سقوط بیت کوین؛ اقبال سرمایهگذاران به بازار طلای آب شده
در این مقاله به بررسی دلایل سقوط بازار رمزارزها، دلایل محبوبیت بازار طلای آب شده در دوران بحران میپردازیم.
در حالی که بازارهای رمزارز با وعدههای بزرگ وارد هفتهها و ماههای گذشته شدند، شاهد افت جدی و ناگهانی در ارزش Bitcoin و سایر داراییهای دیجیتال بودیم. این سقوط ناگهانی باعث شده است بسیاری از سرمایهگذاران نگاه خود را به سمت داراییهای کمریسکتر و ملموستر معطوف کنند، و گزینهای که بیش از پیش به چشم میآید، بازار طلای آب شده است. در این مقاله به بررسی دلایل سقوط بازار رمزارزها، دلایل محبوبیت بازار طلای آب شده در دوران بحران میپردازیم.
چرا بازار رمز ارزها سقوط کرد؟
سقوط بیت کوین و دیگر رمزارزها را نمیتوان به یک عامل ساده محدود کرد؛ مجموعهای از عوامل اقتصادی، روانی، ساختاری و نهادی دست به دست هم دادهاند تا این داراییهای دیجیتال که زمانی رویایی برای رشد سریع بودند، ناگهان در مسیر نزول قرار گیرند. در ادامه مهمترین دلایل را مرور میکنیم:
۱. ابهام در مقررات و دخالت دولتها
بازار رمزارزها هنوز در بسیاری از کشورها با چارچوب مشخص قانونی روبهرو نشده است. هر خبر درباره محدودیتهای قانونی، ممنوعیت استخراج یا معامله رمزارز در کشوری بزرگ بلافاصله باعث فرار سرمایه از این بازار میشود. این بیثباتی مقرراتی باعث شده سرمایهگذاران محافظهکارتر شوند یا خارج شوند.
۲. عوامل کلان اقتصادی و معیارهای ریسک
رمزارزها با افزایش نرخ بهره، کاهش نقدینگی و تشدید سیاستهای پولی سخت مواجه شدهاند. وقتی بانکهای مرکزی نرخ را افزایش میدهند، داراییهای پرریسکتر مانند ارزهای دیجیتال بیشتر تحت فشار قرار میگیرند این امر باعث شده سرمایهگذاران بخشی از پرتفو خود را به گزینههای کمریسکتر منتقل کنند.
۳. ساختار بازار و اهرمهای بالا
بسیاری از معاملهگران رمزارز از اهرم مالی بالا استفاده میکنند؛ به محض وقوع یک تحرک منفی، نقدینگی بهسرعت تخلیه میشود و فشار فروش زیاد میشود. این ساختار باعث شده سقوطها سریعتر و شدیدتر از سایر داراییها باشند.
۴. کاهش اعتماد، هکها و ریسک تقلب
وقتی خبری از هک یک صرافی بزرگ یا خروج موسسات سرمایهگذاری به بیرون منتشر میشود، بازار رمزارزها بلافاصله واکنش میدهد. بهعنوان مثال، افشای مشکلات مالی در FTX یکی از عوامل کاهش اعتماد در بازار بود. اعتماد نقش مهمی در داراییهای مبتنی بر فناوری و شبکه دارد؛ وقتی این اعتماد آسیب ببیند، قیمت طلای آبشده سقوط میکند.
به نقل از سایت ارز دیجیتال:
«اگرچه خود شبکه بلاکچین امن است، اما داراییهای دیجیتال شما در معرض ریسکهایی مانند هک صرافیها، کلاهبرداریهای فیشینگ، بدافزارها و از همه مهمتر، از دست دادن کلیدهای خصوصی (Private Keys) قرار دارند.»
چرا بازار طلای آب شده گزینه محبوب دوران بحران است؟
در شرایط بحران، وقتی نوسان و ریسک بالا میروند، بسیاری از سرمایهگذاران به دنبال داراییهایی میروند که ارزش ذاتی بیشتری دارند و کمتر به احساسات و فناوری وابستهاند. در این میان، بازار طلای آب شده بهعنوان یکی از گزینههای برجسته مطرح میشود. دلایل آن عبارتاند از:
۱. تاریخچه قوی و اعتماد جمعی
طلا در طول هزاران سال بهعنوان ذخیره ارزش و ابزار مبادله شناخته شده است. این سابقه تاریخی باعث شده سرمایهگذاران در دوره عدم اطمینان اقتصادی، به آن رو بیاورند. برخی کارشناسان میگویند طلا بهعنوان «بیمه» در برابر بحرانها عمل میکند.
۲. مقاومت در برابر تورم و کاهش ارزش پول
یکی از کاربردهای عمده طلا این است که بتواند ارزش سرمایه را در برابر تورم، کاهش ارزش پول ملی یا بحران بانکی حفظ کند. به عبارتی، وقتی داراییهای ریسک بالا به مشکل میخورند، طلا وارد عرصه میشود.
