نمایشگاه آثار پرویز کلانتری افتتاح شد

ایلنا: نمایشگاه نقاشى‌هاى پرویز کلانترى، مروری بر شش دهه تلاش مستمر نقاشانه وی در کنار هفت کار تازه و دیده نشده از این استاد ۸۲ ساله صاحب سبک نقاشی ایران با حضور چهره‌های شاخص جامعه هنری نظیر عباس کیارستمی، آیدین آغداشلو، نصرالله افجه‌ای، شهرام ناظری، علی مراد خانی، مرتضی کاظمی، علیرضا سمیع آذر، نورالدین زرین کلک، افشین پیرهاشمی، علی شیرازی، پریوش گنجی، سامان مقدم، علی قربان‌زاده، آرمان استپانیان، احمد وکیلی، ایرج اسکندری و عنایت الله نظری نوری؛ عصر جمعه هفدهم آبان ماه در گالری بوم افتتاح شد.

به گزارش ایلنا، «شبانه‌ها» عنوان این نمایشگاه است که در دو بخش آثار کلانترى را مرور مى کند، در صحن عمومى گالرى بوم مهم‌ترین دوره‌هاى نقاشى این هنرمند پیشکسوت مرور مى‌شود که شامل فضاهاى نوستالژیک معمارى‌هاى کویرى، اتمسفرهاى آرامش بخش روستاهاى از دست رفته ایرانى و حتى نقاشى‌هایى از عشایر است که در آن‌ها کوچ در مقام یک افسانه دور، گرامى داشته مى‌شود؛ اما در بخش ویژه این نمایشگاه در اتاقى که خود استاد کلانترى آن را «اتاق آبى» مى‌نامد، مجموعه‌اى بسیار متفاوت به روى دیوار رفته است که گویا از اعتراض و فریاد هنرمند حکایت مى‌کند که در اثر برخى مناسبات ناصحیح در جامعه هنرى پدید آمده‌اند.

پرویز کلانتری در مورد نقاشی‌هایی که در این نمایشگاه به نمایش گذاشته است، گفت: من همیشه سعی کردم نقاشی نو گرا باشم و مخاطب آثارم را بیشتر جوانان روشنفکر بین ۲۰ تا ۳۰ سال می‌دانم و سعی می‌کنم آثارم را با آن‌ها کوک کنم و واکنش آن‌ها راجع به آثارم برایم بسیار اهمیت دارد زیرا که آن‌ها هستند که با سلیقه‌هایشان آینده را رقم می‌زنند، بنابراین با سن بالایی که دارم سعی می‌کنم همسو با جوانان حرکت کنم.

او در مورد دوره‌های مختلف کاریش گفت: من همیشه به شکل پراکنده‌ای کار کرده‌ام و هربار سرنوشت به یک دلیلی مرا به سمتی کشانده است. بدلیل آنکه در رشته‌های مجسمه سازی و معماری در دانشگاه‌ها طراحی تدریس می‌کردم، دانشجویان را به ارگ بم می‌بردیم، از آنجا شیفته معمارى هاى کویرى شدم و آثار کاهگلی را آغاز کردم و چشم اندازهای معماری مناطقی چون کاشان، ابیانه، یزد و ارگ بم را نقاشی کردم.

او در مورد آثاری که تحت عنوان «شبانه‌ها» در بخش ویژه این نمایشگاه در اتاقى آبی به نمایش گذاشته است؛ اضافه کرد: این آثار که در مهرماه امسال خلق شده‌اند بازگویى این واقعیت است که از ماست که بر ماست و از درون اندوهگین من درباره برخى مناسبات ناصحیح در جامعه هنرى برآمده و بر بوم نشسته است من در این آثار پیرهن خود را پاره کرده و بصورت کلاژ بر روی بوم چسبانده‌ام، پیرهن در واقع شناسنامه آدم هاست. وقتی پیرهن خود را پاره می‌کنم بدان معنی است که حال خوبی ندارم اما این سوءتفاهمات برطرف شده و دیگر خشمگین نیستم و با مسائل کنار آمده‌ام و این روز‌ها حال خوبی دارم. آثار تازه‌ام در ادامه مجموعه «شبانه‌ها» رنگ‌های آبی دلپذیری دارند و دیگر تاریک نیستند و با نور مهتاب همراه هستند.

