رهبری عزتمند است، این را ما می‌توانیم از این شرایط جهانی استفاده کنیم. یک پرش نوشتم. خیال نکنید اینجا دارم شعار می‌دهم، بلکه این را در فارن افرز نوشتم. نه اینکه اینجا بگویم چون برای اینکه دفاع از رهبری اینجت نون و آب دارد.
می‌بینیم که هنگامی که شاه با مشکلاتی در برابر انقلاب مواجه شد، نگاهش چون برون‌نگر بود و گفت که باید یک نخست‌وزیری بیاوریم که انگلیسی‌ها خوشحال شوند، زیرا فکر می‌کرد که انقلاب را انگلیسی‌ها رهبری می‌کنند. اما در زمان جمهوری اسلامی، ما این نگاه را کنار گذاشتیم و وابستگی‌مان به مردم را پذیرفتیم. با اتکای به مردم، جمهوری اسلامی یک روند جدید و یک روش جدید را در همان روند گذشته ادامه داد. یعنی چه؟ تأمین امنیت ملی ایران. چهل و اندی سال از جمهوری اسلامی گذشت و ما تاکنون تنها حکومتی بوده‌ایم بعد از نادر شاه که وجبی از خاک ایران را از دست نداده‌ایم.
وی ادامه داد: به عبارت دیگر، این را علیرغم مخالفت همه دنیا به دست آوردیم. در جنگ عراق، همه ما شاهد بودیم که چقدر دنیا به ما فشار می‌آورد. انگلیسی‌ها کمک می‌کردند، آمریکایی‌ها آواکس می‌دادند از طریق عربستان، چینی‌ها سیکرور می‌دادند و فرانسه نیز نمی‌توانست میراژها را به عراقی‌ها برساند و آن‌ها را اجاره می‌دادند تا بتوانند علیه ایران از آن‌ها استفاده کنند. آلمان نیز سلاح‌های شیمیایی تأمین می‌کرد. من روز اولی که حضرات به این موضوع اشاره کردند، به آن‌ها گفتم که زیاد روی این موضوع تأکید نکنید. اگر گفتند شما چرا قطعنامه‌های شورای امنیت را اجرا نمی‌کنید، گفتم زیاد روی این موضوع تاکید نکنید، زیرا ما شما را محاکمه خواهیم کرد.
وزیر سابق امور خارجه تاکید کرد: جمهوری اسلامی در این شرایط از جنگ ایران و عراق، نمی‌گویم برنده شد، ولی در جنگ یک وجب از خاک کشور را نداد. حتی شاه نیز بحرین را داد. تعارف که نداریم، یک وجب از خاک کشور را ندادیم. برخی درباره دریای خزر یا دریای کاسپین صحبت می‌کنند. اگر زمانی خواستید، می‌توانم بگویم که در زمان شاه چه خبر بود. حتی یک ذره از خاک ایران و از آب‌های ایران در جمهوری اسلامی از بین نرفت. حتی ما به وضعیتی رسیدیم که آمریکا به ما حمله کرد و شهید سلیمانی را در یک اقدام تروریستی به شهادت رساند. البته قبل از آن، ما پهپاد آمریکایی را هم سرنگون کرده بودیم.
وی با بیان اینکه ما تنها کشوری هستیم که به یک پایگاه آمریکایی حمله کردیم، گفت: اسرائیل به ما حمله کرد و ما کشوری هستیم که اسرائیل را مورد حمله قرار دادیم. حالا برخی می‌گویند این نشانه ضعف ما بود. بنده چه موافق باشم چه مخالف، عرض می‌کنم که به اسرائیل گفته می‌شود امروز ایران ضعیف شده است. اگر این موشک‌ها به جای اینکه روی مناطق خالی نظامی فرود آید، روی مناطق جمعیتی فرود می‌آمد، آن‌گاه معلوم می‌شد که توان ایران چقدر است. لذا به قول مقام معظم رهبری، دوران بزن و در رو با ایران تمام شد.