۳. ماهیت فیزیکی و ملموس
طلای آبشده، برخلاف بسیاری از داراییهای مالی یا دیجیتال، دارای ارزش فیزیکی است. این ویژگی باعث میشود در ذهن بسیاری از سرمایهگذاران، دارایی قابل اتکاتر محسوب شود. همین موضوع باعث شده بازار طلای آبشده در شرایط بحرانی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
۴. نقدشوندگی مناسب و تنوع استفاده
اگرچه ممکن است هزینه ذخیره، نگهداری یا فروش فیزیکی طلا در نظر گرفته شود، اما طلا همچنان دارایی است که به راحتی قابل معامله است و در مقایسه با املاک، نقدشوندگی بیشتری دارد. این باعث میشود در شرایط بحرانی که نقدینگی اهمیت دارد، طلای آبشده گزینهای جدی برای سرمایهگذاری باشد.

تفاوت بازار طلای آب شده با رمزارز از دید سرمایهگذاران
برای اینکه بهتر بفهمیم چرا بعضی سرمایهگذاران از رمزارز به طلا یا بهویژه بازار طلای آبشده منتقل میشوند، مهم است تفاوتهای اساسی بین این دو دارایی را مرور کنیم.
۱. منبع ارزش و ریسک
رمزارزها عمدتاً به اعتماد و فناوری وابستهاند؛ امنیت شبکه، پذیرش عمومی، نقدینگی و مقررات همگی بر ارزش آنها تأثیر میگذارند. در مقابل، طلا بیش از فناوری بر ویژگیهایی چون کمیابی، تاریخی بودن، و تقاضای جهانی متکی است. به این ترتیب، رمزارزها ریسک بیشتری دارند اما امکان رشد سریعتر؛ طلا ریسک کمتر اما رشد مطمئنتر.
۲. نوسان و بازده
بازار رمزارزها بهطرز چشمگیری نوسان دارد؛ این یعنی شانس سود بزرگ اما احتمال ضرر نیز بالا است. از سوی دیگر، طلا نوسان کمتری دارد و بیشتر برای حفظ سرمایه مناسب است تا سودهای کوتاهمدت بزرگ. برای مثال، طلا در دوره بلندمدت متوسط بازدهی داشته ولی رمزارزها بارها جهشهای ناگهانی و سقوطهای شدید را تجربه کردهاند.
۳. نقدشوندگی و انتقالپذیری
رمزارزها به طور خاص برای معامله سریع و انتقال فوری طراحی شدهاند. اما همین ویژگی ممکن است در بحرانها که بازارها بسته یا نقدینگی کم میشود، به ضرر تبدیل شود. طلای فیزیکی ممکن است در همان سرعت رمزارز عمل نکند، اما به عنوان دارایی امنتر شناخته میشود.
۴. کاربرد و تقاضا
رمزارزها کاربردهای خاص دارند، مثل انتقال پول سریع یا استفاده در برخی پروژههای بلاکچینی. در مقابل، طلا علاوه بر دارایی سرمایهای، کاربردهای جواهرسازی، صنعتی و ذخیره ارزش دارد. این تنوع در کاربرد باعث شده در شرایط بحرانی، طلا گزینهای کمریسکتر به نظر برسد.
این روزها سرمایهگذاران رمزارز میخرند یا به سراغ بازار طلای آب شده؟
با سقوط و نوسان شدید در بازار رمزارزها و افزایش نگرانیها نسبت به ریسکهای اقتصادی و مالی، بسیاری از سرمایهگذاران به سمت بازار طلای آبشده تغییر مسیر دادهاند یا حداقل وزن سرمایهگذاری خود را به آن سمت افزایش دادهاند. پیش از این، رمزارزها بهعنوان فرصت رشد سریع شناخته میشدند؛ اما اکنون که رشد سریع همراه با ریسک بالا شده، بخش از سرمایهگذاران ترجیح میدهند به پناهگاه امنتر یعنی طلا روی آورند. دادههای بازار نشان میدهد که در دورههای بحران، تقاضا برای داراییهای فیزیکی مثل طلا و بهویژه طلای آبشده افزایش مییابد. همچنین، بسیاری از کسانی که در رمزارزها سرمایهگذاری کرده بودند، به دلیل زیانهای پیدرپی، بخشی از دارایی خود را به طلا منتقل کردهاند. با این حال، نمیتوان گفت رمزارز کاملاً کنار گذاشته شده است. برخی سرمایهگذاران بلندمدت همچنان به رمزارز اعتقاد دارند و آن را بخشی از پرتفو میدانند. اما اگر پرسش این باشد که اکنون کدام دارایی بیشتر مورد توجه است، پاسخ این است: بازار طلای آب شده در شرایط کنونی مسیر مطمئنتر برای سرمایهگذاران است.
رمز ارز یا طلای آب شده؟
سقوط رمزارزها ناشی از ترکیبی از عوامل اقتصادی، ساختاری و روانی بود که اعتماد بازار را تحت تأثیر قرار داد. در مقابل، بازار طلای آبشده با داشتن ویژگیهای محافظهکارانهتر، تاریخچه اثباتشده، و کاربرد جهانی، به گزینهای محبوب برای سرمایهگذاری در دوران بحران تبدیل شده است. تفاوتهای بنیادین میان طلا و رمزارز از دید سرمایهگذار روشن است: یکی برای رشد سریع با ریسک بالا، دیگری برای حفظ ارزش با ریسک کمتر. در این روزها، اگر بخواهیم بین این دو انتخاب کنیم، بسیاری از سرمایهگذاران مسیر امنتر یعنی بازار طلای آبشده را برگزیدهاند.