در حاشیه افتتاح این نمایشگاه علی مراد خانی معاون امورهنری وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی در مورد آثار استاد پرویز کلانتری گفت: من با آثار استاد کلانتری زندگی کرده‌ام و وقتی آثار کاهگلی او را می‌بینم، خانه خودمان در قم را به یاد می‌آورم به همین دلیل احساس نزدیکی با آثار وی می‌کنم. من یکی از آثار استاد کلانتری که در اتاقم بود را به دفتر وزیر ارشاد فرستادم، هر کس که این اثر را می‌بیند از این کار استقبال زیادی می‌کند. وقتی می‌بینم که استاد کلانتری از کاهگل که در ساخت خانه‌ها بکار رفته است در آثارش در فضایی کاملا متفاوت استفاده کرده متوجه می‌شوم که تا چه اندازه می‌توان از متن جامعه یک کار کاملا روشن فکری را ایجاد و آن‌ها را به هم نزدیک کرد.

او اضافه کرد: «استاد کلانتری در دوران کاری خود رویکردی متفاوت و فضایی جدید بوجود آورد و نگاهی تازه به هنر قدیمی ایران کرد».

وی در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره معافیت مالیاتی حامیان و سرمایه گذاران در جامعه هنری گفت: این موضوع از مسائلی است که در قانون آمده است اما الزامی در آن نیست و ما بدنبال انجام آن هستیم. موضوع اقتصاد هنر از بخش‌های مهم در طبقه بندی کارهای ما بوده است که شامل مباحثمالیات، کمک‌ها و حمایت هاست. دولت باید این امکان را برای هنرمند و کارهای هنری بوجود آورد که اسپانسر مالی بگیرد و برای مثال اگر در زمینه هنری حامی مالی سرمایه‌ای در اختیار او قرار دهد جزء معافیت مالیاتی‌اش محسوب شود که به این وسیله اسپانسر‌ها تشویق به انجام این کار می‌شوند.

وی در پایان درباره شیوه ارائه مناسب آثار در گالری بوم و نیز نمایش آثار بزرگان هنر ایران که جنبه فروش هم ندارد به خوبی یاد کرد و این فضاهای نوین در جامعه تجسمی ایران را نشانه بلوغ و رشد توسعه این هنر در متن جامعه دانست.

مرتضی کاظمی مشاور اقتصاد فرهنگ و هنر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد آثاراستاد پرویز کلانتری گفت: با دوره‌های قبلی آثار استاد کلانتری آشنا هستیم که حائز ردپاهایی پر رنگ از هویت ملی و نشانه‌های زیبا‌شناختی آشکارای هنر سرزمینمان است، اگرچه استاد در هر دوره از کارشان جلوه‌هایی نو را در آثارشان مطرح می‌کنند اما در آثار تازه‌شان با عنوان «شبانه‌ها» بسیار هنرمندانه توانسته بار فرهنگی شب را در تابلوهای خود نشان دهد. شب در فرهنگ و هنر ادب فارسی مفاهیم متنوع و متعددی دارد، شب مملوء از راز‌ها و رمزهاست و خیلی از رویاهایی که ایرانی در زندگی خودش تصور کرده در شب دیده است و در واقع نشان دهنده نیمه رمز آلود وجود انسان است.

علیرضا سمیع آذر مدیر اسبق موزه هنرهاى معاصر تهران و مدرس تاریخ هنر نیز در حاشیه نمایشگاه پرویز کلانتری در گالری بوم او را نقاش خاصی خواند که شش دهه است آرمان شهری آرامش بخش توام با سعادت انسانی را ترسیم می‌کند.

سمیع آذر گفت: پرویز کلانتری سالیان درازی است که در پی ارائه سرزمین موعودی است که انسان در آن به آرامش و سعادت رهنمون می‌شود. سرزمینی که مطمئن نیستم استاد نقاش آن را در جغرافیای بیرونی دیده باشد؛ بنابر علائم زیبا‌شناختی که ایشان سالیان سال است بر آن تاکید دارند شهرهای پرویز کلانتری را یک دنیای متا فیریکی می‌بینم که در وافع نقاش آن را نوید می‌دهد.

سمیع آذر افزود: نقاشی‌های جناب کلانتری آگاهانه تخت است و از پرسپکتیو‌های کلاسیک مدرنیستی می‌پرهیزد و کارهای او به عمد رنگ خاصی ندارند و محوریت آثار او با رنگ ماده عجین است. او از تک رنگی استقبال می‌کند و آثارش فاقد ضرب قلم‌های هیجانی معروف مدرنیستی است… همه این مولفه‌ها کمک می‌کند تا او در نقاشی‌هایش درباره آن آرمان شهر رویا‌پردازی کند و تعریف خاص خودش از نقاشی را بروز دهد. در کارهای ایشان تقلیل گرایی و اصل کاستن از نقاشی به حد افراط دیده می‌شود، کمینه گرایی در بوم‌هایشان تا بدآنجا می‌رسد که به کارهای مینی مالیستی در حد چند خط محض می‌رسدیم که در همین فضای نقاشانه‌‌ همان سرزمین مطلوب مصور می‌شود.

