یک کارشناس اقتصادی:
تعاونی‌های کارگری به حاشیه رانده شده‌اند
یک کارشناس اقتصادی در خصوص منحرف کردن مسیر مطالبات کارگران، تاکید دارد که شرکت‌های تعاونی کارگری می‌توانند با دمکراتیزه کردن روند انتقال قدرت از دست کارفرمایان به دست نمایندگان واقعی کارگران به بهبود معیشت آنان کمک کنند.
«فریبرز رئیس دانا» در گفتگو با ایلنا با اشاره به اینکه تعاونی‌های کارگری در چارچوب مناسبات سرمایه دارانه در قانون کار به رسمیت شناخته شده‌اند، تصریح کرد: قانون کار مصوب 29 آبان 69 وجود شرکت های تعاونی کارگری را برای برقراری تعادل و پرهیز از ظلم به کارگران به رسمیت شناخته اما از زمان آغاز اجرای سیاست‌های تعدیل ساختاری تاکنون همین اندک مجاری تنفسی برای کارگران در چارچوب مناسبات سرمایه دارانه حاکم بر قانون کار به رسمیت شناخته نمی‌شود.
رئیس دانا به رسمیت نشناختن تعاونی‌های کارگری در بازارهای مختلف پولی را ناشی از ترسی دانست که در میان کارفرمایان از بابت توقف دست اندازی‌ها به حقوق اجتماعی و اقتصادی کارگران وجود دارد و افزود: در ایران سالهاست که تعاونی‌های کارگری زیر فشار براندازانه دولت و سرمایه‌داری سوداگرانه قرار دارند، زیرا آنها از هر شکلی که به نهادینه شدن حقوق صنفی کارگران منجر شود هراس دارند و اساسا سعی می‌کنند بدین وسیله مشارکت مردمی طبقات فرودست را به حاشیه ببرند.
این کارشناس اقتصادی که عقیده دارد باهمه رویکردهای بازدارنده‌ای که همواره درمقابل سازمان یابی نهادهای صنفی کارگری اتخاذ شده است، می‌توان عملکرد شرکت‌های تعاونی مسکن و مصرف کارگری در دوران بعد از اجرای اصلاحات ارضی را تا حدود زیادی موفقیت آمیز تلقی کرد، افزود: با وجود آنکه تعاونی‌ها به موجب قانون اساسی همچنان یکی از بخش‌های اصلی سه گانه اقتصادی است اما در سالهای اخیر از سوی سیاستگزاران و مجریان برنامه‌های اقتصادی کوچکترین میدان عمل به آنها داده شده است.
وی بابیان اینکه نقش تعاونی ها خصوصا از نوع تعاونی‌های مرتبط با پایگاه‌های اجتماعی اقشار فرودست به کمرنگ‌ترین حالت ممکن تنزل پیدا کرده است، افزود: اوج این اتفاق تصمیمی بود که در خصوص ادغام وزات تعاون در دو وزارتخانه رفاه و کار صورت گرفت.
رئیس دانا با یادآوری اینکه بعد از انقلاب اسلامی با ایجاد وزارت تعاون نوعی رویکرد خوشبینانه نسبت به پررنگ شدن نقش تعاونی‌ها در تنظیم و برقراری تعادل در مناسبات اقتصادی کشور حاکم شده بود، گفت: در نهایت ادغام این وزارتخانه در دو وزارتخانه دیگر نشان داد که رویکرد حاکمان کشور در جهت وزش جریانهای تعدیل ساختاری قرار گرفته است.
وی ادامه داد: نتیجه چرخش چنین رویکرد این بود که تعاونی‌های منسوب به طبقات فرودست از این پس به جای داشتن مشارکت موثر برای ایجاد تعادل در مناسبات اقتصادی کشور از متن به حاشیه‌رانده شده‌اند.
رئیس دانا نمونه ای این بدنام کردن ها را در سخنان وزرای راه شهرسازی و بهداشت دانست و افزود: این افراد بدون اینکه کوچکترین توجهی به عملکرد منفی‌اشان در راه سازی وتوسعه بهداشت و درمان که یک حق رایگان عمومی است داشته باشند واماندگی‌های خود را به سوسیالیسم نسبت می‌دهند و از آن به عنوان رسوبات سوسیالیستی یاد می‌کنند.
وی تصریح کرد: فضای سرمایه دارای افراطی گرا و نظام بنیادگرای بازار در کشور، موجب شده است تا شرکت تعاونی‌های کارگری نه تنها به جلوگیری از تجمیع قدرت و ثروت اندوزی به عنوان کارکرد اصلی خود دور بمانند بلکه با مبتلا شدن به فساد‌های اقتصادی سرمایه داری سوداگرانه به تدریج پایگاه اجتماعی خود را از دست بدهند و در نهایت به عنوان مقصران اصلی شکست سیاست‌های تعدیل ساختاری تبدیل شوند.
این اقتصاددان تنها راه خروج از وضعیت فعلی را میدان دادن به فعالیت تعاونی های کارگری واقعی برای ورود صحیح به فعالیت‌های اقتصادی و تجاری دانست و اظهار داشت: شرکت های تعاونی کارگری که خاستگاه صنفی مستقل واقعی داشته باشند می‌توانند در کنار بهبود بخشیدن به وضعیت اقتصادی اعضای خود امکان رشد اقتصادی را نیر فراهم کنند و به صورت مشخص با کارکرد صحیح خود ضمن جلوگیری از ریخت پاش‌های مالی به ارتقاء توان چانه‌زنی نهاهای کارگری در مذاکرات دست جمعی کمک کنند.
رئیس دانا ادامه داد: از طریق همین شرکت‌های تعاونی کارگران می توانند به صورت همه جانبه سرنوشت خود را در دست بگیرند و دریافت انواع تسهیلات و حمایت‌های اجتماعی را برای خود فراهم کنند تا لایه‌های قدرت نتوانند صرفا با تغییر آرایش قدرت در جهت فریب اذهان عمومی و منحرف کردن مسیر مطالبات آنها عمل کنند.
