جلوگیری از خروج دانش آموزان استعداد درخشان از کشور/ برگزاری اولین المپیاد پژوهشی در ایران

فاطمه مهاجرانی، رئیس مرکز ملی پرورش استعداد‌های درخشان و دانش‌پژوهان جوان در گفتگو با ایلنا با اشاره به برگزاری المپیاد پژوهشی در ایران گفت: ما بنا داریم برای اولین بار المپیاد پژوهشی را در کشور برگزار کنیم. المپیاد پژوهشی به این صورت است که طی چند مرحله کارهای پژوهشی که بر اساس نظام مسائل کشور است، داوری خواهند شد. منظور از نظام مسائل کشوری مشکلات و موضوعات در زمینه سازمان‌های محیط زیست، انرژی و ... است که مورد شناسایی و پژوهش توسط دانش آموزان قرار می‌گیرد. ما از دانش آموزان می‌خواهیم در راستای حل مشکلات و مسائل نظر بدهند و طبیعتا در مسیر کار آنها یک راهنما قرار می‌گیرد و در نهایت نظرات به یک طرح تبدیل خواهد شد.

وی ادامه داد: هدف از برگزاری المپیادها گسترش دانش، ایجاد تعمیق دانش و همچنین ایجاد شور دانش است که امیدواریم با افزایش تنوع المپیادها این مهم انجام شود.

مهاجرانی با بیان اینکه ایران دومین کشور در منطقه در راستای برگزاری المپیاد پژوهشی است، گفت: در حال حاضر ترکیه به عنوان اولین کشور در منطقه المپیاد پژوهشی را برگزار کرده و حالا ما برای اولین بار در کشور آن را برگزار خواهیم کرد و دومین کشور در برگزاری المپیاد پژوهشی در منطقه خواهیم بود. به طور کلی در دنیا هم شش کشور المپیاد پژوهشی را انجام می‌دهند. سال تحصیلی آینده  این المپیاد برگزار خواهد شد و برای برگزاری این المپیاد باید بتوانیم با محیط زیست و پژوهشگاه‎های مختلف ارتباطی را ایجاد کنیم.

رئیس مرکز ملی پرورش استعداد‌های درخشان و دانش‌پژوهان جوان افزود: نکته‌ای که در المپیادهای جدید برای ما خیلی مهم است، این است که دانش آموز یک اتصال ارگانیک و طبیعی را احساس کند و بعد از اینکه مدال گرفته رها نشود و بتواند به سازمان و مرکز مربوطه متصل باشد. هدف از این قضیه کمک به نگهداشتن نیروها در داخل کشور است.

وی در خصوص آزمون ورودی مدارس تیزهوشان گفت: آزمون ورودی پایه دهم مانند سال قبل به صورت مشترک (سپماد و نمونه) برگزار خواهد شد، بخشنامه آن هم به زودی از سوی دفتر وزیر ارسال می‌شود. سنجش پایه هفتم هم در تیرماه سال ۹۸ برگزار خواهد شد و معطوف بر حوزه‌‎های هوش و استعداد خواهد بود.

مهاجرانی با اشاره به تعاملات مرکز ملی پرورش استعداد‌های درخشان با سازمان فضایی گفت: دانش آموزان ما بسیارخوب در مسیر پروژه‌ها قرار می‌گیرند و تعاملات به خوبی پیش می‌رود، اما نکته‌ این است که ما از ارتباط بین دو سازمان نباید ناگهان منتظر یک پروژه خیلی بزرگ و اساسی باشیم و باید زمان بدهیم تا این کارها آرام آرام پیش برود. مشابه همین همکاری را ما با بسیج مهندسی دنبال کردیم که جشنواره آن در بهمن سال ۹۷ برگزار شد و دستاوردهای مهندسی دانش‌آموزان نیز در همکاری با بسیج مهندسی در راستای مسائل کشور است.

وی ادامه داد: تاکید می‌کنیم بچه‌ها بی‌هدف برای المپیادها نخوانند. به عنوان مثال در علوم پایه باید با رویکرد دانش حرکت کنند ولی در رویکرد‌های مهندسی یا محیط زیست باید حتما به یک موضوعی متصل شوند، زیرا با این کار هم خودشان احساس هویت می‌کنند هم طبیعتا آن سازمان می‌تواند از ظرفیت آنها استفاده کند.

مهاجرانی  در پاسخ به این سوال که یعنی پس از اینکه این دانش آموزان به دانشگاه راه یافتند و فارغ التحصیل شدند می‌توانند جذب سازمان‌های مهندسی یا پژوهشی شوند؟ گفت: ما در حال کار کردن روی این مساله هستیم، یعنی هم روی ورود دانش آموزان به دانشگاه و هم روی دادن گرندهای پژوهشی به دانش آموزان کار می‌کنیم. یکی از خواسته‌هایی که بچه‌های استعداد درخشان و المپیادی دارند، حضور در پروژه‎های تحقیقاتی کشور است و به شدت این را از ما طلب می‌کنند.

رئیس مرکز ملی پرورش استعداد‌های درخشان و دانش‌پژوهان جوان در پایان اظهار داشت: در واقع یکی از راه‌هایی که ما برای جلوگیری از خروج دانش آموزان استعداد درخشان از کشور مد نظر داریم همین کار است. این نکته‎ای هست که دفتر رهبری از ما خواست تا زیرساخت آن را فراهم کنیم. به همین خاطر هم تفاهمنامه‌هایی را با دانشگاه‌ها دنبال می‌کنیم از جمله دانشگاه امیرکبیر که تفاهمنامه با آنها منعقد شده، اما باید حواسمان باشد که از یک دانش آموز نمی‌توانیم به اندازه یک دانشجوی دکتری انتظار داشته باشیم. یعنی او باید بداند که در یک سطوح پایین‌تری در پروژه قرار دارد  و حتی فقط در اندازه یک مشاهده‌گر رفتار خواهد کرد و این خود تجربه ارزشمندی است.