این مدرس تاریخ هنر درباره هفت تابلوی تازه پرویز کلانتری که در آن‌ها پیراهن نقاش پاره شده در زمینه آبی با ضرب قلم‌های تند و خشن دیده می‌شود، گفت: من همیشه از دریچه نقاشی‌های استاد پرویز کلانتری شور زندگی و عشق به هستی می‌دیدم. روح مثبت و ایمان به زندگی که در شخصیت خود استاد نیز حضور پر رنگ و مستمری دارد ودر نقاشی‌هایشان متجلی است هرگز ندیدم که در طی این سالیان آثار ایشان به ورطه‌ای از تراژدی بلغزد و چنانکه در کارهای مدرنیست رایج است هیچگاه غم غربت را در نقاشی‌های پرویز کلانتری نمی‌شد یافت اما در هفت تابلوی اخیر ایشان که گویا در یکی دو ماه اخیر خلق شده‌اند نوعی حس پریشانی با ضرب قلم‌های مضطرب به وضوح می‌بینیم که هر چند با تراژدی فاصله بسیار دارد اما از یک بحران در دورن هنرمند خبر می‌دهد، پیراهن پاره شده و آبی سرد بوم‌ها و نیز خط نوشتهٔ معروف به کجای این شب تیره بیاویزم قبای ژنده خود را گویای آشفتگی درونی استاد نقاش است که نمی‌دانم به کدامین دلیل پدید آمده است و امیدوارم در پس این نمایشگاه با شکوه و استقبال بسیار جالب توجه جامعه هنری از آثار ایشان برطرف شود.

علی شیرازی استاد پیشگام نقاشی خط ایران در مورد آشنایی‌اش با پرویز کلانتری گفت: بسیاری از داستان‌های کتاب‌های درسی دوران ابتدایی با نقاشی‌های استاد کلانتری مصور شده‌اند در آن سال‌ها من در صفحه شناسنامه کتاب نام استاد را دیده بودم اما با وی آشنایی نداشتم، تا اینکه بصورت رسمی وارد عرصه هنر شدم و متوجه شدم که استاد کلانتری جزء نقاشان طراز اول کشور هستند و این توفیق را داشتم که پندی پیش نمایشگاهی دو نفره همراه با استاد در دوبی داشته باشم.

او در مورد آثار این نمایشگاه گفت: آثار کاهگل که سالیان زیادی است با استاد کلانتری همراه است بنام او در عرصه نقاشی ثبت شده است، از ویژگی‌های این آثار صمیمیتی است که در آن‌ها به چشم می‌خورد. در آثار جدید با عنوان «شبانه» هم تغییراتی در متریال و سبک و سیاق نقاشی‌ها بوجود آمده که امری طبیعی است و هر هنرمند در دوران کاری خود ممکن است آثارش تغییراتی از این دست کند، این آثار شامل رنگ‌های متفاوتی است که کمتر در آثار استاد دیده شده است.

نصرالله افجه‌ای استاد پیشکسوت نقاشی خط در مورد استاد پرویز کلانتری گفت: پرویز کلانتری هنرمندی است که وقتی می‌خواست اندوخته‌های دانشجویی کسب کند به سمت کویر رفت و بعد از آن ردپایش را باید در کویر پیدا کرد. او در آنجا سیر می‌کند و سراغ بناهای کاهگلی رفته و پس از آن معماری این بنا‌ها دیگر مورد توجهش نیست و فقط سایه‌ها را می‌بیند. در واقع می‌توان گفت که او نگاهی انتزاعی متناسب با زمان دارد. کلانتری در کویر تصویر یک ساختمان را ثبت نمی‌کند بلکه خط و خطوطی ساده از آن فضا را به تصویر می‌کشد. من در توصیف او در متنی آورده‌ام که پنجهٔ راستش را کشید و انگشت سبابه‌اش را دراز کرد در عمق عسل سایه‌های غلیظ کومه‌ها فرو برد و در زیر تابلویش با‌‌ همان رنگ نوشت پرویز کلانتری.

شبانه‌های «پرویز کلانتری» در گالری بوم واقع در خیابان ولیعصر، بالا‌تر از نیایش، ارمغان غربی، پلاک ۱۱ دایر می‌باشد و علاقمندان می‌توانند همه روزه به غیر از شنبه‌ها از ساعت ۱۷ تا ۲۰ از این آثار دیدن نمایند.