میراثمشترک چاوز و احمدی نژاد

ایلنا:هوگو چاوز و محمود احمدی نژاد؛ یکی خودش را چپ اما ملحد می دانست و دیگر خودش را چپ اما مسلمان. میراثهر دو پس از کنار رفتن یکی بود؛ تورم و نقدینگی بالا، انزوا و در نهایت رنج اقتصادی برای مردم در بزنگاه غروب قیمت رویایی نفت. حالا روسای دولت پس از این دو بیشتر وقتشان را صرف میراثآنها می کنند.

شنبه مراسم استقبال از نیکلاس مادورا، رئیس جمهوری ونزوئلا در کاخ سعد آباد برگزار شد. او که شب قبلش به تهران رسیده بود، از سوی معاون وزیر خارجه مورد استقبال قرار گرفت. استقبالی که اگر در دوره احمدی نژاد بود، طور دیگری می بود.

اشتراکات دو رئیس جمهوری

به جزشباهت‌های شخصیتی احمدی نژاد و چاوز، کشورهای این دو رئیس جمهور سابق از نظر اقتصادی نیز به هم نزدیک بودند و مهمترین شباهت، این بود که اقتصاد هر دو کشور بر پایه فروش نفت استوار بود.

تورم بالاٰ، نقدینگی زیاد و پایین بودن ارزش پولی، از دیگر مشترکات دو کشور به حساب می‌آمد. البته به لطف درآمدهای بالای نفتی، این دو رئیس جمهور توانستند رضایت عمومی را جلب کنند؛ یکی با توزیع سیب‌زمینی و دیگری با توزیع مرغ سوخاری.

نگاه پوپولیستی و دربست گرفتن اقتصاد برای دولت و مشارکت ندادن بخش خصوصی در داد و ستدهای اقتصادی ارمغانی جز نابودی صنایع داخلی برای این کشورها نداشت؛ تا حدی که هردو را تبدیل به وارد کننده اقلام غذایی کرد.

ژرژ بوتی، رئیس فدراسیون کارفرمایان «فدکاماراس» در تعریف وضعیت کشورش می‌گوید: «در طول ۱۰ سال، ۲۰۰ هزار شرکت حذف شد، یک‌هزار و ۶۰۰ شرکت دیگر دولتی شد و سرمایه‌گذاران فعال، کسب و کار خود را به دیگر کشورهای منطقه بردند».

به عقیده وی، روحیه رانتی چاوز و وابستگی بیش از اندازه به نفت و یارانه در او بسیار بالا بود. وی اظهار کرده بود از زمان به قدرت رسیدن افراد به ظاهر چپ‌گرا در ونزوئلا، بنا بر اعلام رسمی دولت تا سال ۲۰۱۲ مبلغ ۵۵۰ میلیارد دلار در بخش‌های رفاه اجتماعی هزینه شده است، در حالیکه از فقر مردم کمتر که نشده هیچ بلکه بر آن افزوده نیز شده؛ در واقع اینها هزینه‌هایی برای جمع آوری رای بوده است.

به عقیده اکثر کارشناسان اقتصادی، فقدان سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد و دادن یارانه مستقیم به مردم(پخش دو وعده غذا در روز) سبب شد مردم دیگر دنبال کسب و کار نروند و نیروی کار جامعه محدود شود.

همین عامل سبب شد رشد اقتصادی ونزوئلا در سال گذشته زمانی که هنوز نفت بشکه‌ای ۱۰۰ دلار بود، به منفی ۲ درصد برسد.

اکنون دیگر آن دو رئیس جمهور در عرصه سیاست نیستند؛ یکی مغلوب سرطان شد و دیگری مغلوب مردم. این دو رفیق در حالی از سیاست رفتند که چاوز تورم ۶۳ درصدی برای مردمش به یادگار گذاشت و رئیس‌جمهور پیشین ایران تورم ۴۳ درصدی آورد.

ایران

در ایران حسن روحانی با شعار تغییر کلی در سیاست‌های اقتصادی قبل، آرای مردم را اخذ و از همان روزهای نخست شروع به بازسازی کشور کرد. اکنون که ۲ سال از ریاست‌جمهوری روحانی گذشته، وی توانسته از شدت تورم بکاهد؛ حضور هوشمندانه مردم پای صندوق‌های رای و دعوت بزرگانی همچون آیت الله هاشمی رفسنجانی و حجت‌الاسلام سید محمد خاتمی از مردم برای رای دادن به کاندیدای مشخص، باعثشد وضعیت کلان اقتصادی مردم ایران بهتر از ونزوئلایی‌ها شود.

ونزوئلا

پس از مرگ چاوز مادورا توانست بر روی موج احساسات مردم سوار شود و دوباره با تکیه بر همان سیاستهای چاوز رای مردم را در یک انتخابات پر حاشیه به دست آورد. در ونزوئلا، گویی مردم هنوز به فکر غذای مجانی هستند و مادورا را انتخاب کردند.

بحران نفت

زلزله‌ای به قدرت ۷ ریشتر اقتصاد این دو کشور را لرزاند، قیمت نفت ۶۰ درصد کاهش یافت و خزانه ارزی هر دو کشور را خالی کرد.

هنگامی که اجلاس اوپک برگزار شد و بحث‌ها در مورد کاهش تولید به نتیجه نرسید، البدری(دبیرکل اوپک) تنفس اعلام کرد و از هیئت‌ها دعوت کرد برای صرف ناهار به سالن بغل بروند، روزنامه الشرق الاوسط گزارش داد که هیئت ونزوئلایی(که علاوه بر وزیر نفت وزیر خارجه‌اش را هم همراه داشت) هنگام ناهار نیز در حال صحبت با مقام‌های عربستانی و کویت بودند تا بلکه آنها به کاهش تولید تن در نهند. این موضوع تا حدی بود که رامیرز خطاب به النعیمی(وزیر نفت عربستان) اظهار داشت: آقای مادورا گفته است من قول می‌دهم همکاری کشورهای غیر عضو را بگیرم، همین الان هم نمایندگان مکزیک و روسیه در لابی هستند و قول همکاری داده‌اند.

اجلاس بدون هیچ نتیجه خاصی به پایان رسید. زنگنه رفت تهران که به نوبخت بگوید امسال روی وزارتخانه او حساب نکنند تا بر همین اساس رئیس سازمان برنامه و بودجه در کنفرانس اقتصاد ایران اعلام کند تنها یک سوم درآمدهای دولت روی نفت بسته شده و سایر درآمدها از محل‌های دیگر تامین خواهد شد.

اما ونزوئلایی‌ها هنوز نمی‌توانستند این را باور کنند و سعی کردند باز هم با صحبت‌های تبلیغی مانند اینکه حقوق وزرا ۴۰ درصد کاهش پیدا می‌کند، سعی کردند اعتراض ها را کنترل کنند. زمستان فرار رسید و کشورهای صادر کننده منتظر افزایش قیمت فصلی بودند اما این زمستان بیشتر به بهار نزدیک است.

به نظر می‌رسد این بار مادورا خود وارد عمل شده و مانند تیمی که دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد، با دروازبانش هم حمله می کند. مطابق برنامه اعلام شده از سوی خبرگزاری ونزوئلا، مادورا بعد از ایران به الجزایر، مسکو و سپس به ریاض می‌رود تا بلکه بتواند جلوی سقوط قیمت نفت را بگیرد؛ تلاشی پوپولیستی و شاید هم مبتنی بر «دیپلماسی عمومی» برای افزایش اندکی محبوبیت و کسب رای.

گزارش: بسیم لاله