ترمیم شکاف عمیق هرینه- دستمزد با محاسبه دقیق سبد معیشت

«مسعود نیازی»، عضو هیات مدیره کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در گفتگو با ایلنا در ارتباط با محاسبه اقلام سبد معیشت خانوار و تاثیر آن در روند تعیین حداقل مزد گفت: روند محاسبه سبد معیشت خانوار در ایران هنوز نهادینه نشده است.

وی افزود: از زمان اجرای قانون کنونی کار در سال ۶۹ مفهوم سبد استاندارد هنوز به خوبی تعریف نشده است و در سالهای مختلف در جلسات تعیین مزد شورای عالی کار از سبدهای معیشتی متفاوتی استفاده شده‌است.

وی ادامه داد: برای نمونه در مورد اقلام خوراکی سبد گاهی از مدل سبد کالریک سازمان خواربارجهانی استفاده می‌شود و گاهی نیز سبد پیشنهادی مرکز تغذیه وزارت بهداشت مبنای کار قرار می‌گیرد.

این مقام صنفی با بیان این مطلب که توافق بر سر سبد حداقلی معیشت ضروری است گفت: با توجه به شکاف عمیق تاریخی هزینه-مزد، تنها با لحاظ کردن آمارهای رسمی تورم در روند مذاکرات مزدی، پرکردن این عقب ماندگی مزدی امکان پذیر نیست و تنها محاسبه دقیق سبد معیشت خانوار می‌تواند با نمایاندن دقیق عمق این شکاف، مبنای پایه گذاری برنامه‌های جبرانی چندساله باشد.

وی ادامه داد: با محاسبه دقیق این سبد معیشت می‌توان برنامه‌های پلکانی چندساله طرح ریزی کردو معضل عقب ماندگی مزدی را به مرور مرتفع نمود.

نیازی در تشریح بیشتر این مطلب افزود: یک نکته اساسی را باید در نظر گرفت و آن هم اینکه اقلام سبد معیشت باید همه مایحتاج ضروری خانوارهای کارگری از جمله خوراک، پوشاک، مسکن، آموزش، بهداشت و حمل و نقل را در بر بگیرد.

وی افزود: و مساله ضروری و مهم‌تر این است که قیمت‌های سوری را کنار گذاشت و در جهت تعیین دقیق هزینه‌های واقعی اقلام حرکت کرد.

عضو هیات مدیره کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در ادامه با بیان اینکه می‌توان از مدل‌های موفق جهانی در زمینه تعیین حداقل دستمزد استفاده کرد گفت: برای مثال در بسیاری از کشور‌ها مولفه‌های بومی در تعیین حداقل دستمزد در نظر گرفته می‌شوند و با توجه به تفاوت هزینه‌های خانوار در کلانشهر‌ها و شهرهای کوچک، دستمزدهای متفاوتی تعیین می‌شود.

وی ادامه داد: اما در ایران به دلیل مشکلات فزاینده در روند تعیین هزینه‌ها و سختی کار دخیل نمودن مولفه‌های منطقه‌ای، همواره به یک مزد ملی اکتفا شده است.

نیازی در پایان با بیان اینکه ایجاد مراکز پژوهشی مستقل از دولت می‌توانند در محاسبه دقیق سبد هزینه خانوار موثر باشند گفت: قیمت‌های حقیقی اقلام سبد می‌توانند توسط مراکز پژوهشی مستقل و براساس بررسی‌های می‌دانی سالانه تعیین شوند و این تجربه نیز در بسیاری از کشورهای جهان پیاده شده و تا کنون موفقیت آمیز بوده است.